بررسی عوامل مؤثر بر میزان رضایت شغلی مدیران واحد های آموزشی

از دیدگاه مدیران واحد های آموزشی منطقهی تبادکان

فصل اوّل

÷

طرح تحقیق

مقدمه

آدمی حدود نیمی از عمر و زنئگی خویش ار با کار و شغل سپری می سازد. انسان با کار تربیت می شود، از کار لذّت می برد و بسیاری از نیازهای مادّی و معنوی او از طریق کار تأمین و ارضاء می گردد. کار علاوه بر تأمین نیازهای مادّی زندگی می تواند پاسخگوی بسیاری از نیازهای عمیق و اساسی بشر باشد. از جمله نیاز به کسب موفّقیّت، نیاز به تایید و پذیرش دیگران، نیاز به ایجاد روابط شخصی و اجتماعی ، نیاز به داشتن پایگاه اجتماعی و نیاز به مفید بودن و خدمت کردن به دیگران.

امروز نگرش ها و تعریف ها از کار متفاوت و گوناگون است. اقتصاددانان کار را وسیله ی کسب استقلال مادّی و ارضای نیازهای مــــادّی می دانند. جامعه شناس کار را وسیله ی ارتباط با جامعه، همانندی با گروه، تثبیت پایگاه اجتماعی و کسب هویّت می داند. به نظر روان شناسان کار جوابگوی بسیاری از نیازهای روحی و لازمه ی سلامت روان است. در اسلام کار صیقل جان شمرده شده و بیکاری مذموم و مورد نکوهش قرار گرفته است. می توان در یک جمعبندی فرهنگ و تمدّن بشری را محصول کار دانست.

تغییر و دگرگونی در بازار کار و مشاغل، جایگزینی کار با ماشین به جای کار با دست و موارد دیگر از جمله الزاماتی هستند که ما را ترغیب و وادار می نمایند تا برای غلبه بر مشکلات و یافتن راه های تازه و سودمند دست به تحقیق و پژوهش بزنیم.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از میان موضوع، رضایت شغلی دارای جاذبه و اهمیّت خاصّی است. چه می شود که انسان از کارش راضی و ناراضی می شود؟ علّت های این امر کدامند؟ و سؤالات ویژه ی دیگر که پاسخ آنها نیاز به تحقیق و تفحّص دارد.

اگر نیاز های انسان در پرداختن به کار و شغلش ارضاء نگردد او رضایت مندی از کار و شغل و وظیفه اش نخواهد داشت. عوامل بسیاری در رضایت مندی شغلی مهم هستند که از آن میان می توان به حقوق، امنیّت شغلی، شرایط کاری خوب و مطلوب، امکانات پیشرفت و ترقّی و روابط سالم انسانی اشاره کرد. شاید ” عامل روابط انسانی “ بیش از هر عامل دیگر در رضایت شغلی مؤثّر باشد. مردم دوست دارند وقتی که خوب کار می کنند به آنها گفته شود و وقتی کارشان ضعیف است به آنها کمک شود. تعریف و تشویقِ پیشرفت ها و کمک جهت رفع ضعف ها باعث رشد می شود. مردم می خواهند با کسانی که دوست دارند و می توانند کنار بیایند کار کنند.

رضایت شغلی مفهوم پیچیده و چند بُعدی است و با عوامل روانی، جسمانی و اجتماعی ارتباط دارد ( هاپاک ۱۹۳۵ ). رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفّقیّت شغلی است و باعث افزایش کارایی و نیز احساس رضایت باطنی فرد می گردد عواملی همانند سازش، انگیزش شغلی و موفّقیّت شغلی به گونه ای در ایجاد رضایت شغلی مؤثرّند. تأمین خشنودی و سلامتی و اعتبار و رفع نیاز های اوّلیّه ی فرد با اشتغالِ رضایت بخش به دست می آید.

رضایت شغلی به شدّت با عوامل روانی در ارتباط است. کسی که از شغلش رضایت دارد این شغل سازگار ی عاطفی و لذّت مطلوبی را برای او تأمین می نماید. رضایت شغلی تنها با یک عامل به دست نمی آید بلکه ترکیب معیّنی از مجموعه عوامل گوناگون مثل میزان درآمد، ارزش اجتماعی شغل، شرایط محیط کار، آرامش روحی و روانی و … می باشد. رضایت شغلی بر دو نوع است : رضایت شغلی بیرونی و درونی. رضایت شغلی درونی از دو منبع حاصل می شود احساس لذّتی که از کار می برد و نیز لذّتی که بر اثر مشاهده ی پیشرفت و انجام برخی مسؤولیّت ها و به ظهور رساندن برخی توانمندی ها و رغبت ها به فرد دست می دهد. رضایت بیرونی با شرایط اشتغال و محیط کار ارتباط دارد و هر آن در حال تغییر و تحوّل است ( کینزبرگ و همکاران ۱۹۵۱ ). البتّه عوامل درونی از ثبات بیشتر برخوردارند و پایدارتر از رضایت بیرونی هستند.

افراد از نظر میزان رضایتی که شغلشان برای آنها فراهم می سازد بسیار متفاوتند. در مورد رضایت شغلی برّرسی های بسیاری انجام گرفته است. اصلی که حاکم بر همه ی برّرسی های رضایت شغلی است این است که کارمند، انسانی است با نیاز های بی شمار، بسیازی از این نیاز ها اگر نه اکثر آنها، چنانچه او تولید کننده و خوشحال و مفید باشد می بایست در کارش ارضاء گردد. محققّان در زمینه ی رضایت شغلی توافق نظر دارند که هر چه سطح شغل پایین تر باشد رضایت کمتری در کار یافت می شود، با این که پول نا کافی ممکن است دلیل اوّلیّه ی عدم رضایت شغلی باشد، جامعه شناسان معتقدند که عوامل دیگری وجود دارد که باعث بیگانگی شغلی می شود از جمله عدم تناسب شغل با تصوّری که فرد از خویشتن دارد، جالب نبودن شغل، ثابت نبودن آن و عدم امکان پیشرفت. در هر صورت تفکّرات بسیار لیکن تحقیقات کمی در مورد علل بیگانگی شغلی و علل عدم رضایت شغل انجام گرفته است.

موضوع تحقیق :

« برّرسی عوامل مؤثّر بر میزان رضایت شغلی مدیرانِ واحد های آموزشی از دیدگاه مدیران واحد های آموزشیِ منطقه ی تبادکان »

ضرورت پژوهش :

از آنجایی که در دهه های اخیر نیرونی انسانی در هر سازمانی مهمترین عامل برای دست یابی به اهداف آن سازمان محسوب می شود بنابراین آموزش و پرورش از طریق تغییر در رفتار افراد باعث شکوفایی استعداد های آنان شده و به افزایش کیفیّت و بازده ی نیرونی انسانی کمک شایانی می کند.

در این رابطه مدیریّت آموزشی به لحاظ تأثیر بسزایی که در رشد و ارتقای کارکنان سازمان آموزش و پرورش دارد از اهمیّت فوق العاده ای برخوردار است.

در بیان تمام فعّالیّت های انسان هیچ فعّالیّتی به اهمیّتِ مدیریّت نمی باشد به این دلیل که وظیفه اصلی و اساسی تمام مدیران در تمام سطوح موجب می شود که در کلیّه ی مؤسّسات محیطی ایجاد شود که در آن افراد بتوانند به صورت های گوناگون و گروه های فعّال به هدف ها و انتظارات از پیش تعیین شده با حدّاقل هزینه و حدّاکثر کارایی دست یابند. در اینجا باید خاطر نشان ساخت که مدارس به عنوان پر جمعیّت ترین مرکز آموزشی صف عملیاتی روند آموزش و پرورش رسمی کشور به حساب می آیند. در نتیجه مدیران، کادر آموزشی و کادر اداری باید در کنار امکانات عادّی و وسایل و تجهیزات، در تعادل با یکدیگر، زمینه ی حصول به اهداف کلّی و جزئی تعلیم و تربیت را فراهم سازند نگاهی گذرا به مجموعه ی فعّالیّت های این مراکز، مسایلی و مشکلاتی را آشکار می سازد که مهمتر از همه، اُفتِّ تحصیلی و ترک تحصیل قبل از اتمام کامل دوران تحصیل، انفجار تقاضا برای آموزش و پرورش، ناکارآیی فارغ التّحصیلان این مراکز به عنوان محصول و بازده ی نظام آموزش و پرورش و ناتوانی اکثر مدیران در حلّ مسایل و مشکلات آموزشی است.

از طرفی ما در موقعیّت و زمانی قرار گرفته ایم که قرن بیستم را پشت سر گذاشته ایم و روز به روز بر پیچیدگی و گستردگی و وست دامنه ی علوم افزوده می شود. لذا تصمیم گیری در این شرایط برای هر اقدام تازه ای مشکل می باشد. پیشرفت سریع دانش و تخصّص بشر، هر چیزی را صورتی نو بخشیده است و کسی که در شرایط موجود بخواهد کار کند و به زندگی خود ادامه دهد باید از امکانات، زمینه ها و فرصت های موجود به نحو مطلوب استفاده نماید. لذا در چنین جهان متغیّری که به شدّت در حال تحوّل و دگرگونی است، حیات ملّت ها بدون روی آوردن به اسلام- علم و تخصّص و در رأس آن مدیریّت و رهبری صحیح و مناسب امکان پذیر نخواهد بود، بنابراین باید در روند کنونی تجدید نظر عمیقی رخ دهد.

بزرگترین بدبختی یک انسان و یک امّت و جامعه در عصر حاضر، محرومیّت از مدیران و رهبران شایسته است، در این زمینه بیان سخنی از مولای متّقیان امام علی ( ع ) الگوی بهترین رهبر و مدیر امّت اسلامی، مناسب به نظر می رسد. حضرت امام علی ( ع ) هرگاه می خواست مردم را نفرین کنندؤ می فرمود : « خدایا هر چه زودتر مرگ مرا برسان و بر این مردم همان کسی را مسلّط کن که شایسته ی او هستند. »

با توجّه به مطالب یاد شده مدیریّت آموزشی یکسری فعّالیّت های تخصّصی در سازمان ها مه هدف اصلی آن اثر بخش تر، کارآمدتر کردن هر چه بیشتر خدمات آموزشی و اجرای سیاست ها از طریق برنامه ریزی، تصمیم گیری و رهبری، استفاده ی بهینه از منافع مالی، مادّی و انسانی و ایجاد جوّ مساعد شغلی، حرفه ای در جهت رسیدن به اهداف عالیه ی آموزشی و از پیش تعیین شده و پاسخگویی به نیاز های فعلی و آینده ی دانش آموزان و جامعه تعریف می شود.

مدیریّت آموزشی به عنوان یک رشته، عمر نسبتاً کوتاهی در ایران دارد به طوریکه فقط چند سالی است تلاش هیی در جهت گشایش رشته ی مدیریّت آموزشی در دانشگاه ها و مراکز آموزشی ضمن خدمت مدیران شاغل صورت گرفته است ، این در حالی است که مدیریّت و مدیرن آموزشی در سه دهه ی اخیر به عنوان مهمترین عامل بهبودی عملکرد سازمانهای آموزشی مورد توجّه پژوهش گران و مسؤولین آموزش کشور های توسعه یافته قرار گرفته است.

با توجّه به اهمیّت و ضرورت مسأله ( مدیریّت ) سبب پیدایش گرایش ها و انواع مدیریّت شده است که مهمترین آنها مدیریّت آموزشی است. از آنجایی که هنر مدیریّت و تعلیم و تربیّت انسان ها را از دشوارترین، ظریف ترین و پر ثمرترین کــار های آدمی می دانند و در پی گسترش

نظام آموزشی و اثر مدیریّت به عنوان رهبر آموزشی در مدرسه را نمی توان نادیده گرفت. پس مدیر آموزشی نقش حیاتی و حسّاسی در پیشبرد اهداف تعلیم و تربیت دارد. بنابراین آموزش مدیران و آماده سازی آنان برای ایفای نقش مدیریّت ضروری است. از میان انواع مدیریّت، مدیریّت بر سازمانهای آموزش و پرورش را می توان با اهمیّت تر و مؤثّر ترین دانش زمان به شمار آورد و با تربیت و انتخاب مدیران شایسته برا ی سازماندهی ارگان های آموزشی می توان کیفیّت تمام حرفه های موجود در جامعه رارشد داده امّا مدیریّت آموزشی در جامعه ی ما هنوز جایگاه شایسته ی خود را در نظام آموزشی پیدا نگرده است.

اکنون زمان آن است که مسأله ی مدیریّت و رهبری آموزشی مورد توجّه بیشتری قرار گیرد و افردی به عنوان مدیریّت آموزشگاه ها برگزیده شوند که نه تنها در امر تعلیم و تربیت مجرّب و صاحب نظر باشند بلکه در تشخیص مسایل و مشکلات اداری و سازمانی و به طور کلّی توانایی های مدیریّت، دقّت و مهارت داشته و همچنین از شغل خود رضایت داشته باشند و وظایف آموزشی و پژوهشی و رهبری و مدیریّت خود را در زمینه های اجتماعی، فرهنگی سیاسی و اقتصادی مدّ نظر قرار دهند.

“پیش ­بینی امتیاز کاربر مبدا u به آیتم هدف i به صورت مجموع حاصل ضرب امتیاز حاصل از یک پیمایش تصادفی موفق در احتمال وقوع و دستیابی به آن امتیاز می­باشد.“
۴-۲-۸- چگونگی محاسبه احتمال
با توجه به تعریف و توضیح ارائه شده در بخش قبلی، چگونگی محاسبه مقدار احتمال از طریق فرمول ترکیبی زیر محاسبه می­گردد.

همان طور که در فرمول فوق قابل مشاهده است احتمال از حاصل ضرب سه احتمال و و حاصل می گردد که هر کدام از آنها به تفصیل در بخشهای پیشین توضیح داده شده است .
نکته قابل ذکر در فرمول فوق این است که بجای از استفاده شده است زیرا تعداد مراحلی که باید طی شود تا به گره کاربر v دسترسی پیدا شود مشخص نیست، بنابراین از پارامتر k استفاده نشده است و به عبارت دیگر مقدار k=1 فرض شده است. نکته قابل ذکر دیگر این است که نمی توان حالتی را متصور بود که در آن v=u و i=j باشد چراکه در این حالت خود کاربر مبدا u برای آیتم هدف i دارای امتیاز است و دیگر اجرای الگوریتم معنا و مفهومی ندارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۲-۹- چگونگی محاسبه عملی
در پیاده­سازی مدل TrustWalker نیازی به پیاده­سازی فرمول شماره ۱۹ و ۲۰ نمی ­باشد و بیان آنها تنها به جهت بیان مطالب تئوریک و ایده نهفته در مدل مد نظر قرار گرفت و برای پیاده سازی مدل، کافیست با روش های آماری و محاسبات عددی، تخمینی از فرمول شماره ۱۹ بدست آورد که با تقریب خطای بسیار ناچیزی، جواب حاصل را می توان به عنوان جواب فرمول شماره ۱۹ پذیرفت. در بخشهای آینده بیشتر در این خصوص مطالبی بیان می­گردد.
۴-۲-۱۰- شرط اتمام کلی مدل
نتایج اجرای پیمایش­های تصادفی شبکه با شروع از کاربر مبدا u و به دنبال یافتن امتیاز آیتم هدف i در واقع جواب فرمول شماره ۱۹ را تخمین می زنند و هرچه تعداد پیمایش­های تصادفی اجرا شده بیشتر باشد دقت بالاتری را به همراه خواهد داشت. نکته قابل تامل این است که چه تعداد پیمایش تصادفی باید اجرا گردد تا دقت مورد نظر را تامین کند. در مدل TrustWalker برای تعیین و حل این مسئله از واریانس کلیه نتایج حاصل از پیمایش­های تصادفی مختلف استفاده شده است.

در این فرمول نتیجه اجرای iمین پیمایش تصادفی است و بیانگر میانگین پیمایش­های تصادفی اجرا شده است. T تعداد پیمایشهای تصادفی اجرا شده است، همچنین به عنوان واریانس تعداد اولین i پیمایش تصادفی است که اجرا شده است، به عنوان مثال بیانگر واریانس اولین ۵ پیمایش تصادفی اجرا شده است. با توجه به این مطلب که نتایج در بازه ]۵,۱[ می­باشد می­توان ثابت نمود^[۹۵] که به یک مقدار ثابت همگرا خواهد شد بنابراین اجرای مدل TrustWalker را می­توان با توجه به شرط زیر خاتمه داد.

۴-۳- بهبود و توسعه مدل TrustWalker
جهت بهبود و توسعه این مدل، تکنیکها، راهکارها و مکانیزمهای مختلف و متفاوتی مورد بررسی و آزمایش قرار گرفت تا بتوان یکی یا تعدادی از حالتهای زیر را برآورده ساخت:
میزان خطای RMSE کاهش و درصد پوشش به صورت همزمان افزایش یابد.
با حفظ میزان خطای RMSE درصد پوشش افزایش یابد.
با حفظ درصد پوشش میزان خطای RMSE کاهش یابد.
درصد پوشش برای کاربران تازه وارد افزایش یابد.
میزان خطای RMSE برای کاربران تازه وارد کاهش یابد.
در ادامه تکنیکها و متدهای مورد استفاده جهت بهبود و توسعه این مدل بیان می­گردند و در فصل آینده نتایج حاصل از پیاده­سازی و آزمایش هر یک از آنها با نتایج مدل پایه مورد مقایسه، ارزیابی و بحث و بررسی قرار می­گیرد .
۴-۳-۱- استفاده از فرمول jaccard جهت محاسبه تشابه آیتمها
ضریب تشابه Jaccard که اولین بار توسط Paul Jaccard مطرح گردید[۷۸], [۷۹] معیاری جهت مقایسه تشابه و تفاوت مجموعه داده ­ها است و به صورت تقسیم اندازه مجموعه اشتراک دو مجموعه داده مانند A و B بر اندازه مجموعه اجتماع همان دو مجموعه مطابق فرمول زیر محاسبه می­گردد.

موقعیت مکانی نیایشگاه و اعتقاد شاهان ساسانی به آناهیتا:
شهر بیشاپور در ۲۵ کیلومتری غرب شهر کازرون و کنار شرق رودخانه شاپور،آن جا که این رود از تنگ معروف و زیبای چوگان خارج می شود،قرار دارد.(نقشه موقعیت جغرافیایی شهر بیشاپور)علت انتخاب این شهر ،علاوه بر وجود رود پربرکت شاپور و چشمه ساسان،گذشتن از یکی از مهم ترین شاهراه های ارتباطی شاهنشاهی ساسانی از این مکان بوده است.در میان این ویرانه ها یادمان های تاریخی متعددی از جمله معبد آناهیتا وجود دارد.بخش شرقی شهر به ارگ سلطنتی معروف است.در شمال این ارگ سلطنتی نیایشگاه نقشه(۲-۲۰) موقعیت جغرافیایی شهر بیشاپور آناهیتا قرار گرفته است.
در سطر ۸ کتیبه مهم و ارزشمند و معروف«کرتیر»بر بدنه ی بنای کعبه زرتشت در محل نقش رستم فارس اشاره به ساخت بنایی است که توسط شاپور پسر اردشیربه نام بانو آناهیتا در پایتخت شاپور بر پا شده است که هم نام همسرش آذر آناهیتا است،بنابراین بنای مذکور از چنان ویژگی های خاصی برخوردار بوده که در این کتیبه ی مهم ذکرش به میان آمده است.آن چه از پژوهش های باستان شناسی در محل شهر تاریخی بیشاپور مربوط به احترام و نیایش آب حاصل شده است به گونه ایی که باید باور داشت که شاهان ساسانی خود به آن ایمان و اعتقاد داشته اند که دستور ساخت نیایشگاه آب در مقر حکومتی و محل صدور دستور فرامین خود داده اند و چنین به نظر می رسد او بوده است که باید مراسم و تشریفات نیایش آب را انجام دهد تا کشور را از قحطی و خشکسالی نجات بخشد نه مردم زیرا بر خلاف آتشکده ها که به صورت پراکنده در نقاط مختلف ایران بامظاهر و آثار ساخت آن بر می خوریم هرگز اثر و نشانه ای از نیایشگاه آب در این زمان به دست نیامده است به همین جهت قحطی و خشکسالی را از بی ایمانی و بی اعتقادی شاهان می دانسته و او در این گونه مواقع دستور به بخشیدن مالیات های مردم و حتی جلوگیری از ضرب سکه های طلا و نقره می داد و مجبور می شد که سکه ها را از فلزات کم بها و کم عیار مانند مس و سرب ضرب کنند؛که نمونه های بارز آن را در سال های قحطی حکومت پیروز ساسانی ثبت نموده اند.به هرجهت در مورد اعتبار و اهمیت نیایش آب همین قدر بس که در بین آثار مکشوفه عصر ساسانی بنای نیایشگاه آب از معماری و طراحی و اعتبار خاص برخوردار بوده و آغاز سرپرستی این گونه معابد به عهده خود شاه بوده و لذا از نظر ساختمانی بنای معروف به نیایشگاه آناهیتا سرآمد بناهای حکومتی به حساب می آید(سرفراز؛۱۳۷۶،ج۵،صص۲۳ تا ۲۴)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شاپور ساسانی همانند اجداد خود به اردوی سور آناهیتا،احترام بسیار می گذاشته پدر او اردشیر مدتی نگهبان معبد آناهیتای استخر و پدر بزرگش بابک موبد معبد آناهیتا بوده اند.از آن جا که ساختار و عناصر کلی این معبد که در ارتباط با مراسم نیایش اردوی سور آناهیتا است،به طور شگرفی سالم مانده است.شایان ذکر است که هنوز گروه مومنان زرتشتی هر چند سال یکبار به این معبد می آیند و مراسم اردوی سور نیایش یا آب نیایش را اجرا می کنند که هر چند که در حال حاضر آب در معبد جاری نیست ولی آن مراسم مقدس نیایش ،عنصر هستی بخش آب را به جا می آورند.
۲-۱۹-۱ رمزهای نیایشگاه:
با توجه به نوع طراحی پاویس ها و آبراه ها و نحوه ورود و خروج آب درمعبد و نیز این دقت در نوع گردش آب و طراحی سیستمی بی نظیر برای آن که آب مقدس وپاک و بی آلایش از هرگونه آلودگی باشد.و با توجه به اهمیت آب وایزد بانو آناهیتا،در نزد شاهان ساسانی که اگر خشک سالی به سرزمین روی می آورد شاه،خود را بزرگترین مقصر می دانست و مومنان و مردمان خشک سالی را از بی ایمانی و بی اعتقادی وی می دانستند.بنابراین مراسم نیایش آناهیتا همراه«آب زور» و فدیه با حضور شاه و موبدان و برات آتش باید در مکانی پاک پاک صورت گیرد آن چنان پاک و زلال که به صورت رمز آمیزی هم چون آیینه ای تداوم دهنده ی برکت ایزد بانو باشد.آیینه ای از آب مقدس که آسمان در آن نمایان می شود و نیایشگاه تا امتداد بیکران ادامه یابد و پیوند زمین آب و آسمان و وحدت بخشی بی نظیر طبیعت را مجسم می سازد.تمامی جزئیات با دقت تمام با اندیشه ای قدسی و نمادین طراحی شده ،پلکان ورودی با ۲۴ پله به نشانه ۲۴ ساعت شبانه روز و نیز اعداد مقدسی که هوشیارانه در گاوهای مقدس به کار برده شده در هر ضلع معبد چهار گاو و از انعکاس گاو زیرین در آب همراه با گاوهای بالا ۲۴ گاو به وجود می آید.
گاوهایی که مظهر برکت زایی آناهیتا هستند با طرز شگرفی از بازتاب آنان در اب مقدس ،تعداد آن ها تکرار می شود و کارکرد تداوم برکت را برای این گاوهای راز آمیز ایجاد می کند. و این چنین است که نیایشگاهی به وسعت آسمان تا چشمه خورشید برای آبی که از کهکشان تا به سوی زمین روان است تا که او را ستایش کنند و برکت بر سرزمین و مردمان جاری گردد.
۲-۲۰ طاق بستان:
در غرب ایران زمین در استان کرمانشاه در زمان ساسانیان دو طاق ایوان مانند و نقوش برجسته بسیار زیبا حجاری شده است؛که گویای مکانی مقدس برای ستودن ایزدان می باشد.بررسی نقوش طاق بستان بسیاری از جلوه های نمادین را نمایان و رمز گشایی می کند.در طاق بزرگ بستان یکی از با شکوه ترین و زیبا ترین رمزپردازی مقدس آب ،نقش بسته است.
۲-۲۰-۱ جایگاه ایزدان:
طاق بستان در فاصله ۵ کیلومتری شهر جدید کرمانشاه بر سر راه سنندج کرمانشاه واقع شده است(نقشه موقعیت جغرافیایی طاق بستان)و بر دل کوه «پرو»و در کنار چشمه ای مقدس نقوش برجسته ی بی نظیری از دوره ی ساسانی ،در اوج شکوه خود باقی مانده است.منبع اصلی زندگانی در طاق بستان «دوچشمه» است معروف به سراب که به نیروی طبیعی از سنگ می جهد و زمین را برکت می بخشد.(عکس چشمه سمت راست طاق بستان))(عکس چشمه چپ طاق بستان) این قدرت حیات بخش و عنصر زندگی را ایرانیان قدیم در ایران باستان به «آناهیتا»الهه آب و باروری نسبت داده اند که مرد پرستش قرار می گرفته است.کوه طاق بستان(مکانی مقدس)است که«اهورامزدا» بر فراز آن مورد پرستش قرار می گرفته است.(لطفی زاده،۱۳۷۹،ج۳،ص۱۷۷)

عکس (۲-۲۱)چشمه سمت چپ طاق یستان عکس(۲-۲۲) چشمه سمت راست طاق بستان
۲-۲۰-۲ نقوش برجسته طاق بستان:
در نزدیکی چشمه ها و در جهت شمالی و بر پای کوه «پرو» آثار معروفی از عهد ساسانیان بر جای مانده که شامل:«نقش اردشیر دوم است که بر روی سنگی حجاری شده پادشاه در میان و در دو طرف و اهورامزدا و مهر قرار دارند(عکس نقش برجسته اردشیر دوم در وسط ،اهورامزدا راست،مهر چپ)زیر پای پادشاه و اهورا مزدا دشمنی بر زمین افتاده است»(لطفی زاده،۱۳۷۹،ج۳،ص۱۷۷)و نیز مهر شاخه برسم بر دست گرفته و کلاهی همانند اشعه خورشید بر سر دارد که از آن نوارهای مواج بسیار زیبایی آویزان است.این ایزد بر روی گل نیلوفر ایستاده است.
عکس (۲-۲۳)نقش برجسته اردشیر دوم در وسط ،اهورامزدا راست،مهر چپ

در طرفین قسمت داخلی طاق دو ستون نما از سنگ تراشیده شده که گویی طبقه دوم به شکل صفحه ای بر این دو ستون قرار داشته است.(عکس یکی از دو ستون نما قسمت داخلی طاق بزرگ)سر ستون های آنان نیز مزین به نقش درخت زندگانی است.
عکس(۲-۲۴) یکی از دو ستون نما قسمت داخلی طاق بزرگ
[درخت زندگانی یا گئوِکرن درختی درمان بخش است که در میان دریای فراخکرت روئیده و آن را هوم سفید نامیده اند.در وندیداد آمده که صدها و هزارها و ده ها هزارها گیاه درمان بخش در پیرامون گئوکرن سرزده است و برای آن که مورد صدمه ی اهریمنی واقع نشود ماهی «کُر»برای محافظت آن گماشته شده است.چون امرداد نگهبانی و سرپرستی گیاهان را بر عهده دارد.به موجب بندهش،گئوکرن همان هوم سپید است که زندگی جاودان می بخشد(اوشیدری،۱۳۷۸،ص۴۰۵)
این سر ستون ها به وسیله ی رشته ای از برگ تاک به یکدیگر متصل شده اند.(عکس رشته های تاک که به ستون قسمت داخلی طاق بزرگ متصل است)(اوشیدری،ص۱۸۷)
عکس(۲-۲۵)رشته های تاک که به ستون قسمت داخلی طاق بزرگ متصل است
طاق بستان جایگاه با شکوه مقدس ترین آب پاک جوشان و جاودان است که حیات طبیعی و معنوی را بر می انگیزد و به عنوان باغ بهشتی با گیاهانی که زندگی جاودان می بخشند،جایگاه مقدس ایزدان می گردد،تا آنان را ستایش کنند که بر همه موجودات برکت ببخشند و نیز جایگاهی پاک و تقدیس شده برای اهدای جوهر خورشید،فره ایزدی می گردد زیرا که آب،نگهدارنده و بخشنده ی فره به راست کرداران است
دوران اسلامی
۲-۲۱ آب در اسلام
قرآن کریم برخلاف روشها و اندیشه‌های کلامی و فقهی و فلسفی، که بیش از هزار سال است در جامعه اسلامی رایج و شایع شده‌اند، توجه و عنایت فوق‌العاده‌ای به طبیعت و عناصر طبیعت دارد (در این میان، آب از عمده‌ترین عناصر طبیعت به شمار می‌آید.
آب در قرآن اهمیتی عمیق دارد. خداوند در آیات متعدد انسان را به تفکر در آب و شکرگزاری این نعمت بزرگ یادآور شده است [۱].آب به عنوان برکت خداوندی است که حیات می‌بخشد، حیات را حفظ می‌کند و بشر و زمین را پاکیزه می‌گرداند. عرش خدا بر روی آب و بهشت به صورت باغهایی که نهرهایی زیر آنها جاری است تشریح می‌شود. به نظر می‌رسد که در قرآن آب با ارزش‌ترین آفریده خداوند بعد از انسان می‌باشد. خاصیت «حیات‌دهندگی» آب در آیات متعدد قرآن اشاره شده است
۲-۲۲ عنصر آب در معماری اسلامی
۲-۲۲-۱ مساجد
در ایران زمین از دیرین روزگار در پیش نیایشگاه(و بیرون از آن)جایی برای شستشو فراهم می کردند که نیایشگر و نمازگزار پیش از آن که به نیایشگاه در آیدپلیدی ها را از خود بزداید و با شستن اندام و سروتن و پوشیدن جامه پاکیزه …آماده نیایش شود….نمازگزار یا کسی که می خواسته به درون مسجد پای گذارد می بایست پاک باشد و مردم دیندارتا بدان جا به آیین پای بند بوده اند که هیچ ساختمانی را به مسجد نمی چسباندند.پیرامون مسجد گذر و بازار و کوچه سرپوشیده(ساباط)بود تا آلوده ای نتواند در کنار آن درنگ کند…بنابراین با توجه به اهمیت تطهیر و آب در اسلام،پیداست که در چنین آیینی،بودن پادیاو(وضوخانه)و گرمابه در کنار یا نزدیک خانه خدا می بایست بود.در نیایشگاه های کهن «پادیاو»را در پیش درگاه اما در ژرفا می ساختند تا نمای درگاه به خوبی آشکار باشد.و پیش دیدار را بگیرد(شاید هم چون در بیشتر شهر ها آب روان روگذر کمیاب بود و ناچار از آب کاریز و پایاب بهره میگرفتندسرای پادیاو را در زمین میکندند تا همتراز کاریز شود و آب آن آفتابی شود.(پیرنیا،۱۳۷۲،صص ۴۵ تا ۶۴)
به طور کلی آب در دو وضعیت در مساجد به کار گرفته شده است:
بعد نمادین آن که در این حالت برای وضو آخرین تطهیر قبل از نمازنیز از آن استفاده می شود.۲-برای سایر مسائل طهارت و پاکیزگی،در بعد نمادین آب به صورت جاری،قنات و حوض یا آب نما با ابعاد مناسب برای آب کر،در مساجد مختلف وجود دارد.
در مساجد بعد نمادین آب همچون پلی بین دنیای زمینی و عالم متافیزیکی عمل می کند.طبیعت آب پاک و مقدس است؛روح و جسم انسان را می شوید و تطهیر می کند و او را به صورت یک آفریده نو و آزادباقی گذارد تا در آرامش به کمال برسد.وضو و غسل نه تنها جسم را از آلودگی ها پاک می کند بلکه سمبل پاک کردن روح از پلیدی و گناهان نیز می باشد.تطهیر با آب تمثیلی از زایش مداوم آفرینش است و احساسی از حیات تازه را به همراه دارد.تماس با آب در تمام حواس جاری می شود،تموج آن در ذهن انسان جاری شده و آرامش لازم رابرای نمازگزاران ایجاد می کند.در مساجد آب به پنج شکل نمایان می شود.پادیاو(آب روان)؛آب نمای مرکزی میان سرا(آب راکد)؛حوض پیش خان(آب راکد)؛سنگ آبه ورودی(آب راکد)فواره یا آب نما در ورودی مساجد(آب راکد)
در میان سرا و در وسط حیاط مرکزی اکثر مساجد استخر بزرگی پر ازآب و گاهی جوی آب روان وجود دارد که تمثیل از بهشت وصف شده در قرآن مجید[عالم بالا و ملکوت]است…آب در مرکز و کانون مسجد جای داردو سمبل پاکی و خلوص معنوی درون یک مسلمان می باشد.معنای تمثیلی آب در معماری بیشمارند اما مهم ترین جنبه ی معنوی آن دنیای دیگر است که خالص و پاک و شفاف بوده و جسم قادر به گذر از آن نیست.وجود آب در ورودی مساجد،پیش خان مسجد یا در هشتی ورودی نمادی از تطهیر روح و ورود به دنیای خالص و شفاف است.نمونه بارز آن مسجد امام اصفهان می باشد که دو عنصر آب در ورودی خود دارد.یک حوض هشت ضلعی در پیش خان مسجد و یک «سنگ آبه»در هشتی ورودی(علم الهدی،۱۳۸۲،صص۸۶تا۸۷).
سنگاب یا سنگ آبه ظرف بسیار بزرگی است که معمولاً از سنگ های یک تکه ی بزرگ ساخته و برای آشامیدن آب زائرین در مساجد،تکایا،و امامزاده ها وقف می کردند.برجسته نمایی نقوش روی سنگ آبه ها که آب را گوارا و خنک نگه می داشتند در نظر مومنان و زائران تشنه یادآور رحمت خداوندی«آب»و نهرهای بهشتی است؛که پروردگار به مومنان وعده داد ».

عکس(۲-۲۶)حوض هشت ضلعی مسجد امام عکس(۲-۲۷)سنگ آبه مسجد امام
۲-۲۲-۲ عنصر آب در هنرکاشی کاری مساجد
کاشی کاری های مساجد تمام گل و بوته است(عکس نمایی از کاشی کاری های مساجد) خیلی از مسجد های بزرگ هیچ درخت و سبزه کاشته در حیاط خود ندارد.مانندمسجد جامع اصفهان …مسجدهای عظیم با یک حیاط تهی،خشک و در وسط و میان سرا یک آبگیر با استخر پر آب،صلابتی دارند.جریان گل و گیاه،بر روی کاشی ها و زیبایی چشمگیر خود ساختمان و بنا شاید معرف جهان واقع و جهان آرزوهای انسان باشد.آن خشکی و آفتا ب دایمی که به حیاط این مسجد های تهی می زند،و در مقابل بعد درون بنا پر است از گچ بری های گل و بته(عکس نمایی از گچ بری های مساجد)کاشی های گل و بته و تصویرهای زیبا(بهار،۱۳۷۷،ص۲۸۲).
و کتیبه هایی از کلمات الهی که نقوش گیاهی آراسته شده انگار که کلمات خود گیاهی پر شاخ و برگ و در حال رشدند.«تزئینات نباتی با اشکال نقش پردازی شده،جزء هنر مقدس محسوب گشته است»
(بورکهارت،۱۳۷۶،ص۱۳۱)

عکس(۲-۲۸)و(۲-۲۹)حروف و نقوش گیاهی در مساجد
تمام نقش های درون مساجد با جهان نباتی مربوط است.این وابستگی انسان را به مسئله نبات و برکت نباتی می رساند…مسجد های ایران با آب و درخت مربوط اند.این همه نشانه هایی است که در دوره اسلامی دیده می شوند.(بهار،۱۳۷۷،ص۲۷۹).
همانا که این نقوش گیاهی زیبا با پیچ و خم و حرکت خود همانند درختان بهشتی پاک و مقدس ،رشد به سوی بصیرت نهایی را جلوه گر می سازند.گیاهانی که در نهایت پیچش خودسر به سوی جهان بالا و آسمان دارندو در اوج جلوه ی نمادپردازانه و رمزی خود،به سوی گنبد عظیم مساجد جوانه می زنندو گل می افشانند.(عکس نقوش گیاهی در گنبد مسجد شیخ لطف الله)و در نهایت میوه می دهند این نقوش گیاهی در گنبد و در تداعی حرکت به سوی حقیقت خداوندی به اوج خود می رسند آن چنان که هر مسلمان در زیر این گنبدهای رفیع پر نقش و نگار می ایستد جز پاکی و احدیت و سبکی درون خویش چیزی را حس نمی کند چنان که گویی از هرچه غیر از خداست آزاد است.«گنبد بنای مقدس نمایشگر روح کلی و یادآور احدیت نامتفرق یا افتراق ناپذیر است.»(بورکهارت،۱۳۷۶،ص۱۴۷)(نقوش گیاهی از داخل گنبد مسجد شیخ لطف الله)
عکس(۲-۳۰)گنبد مسجد شیخ لطف الله
این گیاهان مقدس بهشتی خود یادآور آب اند.آب ها،چشمه ها و نهرهای بهشت مظهر برکت پاکی درون مسلمان اند هم چنان که در این جهان بی وجود آب ،هیچ گیاهی به بار نمی نشیند؛بدون پاکی و ایمان ناب و پرهیزگاری،هیچ مسلمانی به میوه بصیرت نهایی و بهشت دست نمی یابد.کاشی های فیروزه ایی رنگ مساجد چه یک دست و چه به عنوان زمینه برای نقوش گیاهی اوج نمایش بهینه ای برای رنگ آب است؛گویا که گاه آب در کف مساجد جاریست و یا گیاهان مقدس از دل چشمه ی آب،شاخه می گسترند.
۲-۲۳ باغ ایرانی
برای مردم ساکن در سرزمین وسیع ایران که در فلاتی سنگلاخ و دشت های کم آب و حاشیه های صحرا زندگی می کرده اند،و طبیعت فقط در قسمتی از نواحی شمالی و کرانه های دریای خزر با آن ها روی خوش نشان داده،باغ های مصفا که خنکی و سرسبزی و زمزمه جویبار را برایشان فراهم می ساخته،بهشت موعود را با توصیف هایی که از آن کرده اند در نظر آن ها جلوه گر می نموده است.لذا توانگران هر دوره پیوسته می خواسته اند در مدت زندگی خود با این وعده تجسم واقعیت بخشند،و باغ ها و کاخ های خود را با شکوه مجلل می ساخته و غالباً نام های متعارف معانی بهشت را بر آن ها می نهاده اند،تا بدین وسیله بتوانند آرزوها و امیال خود را در زمان حیات خویش بر آورده سازند.در وصف بهشت آیات و احادیث متعدد وجود دارد،به طوری که از آن تصویر باغ هایی زیبا و بس بزرگ ،با درختان تنومند،و چشمه های آب و آبشارهای دلپذیر،و کاخ های شکوهمند با ستون هاو سقف های بلند به دست می دهد،و این بهشت دارای حوض بزرگی است که آب آن از عسل شیرین تر و از شیر سفید تر است،و نهرهای زیادی در آن جاری است ،و اقامتگاه های دارد که محل زنگی جاودانی است.آیات دیگری نیز در وصف بهشت آمده است که گاهی آن را «فردوس»یا«جنت»نامیده است.در یک مورد نیز بهشت «ارم»نامیده شده و آن بهشتی است که روی زمین ایجاد شده بود.به این جهت همواره باغ های زیادی در ایران با نام های باغ ارم،باغ بهشت،باغ رضوان،باغ فردوس،باغ مینو،باغ قدس،باغ عدنو.. وجود داشته که مفاهیم آن کنایه از بهشت بوده است.(آریان پور،۱۳۶۵،ص۵۷)
اصلی ترین عاملی که همواره به باغ های ایرانی حیات می بخشد آب جاری بوده،که در چهارباغ ها و جویبارها و جوی های کم شیب و مارپیچی به حرکت در می آمده،و منظره و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می کرده است.(ص۵۶)
جاری شدن آب از جاجای باغ ایرانی و حرکت آن در چهار جهت و چهارجوی،تمثیلی نمادین از چهار نهر بهشتی است که در باغ ایرانی به کارگرفته شده است.گرچه در بسیاری از باغ های ایرانی می بینیم که آب از یک جهت آمده و ضمن ریختن در یک حوض مقسم در سه جهت دیگر جاری شده است اما گردش آب را در چهر جهت تداعی می کند(انصاری دیبا،۱۳۷۴،ص۳۳)
از ضروری ترین عناصر ایجاد باغ ایرانی آب نما می باشد که بیشتر در مقابل عمارت باغ احداث می شود،و معمولاًبعد اصلی آن در جهت طول ساختمان و به شکل های مستطیل،مربع،چند ضلعی و بیضی است(عکس۲-۳۱)

باورهای هنجاری و
انگیزه اجابت
باورهای کنترلی
نگرش
هنجار ذهنی
کنترل رفتاری
درک شده
قصد رفتاری
رفتار
شکل۲-۷ . مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده )ماتیزون ؛۱۹۹۱: ۱۷۵)
کنترل رفتاری درک شده در تئوری رفتار برنامه ریزی شده، ادراک از محدودیت های درونی و بیرونی انجام رفتار را انعکاس می دهد. (تیلور و تاد ؛ ۱۹۹۵: ۱۴۹) ادراک از عوامل برای تسهیل یا جلوگیری از انجام رفتار به عنوان باورهای کنترل شناخته شده است که این عوامل شامل عامل های کنترل درونی (اطلاعات، مهارت ها و توانایی های فردی) و عوامل کنترل بیرونی( فرصت ها، منابع و امکانات برای انجام رفتار می شوند. ( کنر و آرمیتاژ ؛ ۱۹۹۸ :۱۴۳۰ ) بعضی از عوامل کنترل رفتاری در مورد استفاده از فناوری های مختلف ، ثابت هستند، در حالی که بعضی دیگر از یک فناوری به فناوری دیگر کاملا با هم فرق دارند . یک فرد ممکن است از مهارت های یکسانی در موقعیت های مختلف استفاده کند. برای مثال ؛ در حوزه ای که مهارت های مشابهی برای انجام وظایف مربوط به سیستم های اطلاعاتی مرتبط لازم است قابلیت و توانایی فرد (عامل کنترل درونی) نسبتاً ثابت و پابرجا است . اما بطور کلی برای استفاده از هر فناوری، عوامل کنترلی خا صی اهمیت دارند . در تئوری رفتار برنامه ریزی شده، متناسب با فناوری مورد مطالعه، عوامل کنترلی خاص شرایط استفاده از آن، تعیین و مورد بررسی قرار می گیرند.(ماتیزون ؛ ۱۹۹۱ : ۱۷۹ )

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده ، باورهای رفتاری و ارزیابی نتایج، نگرش مطلوب یا نامطلوبی را نسبت به انجام رفتار در فرد ایجاد می کنند. نتیجه باورهای هنجاری و انگیزه تحقق انتظارات هنجاری دیگران در هنجار ذهنی نمود پیدا می کند و باورهای کنترلی نیز کنترل رفتاری ادراک شده را تعیین می کنند . بطور کلی نگرش در مورد رفتار، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده منجر به شکل گیری قصد انجام رفتار می شوند. در مطالعات متعددی از تئوری رفتار برنامه ریزی شده به عنوان مبنای نظری پژوهش استفاده شده است. (هریسون^[۱۰۱] و دیگران؛ ۱۹۹۷ ؛ هو ، چوآ ، سنگ و تام^[۱۰۲] ؛ ۱۹۹۹ ؛ لیمایم ، خلیفه و فرینی^[۱۰۳] ؛ ۲۰۰۰)
۲-۳-۱-۴-۴ مدل پذیرش فناوری ( اولیه )- TAM
این مدل، جرح و تعدیل شده ی تئوری عمل مستدل است که دیویس( ۱۹۸۹ ) آن را در رساله دکترای خود مطرح کرده است. هدف اصلی مدل پذیرش فناوری، ارائه مبنایی برای پیگیری اثر عوامل بیرونی بر باورهای درونی، نگرش و قصد استفاده است. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹: ۹۸۵ ) این مدل علاوه بر جنبه پیش بینی، رویکرد توصیفی هم دارد، بنابراین ، مدیران می توانند تشخیص دهند چرا یک سیستم خاص ممکن است مورد پذیرش واقع نشود و براساس شناخت حاصل شده، گام های اصلاحی مناسب را دنبال کنند . شکل۲-۸ مدل پذیرش فناوری را نشان می دهد.
شکل ۲-۸ . مدل پذیرش فناوری(دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹: ۹۸۵ )
سودمندی درک شده: درجه ای که شخص باور دارد استفاده از یک سیستم خاص، عملکرد شغلی او را بهبود می بخشد. (تیلور و تاد ؛ ۱۹۹۵: ۱۵۲)
سهولت استفاده درک شده: میزانی که کاربر انتظار دارد استفاده از سیستم مورد نظر، نیازی به تلاش نخواهد داشت. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ : ۹۸۵ ) بر اساس مدل پذیرش فناوری، درک شخص از سودمندی سیستم، تحت تأثیر این واقعیت است که وی درک کند استفاده از سیستم آسان است. (ونکاتش و دیویس؛ ۲۰۰۰ : ۱۸۷)
متغیرهای بیرونی: عوامل بیرونی می توانند شامل هر نوع عاملی از قبیل عوامل سازمانی، عوامل اجتماعی، ویژگی های سیستم های رایانه ای مانند نوع سخت افزار و نرم افزار، نحوه آموزش و کمک های افراد دیگر در استفاده از سیستم های رایانه ای باشد که بر روی برداشت های ذهنی افراد از مفید بودن و آسانی استفاده از فناوری اطلاعات تأثیر می گذارند. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ )
در مدل پذیرش فناوری فرض بر این است که همیشه، باورهای سودمندی و سهولت استفاده، تعیین کننده های اصلی تصمیم استفاده از فناوری هستند. از آنجا که دیویس و دیگران می خواستند از باورهایی استفاده کنند که برای مطالعه فناوری های مختلف و گروه های متفاوت کاربران، کاربرد و عمومیت داشته باشد. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ : ۹۸۸ ) بنابراین انتخاب دو باور سودمندی و سهولت استفاده، انتخاب هوشمندانه و منطقی به نظر می رسد.
۲-۳-۱-۴-۵ مدل پذیرش فناوری ( اولیه )- TAM 2
ونکاتش و دیویس در سال ۲۰۰۰ مدل تم اولیه را بسط و توسعه دادند و ساز ه های نظریه ای جدیدی شامل اثرات اجتماعی و فرآیندهای ابزار شناختی، به مدل اولیه اضافه شد که به تم ۲ معروف است . (ونکاتش و دیویس، ۲۰۰۰ ) شکل ۲-۹ نشان دهنده مدل تم ۲ است.
شکل ۲- ۹ . مدل تم ۲ (ونکاتش و دیویس؛ ۲۰۰۰ )
مدل تم ۲ ، به بررسی استفاده داوطلبانه و اجباری فناوری می پردازد و نشان می دهد به مرور زمان که افراد تجربه بیشتری از سیستم بدست می آورند، به قضاوت در مورد سودمندی یک سیستم بر اساس مزایای موقعیت بالقوه ناشی از استفاده بیشتر از اطلاعات اجتماعی در شکل دهی سودمندی ادراکی توجه می کنند . پژوهش گرانی دیگر نیز به اهمیت حیاتی بررسی متغیرهای خارجی اشاره کرده و به این نتیجه رسیدند که این عوامل برای استفاده از فن آوری حیاتی است. (لگریس و همکاران^[۱۰۴] ؛ ۲۰۰۳) از آن زمان به بعد متغیرهای مدل اولیه تم به عنوان متغیرهای میانجی در نظر گرفته شده است که خود تحت تاثیر عوامل خارجی می باشند.
سایر تحقیقات انجام شده و نظریات پشتیبان حلقه های علت و معلولی مدل تحلیلی در جدول (۲-۲) ارائه شده است. (حیدریه ، حسینی و شهابی ؛ ۱۳۹۲ )
جدول ۲-۲. مرور ادبیات در زمینه روابط موجود در حلقه های علت و معلولی
۲-۳-۲ متغیر های وابسته
۲-۳-۲-۱ نگرش
واژه Attitude معادل های فارسی متعددی همچون ، طرز تلقی ، وجهه نظر ، بازخورد ، وضع روانی، ایستار ، گرایش و نگرش دارد . ولی اکنون اصطلاح نگرش قبول عام یافته و به صورت های مختلف نیز تعریف شده است . نگرش یک سازه فرضی است، زیرا به صورت مستقیم قابل مشاهده نیست، بلکه بیشتر با اظهارات کلامی و رفتاری همراه است . (آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵) نگرش به عنوان یک احساس مثبت یا منفی فرد در جریان یک رفتار خاص تعریف می شود. به لحاظ اهمیتی که نگرش ها در زندگی افراد دارند، برخی از صاحب نظران تا آنجا پیش می روند که موضوع اصلی روان شناسی اجتماعی را نگرش می دانند و آن را علم مطالعه نگرش های افراد تعریف می کنند . ( کریمی ؛ ۱۳۷۹ ) بطوری که از نظر برخی پژوهشگران، مفهوم نگرش احتمالاً شاخص ترین و ضروری ترین مفهوم در روانشناسی اجتماعی است. (گاورونسکی^[۱۰۵] ؛ ۲۰۰۷ ) بخشی از اهمیت نگرش ناشی از آن است که صاحب نظران مطالعه نگرش را برای درک رفتار اجتماعی، حیاتی می دانند .بخش دیگری از این اهمیت مبتنی بر این فرض است که نگرش ها تعیین کننده رفتارها هستند و این فرض به طور ضمنی دلالت بر این امر دارد که با تغییر دادن نگرش های افراد، می توان رفتارهای آنها را تغییر داد . به علاوه، با افزایش نگرش های شخص در مورد چیزها، احتیاج او به تفکر و اخذ تصمیم گیری تازه، کم می شود و رفتار او نسبت به آن چیزها عادتی، قالبی، مشخص و قابل پیش بینی می گردد و در نتیجه زندگی اجتماعی او آسان می شود. همچنین آگاه بودن از نگرش های افراد می تواند دارای اهمیت زیادی باشد . اگر نگرش های مردم را بدانیم، می توانیم رفتار آنان را پیش بینی کنیم و بر رفتار آنان کنترل داشته باشیم .(کریمی ؛ ۱۳۷۹) یکی دیگر از دلایل اهمیت نگرش این است که بر افکار اجتماعی موثر است، نحوه تفکر و پردازش اطلاعات را تحت تاثیر قرار می دهد، به عنوان طرح ذهنی عمل می کند و به عبارت دیگر چارچوب های شناختی اطلاعات را در مورد مفاهیم، موقعیت ها و حوادث سازماندهی و نگهداری می کند و سرانجام، بر فرایند رفتار اثر می گذارد. ( آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵ ) همچنین در تعریف دیگر نگرش عبارت است از یک روش نسبتاً ثابت در فکر احساس و رفتار نسبت به افراد، گروه ها و موضوع های اجتماعی یا قدری وسیع تر، هر گونه حادثه ای در محیط فرد . (آذربایجانی و همکاران ؛۱۳۸۵ ) طبق نظر کریمی ، نگرش نظامی با دوام است که شامل یک نگرش عبارت است از ترکیبی از باور ها و هیجان هایی که شخص را پیشاپیش آماده می کند تا به دیگران، اشیا و گروه های مختلف به شیوه ی مثبت یا منفی نگاه کند . نگرش ها ارزیابی از اشیا را خلاصه می کنند و در نتیجه پیش بینی یا هدایت اعمال یا رفتارهای آینده را بر عهده می گیرند . (کریمی ؛ ۱۳۸۵ ) نگرش را می توان بر حسب نظریه های یادگیری و رویکرد شناختی تعریف کرد . در هر یک از این نظریه ها مفهوم نگرش به گونه ای متفاوت تعریف می شود و هر یک از جنبه های متفاوت نگرش را مورد تأکید قرار می دهد.
گوردون آلپورت^[۱۰۶] در سال ۱۹۳۵ نگرش را چنین تعریف کرده است : ” نگرش یک حالت آمادگی  ذهنی  و  عصبی است که از طریق تجربه سازمان می یابد و بر واکنش فرد نسبت به تمامی موضوع ها و موقعیت های وابسته به نگرش تأثیر مستقیم و پویا بر جای می گذارد. ” (شریفی ؛ ۱۳۷۲ ) عنصر شناختی ، یک عنصر احساسی ، و یک تمایل به عمل است. مولفه عاطفی شامل هیجانات و عاطفه فرد نسبت به موضوع، خصوصاً ارزیابی های مثبت و منفی است . مولفه رفتاری چگونگی تمایل به عمل فرد در راستای موضوع را شامل می گردد . مولفه شناختی شامل افکاری است که فرد در مورد آن موضوع نگرش خاص دارد و شامل : حقایق، دانش و عقاید ( تیلور، پپلا و سیرز^[۱۰۷] ؛ ۲۰۰۳ ) می باشد . این ۳ عنصر در شکل ۲-۱۰ تحت عنوان مدل ۳ بخش نگرش معرفی شده اند . ( شیفمن و کانوک^[۱۰۸] ؛ ۱۹۹۳ )
.
شکل ۲-۱۰ . الگوی ۳ مولفه ای نگرش ( شیفمن و کانوک ؛ ۱۹۹۳ )
الگوی سه مولفه ای نگرش : در این الگو فرض بر این است که نگرش ها ترکیبی از سه سبک مشخص تجربه و واکنش نسبت به یک امر می باشند : عاطفی، شناختی، رفتاری .برای مثال، طرفداران حفظ محیط زیست معتقدند که آلودگی هوا باعث از بین رفتن لایه ازن می شود که خطر ابتلاء به سرطان را افزایش می دهد ( شناختی) ، آنها ممکن است به خاطر انقراض گیاه و جانور ناراحت و غمگین شوند (عاطفی ) و بر این اساس آنها از وسیله نقلیه عمومی به جای خودروی شخصی استفاده و در فرایند بازیافت شرکت خواهند نمود . (رفتاری ) (بهنر و وانک^[۱۰۹] ؛ ۱۳۸۴) آلپورت بر این باور است که می توان در بیشتر تعریف های ظاهراً متفاوت نگرش، فصل های مشترکی پیدا کرد. ( کریمی؛ ۱۳۷۹) هر کدام از این تعریف ها به صورتی، خصوصیت اصلی نگرش را آمادگی برای پاسخ دادن می دانند . نگرش حالت درونی وآمادگی است به جای اینکه علنی و عملی باشد؛ یعنی نگرش ، رفتار نیست بلکه پیش شرط رفتار است . روی هم رفته تعریف سه عنصری نگرش، تعریفی است که بیشتر روان شناسان اجتماعی روی آن اتفاق نظر دارند . (کریمی؛۱۳۸۵ )
۲-۳-۲-۱-۱ چگونگی تاثیر نگرش بر رفتار
تحقیقات در این باب به این نتیجه رسیده که دو سازوکار برای اثرگذاری نگرش بر رفتار وجود دارد : سازوکار اول عبارت است از ” نگرش – تفکر مستدل – رفتار ” این سازوکار زمانی به کار می افتد که تفکر عمیق و دقیقی در باب نگرش های مان داریم و کاربرد آن در رفتار را مورد سنجش قرار می دهیم . مثلاً آجزن و همکاران معتقدند بهترین پیش بینی کننده چگونگی رفتار ما در یک موقعیت معین، نیرومندی قصد ما در آن موقعیت خاص است . سازوکار دوم عبارت است از نگرش - رفتار بی تامل . سازوکار اول متناسب با مواردی است که فرصت کافی داریم، اما آنجا که باید فوراً تصمیم بگیریم و عمل کنیم، براساس الگوی نگرش – رفتار بی تامل عمل می کنیم . از آنجا که معمولاً در تصمیم گیری های زندگی روزمره آن قدر فرصت برای کارها و تصمیم گیری در باب آنها را نداریم، در چنین موقعیت هایی نگرش های ماست که ادراک ما از حوادث مختلف را شکل می دهد و باعث واکنش رفتاری فوری ما می شود). آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵)
۲-۳-۲-۱-۲ نگرش به خرید آنلاین
در واقع نگرش به خرید آنلاین، به عنوان تابعی از باورهای مصرف کنندگان در مورد ویژگی های فروشگاه های الکترونیکی و میزانی از اهمیت ذهنی که مصرف کننده را به این نگرش متصل می کند در نظر گرفته می شود و به عبارت دیگر نگرش به خرید از اینترنت به عنوان احساسات مثبت یا منفی مصرف کنندگان درمورد عمل رفتار خرید ازاینترنت تعریف می شود.(Schlosser et al ; 1999) همچنین(Shim et al; 2001) مطرح می کند که نگرش مصرف کنندگان به خرید آن لاین یک عامل تأثیرگذار در تمایل آنان به استفاده از اینترنت به منظور خرید می باشد.
در واقع اعتقاد بر این است که نگرش پیش بینی کننده بهتری در سنجش تمایلات و رفتار مربوط به اینترنت در مقایسه با سایر ابزارها می باشد.
۲-۳-۲-۲ نیت انجام کار
شناسایی عواملی که موجب می شود مصرف کننده قصد استفاده از یک تکنولوژی جدید مانند استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی یا رزرو اینترنتی هتل را داشته باشد حائز اهمیت است. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴) فیشبین و آجزن نظریه عمل منطقی را بر مبنای این پیشرفت ها در سال ١٩۶٧ و در تلاش برای شناخت رابطه بین عقاید، طرز نگرش ها، مقاصد و رفتار، فرضیه ای ارائه دادند. بر طبق این نظر یه عامل تعیین کننده رفتار فرد ، قصد او برای انجام یا عدم انجام یک رفتار خاص است. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)
خرید مصرف کنندگان به صورت بسیار قوی از عوامل اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی و… تأثیر می پذیرد و عوامل خارجی تأثیرگذار شامل عوامل جمعیت شناختی، موقعیتی، اقتصادی وعوامل داخلی مؤثر نیز شامل نیازها، باورها، نگرش و … می باشد. سبک زندگی در برگیرنده هر دو عامل (داخلی و خارجی می باشد) و ویژگی های جمعیت شناختی شامل جنسیت ، سن ، درآمد و … می باشد که این نوع ویژگی ها قابل تغییر می باشد. فرآیندهای رفتاری که شامل شکل گیری نگرش، تصمیم گیری و … می باشد ابزارهایی هستند که مصرف کنندگان به منظور تکمیل و فعالیت هایی که نیازهای آنان را ارضا می نماید به کار برند. همان گونه که ذکر گردید این مطالعه عوامل مؤثر بر نگرش و شناسایی ویژگی های مصرف کنندگان در زمینه عوامل جمعیت شناختی و سبک زندگی را تنظیم و بررسی می نماید. این عوامل مهم ترین عوامل مؤثر بر نگرش مصرف کننده و تصمیم به خرید می باشد.
۲-۳-۲-۲-۱ نظریه عمل منطقی
این نظریه اولین بار در سال ١٩۶٧ توسط آجزن و فیشبین ارائه شد . هدف این نظریه پیش بینی و درک عوامل تأثیر گذار انگیزشی بر رفتار فرد است . این نظریه از رشته روان شناسی بالینی نشأت گرفته است . از قرن نوزدهم روانشناسان اجتماعی نظریه هایی را برای نشان دادن این که چگونه طرز نگرش بر رفتار فرد تأثیر می گذارد توسعه داده اند. برای مثال در سال ١٩٣۵ آلپورت بیان کرد که رابطه نگرش رفتار چنان چه درگذشته نگریسته می شد رابطه ای یک بعدی نیست بلکه یک رابطه چند بعدی است . او نگرش را به عنوان استعداد و تمایل آموزش یافته برای پاسخ گویی به یک پدیده یا گروهی از پدیده ها به شیوه نسبتًا مطلوب یا نامطلوب تعریف می کنند. روزنبرگ و هولاند در سال ١٩۶٠ این نظریه را که نگرش فرد درباره یک پدیده به وسیله احساسات، شناخت و رفتارش تعدیل می شود ارائه دادند. فیشبین و آجزن نظریه عمل منطقی را بر مبنای این پیشرفت ها در سال ١٩۶٧ و در تلاش بر ای شناخت رابطه بین عقاید، طرز نگرش ها، مقاصد و رفتار، با درنظر گرفتن دو فرضیه ارائه دادند. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)
١. انسان موجودی منطقی است که توانایی پردازش و استفاده از اطلاعات را دارد.
٢. انسان ها از پردازش اطلاعات برای رسیدن به یک تصمیم منطقی استفاده می کنند.
بر طبق این نظر یه عامل تعیین کننده رفتار فرد، قصد او برای انجام یا عدم انجام یک رفتار خاص است . با توجه به مشکلات ناشی از پنهان بودن همیشگی نیات یک فرد، نظریه عمل منطقی دو عامل مفهومی وابسته راکه با یکدیگر در تعامل هستند برای تشریح و بیان مقاصد فرد درنظر می گیرد. این دو عامل طرز نگرش فرد نسبت به رفتار و هنجارهای ذهنی هستند . یکی از متغیرهای مهمی که در ادبیات سیستم های اطلاعاتی بسیار مورد توجه قرار گرفته، متغیر تفاوت های فردی است . در واقع می توان گفت تفاوت های فردی نقش مهمی در به کارگیری هر نوآوری تکنولوژیکی به عهده دارد . مطابق ادبیات سیستم های اطلاعاتی تفاوت های فردی شامل شخصیت و ویژگی های دموگرافیکی یا جمعیت شناختی و متغیرهای وضعیتی است که به دلیل شرایط مورد نظر مانند تجربه و آموزش موجب ایجاد تفاوت می شود. ( جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴ )
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که متغیرهای تفاوت فردی شامل جنس، سن، میزان تحصیلات و خود اثربخشی استفاده از رایانه تأثیر مهمی بر پذیرش انواع فناوری های اطلاعاتی دارد.
بخش سوم :
پیشینه تحقیق
۲-۴ پیشینه تحقیق
۲-۴ -۱ پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل کشور
در سال ۱۳۹۱ تحقیقی با عنوان ” عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری ” توسط دکتر علی عطافر ، جواد خزائی پول و مهدی پور مصطفی خشکرودی در هتل های شهرستان نوشهر و بر روی ۲۲۶ نفر از مشتریان هتل ها انجام پذیرفت. هدف اصلی تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای سودمندی و سهولت درک شده ، اعتبار ، اعتماد ، سازگاری بر نگرش و تمایل به استفاده از رزرو اینترنتی هتل در نظر گرفته شده بود . نتایج تحقیق نشان داد که سودمندی درک شده و نگرش نسبت به رزرو اینترنتی هتل بر نیت رفتاری نسبت به این گونه معاملات تأثیر دارند و هرچه افراد این فناوری را سودمند درک کنند و ارزیابی آنها از مطلوب بودن فناوری مثبت باشد احتمال به کارگیری فناوری افزایش می یابد. یافته های تحقیق نشان می دهد که تمایل به رزرو اینترنتی هتل با بهره گرفتن از هر دو متغیر سودمندی درک شده و سهولت درک شده قابل پیش بینی است . نتایج این پژوهش به قبول فرضیه های طرح شده در آن تحت عنوان ” بررسی تاثیر سودمندی و سهولت درک شده ، اعتماد ، اعتبار ، سازگاری بر نگرش و تمایل به استفاده از رزرو اینترنتی هتل ” منجر گردید. ( عطافر، خزائی پول وپورمصطفی ؛ ۱۳۹۱)
در سال ۱۳۹۲ در تحقیقی با عنوان ” مولفه های مؤثر بر اعتماد گردشگران در حوزه گردشگری الکترونیک ” توسط میرعلی سید نقوی و غدیر شکیبا جمال آباد در شهر تهران و بر روی نمونه ای ۱۳۱ نفر از مشتریان هتل ها بصورت تصادفی و بصورت پرسشنامه انجام گرفت . جامعه ی آماری این تحقیق شامل گردشگرانی بود که به انجام امور سفر همچون رزرو هتل ، رزرو و خرید بلیط و کسب اطلاعات در مورد مقصد سفر ، را به صورت الکترونیکی پرداخت کرده بودند . در نهایت عوامل رضایت، شهرت و کیفیت الکترونیک به عنوان مولفه های تاثیرگذار بر اعتماد الکترونیک شناسایی شدند.(سید نقوی و شکیبا ؛ ۱۳۹۲)
تحقیق دیگری نیز با عنوان “سازگاری با تجارت الکترونیکی در صنعت هتل داری ایران ” توسط شهرام صلواتی و ناصر خانی انجام گرفت. در این تحقیق به بررسی ۴۸ ویژگی وب سایت های ۵۷ هتل با رتبه های متفاوت )یک تا پنج ستاره( پرداخته شد . در نهایت محققان به این نتیجه رسیدند که هتل های ایران در مراحل نخستین پذیرش اینترنت برای کسب و کار خود هستند. فعالیت های مرتبط با تجارت الکترونیک در میان هتل های ایرانی بسیار اندک است و رزرو برخط (آنلاین) به طور موثر در آنها ارائه نمی شود. . در این راستا، بهره مندی از وب سایتی با ویژگی های مناسب می تواند نقش کلیدی در جذب گردشگر به صنعت گردشگری به صورت عام و صنعت هتل داری به طور ویژه ایفا بنماید. (صلواتی و خانی؛ ۱۳۹۲)
در تحقیق ” ارزیابی خدمات گردشگری اینترنتی در ایران ” ( لشکری و علاءالدینی ؛ ۱۳۹۱) که بر روی ۸ وبگاه گردشگری ایران انجام گرفت ، نشان داد که هنوز وب گاه های ایرانی هنوز به مرحله ی تعامل با کاربر وارد نشده اند و در نقش اطلاع رسانی نیز کمتر به نیازهای کاربران آگاه امروزی ایران پاسخ می دهند. در این تحقیق پیشنهادهایی به جهت بهبود کیفیت وبگاه های عرضه کننده ی خدمات گردشگری در کشور ارائه شده است.
در تحقیق دیگری که توسط حمیدی زاده و مجرد تحت عنوان ” ارزیابی تطبیقی وب گاه هتل های لوکس بر اساس مدل ۷C در بازاریابی اینترنتی : مطالعه موردی ایران ، ترکیه و امارات ” در سال ۱۳۸۸ بر روی ۱۷۸ هتل ۴ و ۵ ستاره دارای وب گاه در ۳ کشور فوق الذکر با بهره گرفتن از روش نمونه گیری غربالگری انجام گرفته بود ، بدین نتیجه رسیدند که هتل ها خصوصا در ایران از پتانسیل های اینترنت و وب گاه بطور کامل استفاده نمی کنند و تفاوت معناداری میان وب گاه هتل های ایران ، و ترکیه و امارات وجود دارد و کشور ایران وضعیت چندان مطلوبی در این زمینه ندارد . (حمیدی زاده و مجرد ؛ ۱۳۸۸)
در تحقیقی تحت عنوان ” عوامل مؤثر بر پذیرش سامانه مدیریت شهری تهران (۱۳۷) توسط شهروندان ” که در سال ۱۳۸۷ که توسط دکتر وجه الله قربانی زاده ، دکتر غلامحسین دلجو و آرین امیری بوسیله پرسشنامه بر روی ۴۱۲ نفر از شهروندان تهرانی و با بهره گرفتن از الگوی پذیرش فناوری TAM ^[۱۱۰] دیویس (۱۹۸۹) انجام گرفت، نتیجه پژوهش حاکی از آن است که مهمترین عامل تأثیرگذار بر پذیرش سامانه ۱۳۷ (سامانه ارتباطی دریافت دیدگاه های مردم پیرامون مدیریت شهری ) توسط شهروندان” درک سهولت استفاده از سامانه” است و عامل “درک سودمندی و احساس مفید بودن سامانه “نیز می تواند در میزان استفاده عملی شهروندان از آن تأثیر به سزایی داشته باشد. (قربانی زاده و همکاران ؛ ۱۳۸۷)
تحقیق دیگری نیز با عنوان ” پذیرش بانکداری همراه توسط مشتریان بانکهای ایرانی ” در سال ۱۳۹۱ بر روی ۳۶۱ نفر از دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری و دانشکده صنایع و مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین توسط بهبودی ، عابدینی و جلیلوند انجام گرفت . در این تحقیق عوامل موثر بر پذیرش بانکداری همراه از جمله سودمندی درک شده، سهولت در استفاده، نیازبه تعامل، ریسک درک شده، هزینه درک شده، سازگاری با سبک زندگی و نیازها ، اعتبار و اعتماد بررسی گردید . طبق یافته های پژوهش، همه عوامل آزمون شده برپذیرش بانکداری همراه تاثیر معناداری داشتند و افراد جامعه با توجه به این عوامل اقدام به استفاده از خدمات بانکداری همراه می کنند یا نمی کنند. (بهبودی ، عابدینی و جلیلوند ؛ ۱۳۹۲ )
در تحقیقات دیگری نیز ، سید جوادین و یزدانی در سال ۱۳۸۳ تحت عنوان ” بررسی عوامل موثر بر قصد استفاده مشتریان از خدمات بانکداری اینترنتی (مطالعه موردی بانک سامان) ” پژوهشی را بر روی نمونه ای متشکل از ١٢٠ نفر از مشتریان بانک سامان را مورد بررسی قرار دادند . در این تحقیق تاثیر متغیر خارجی، خود اثربخشی استفاده از کامپیوتر بر ادراکات فرد، در مورد سهولت استفاده و مفید بودن این خدمات مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این تحقیق نشان داد ، ادراکات فرد در مورد سهولت استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی و مفید بودن این خدمات و نیز فرد در استفاده از رایانه با قصد استفاده از این خدمات رابطه مستقیم دارد. (سید جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)

با توجه به اینکه این مدل پتری دارای هر سه خاصیت مورد بررسی می باشد، این شبکه خوش رفتار است.

جمع بندی
در این فصل با تکیه بر مقدمات گفته شده در فصل ۳ درباره تکنولوژی های مجازی سازی، یک نمونه دیتا سنتر طراحی شد. برای ساده تر کردن تحلیل، این سیستم تا حد امکان کوچک اما در بر دارنده تمام اجزاء یک دیتا سنتر واقعی است. در مرحله بعد، با بهره گرفتن از اطلاعات و توصیفات ارائه شده در فصل ۲ درباره ابزار مدلسازی فرمال، یک مدل پتری از کل دیتا سنتر تهیه شد. با توجه به اینکه دیتا سنتر یک سیستم موازی و دینامیک است، به کمک این مدل فرمال توانستیم خصوصیات رفتاری سیستم از جمله Liveness، Safeness و Reversibility سیستم را بررسی کنیم.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در بخش های بعدی این فصل، به سراغ تک تک سرویس ها و مکانیزم های تشکیل دهنده ساختار مجازی سازی در دیتا سنتر مذکور رفته و مدل های پتری متعددی از آنها در چندین لایه تهیه نمودیم تا به این وسیله خصوصیات رفتاری آنها را نیز بررسی کنیم.
در این مسیر، از قضایا و ابزارهای موثر بر روی شبکه های پتری و نیز در حالت کلی تر، از قضایای مربوط به گراف های جهت دار به دفعات استفاده شده است.
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
در این پایان نامه، از زبان فرمال شبکه های پتری برای مدل سازی لایه مجازی سازی در دیتا سنترها استفاده شده است تا به کمک آن ها، خصوصیات رفتاری ماژول های این سیستم بررسی و مطالعه شود. برای این کار یک دیتا سنتر نمونه با خصوصیات دیتا سنترهای واقعی طراحی شده و سپس از مکانیزم ها و ماژول های مختلف نرم افزاری و مجازی سازی آن مدل های پتری تهیه شده است. بخش اول این ماژول ها شامل سرویس های سطح بالایی است که بر روی کل ماشین ها کار می کنند، از جمله HA، FT، DRS و غیره. بخش دوم شامل مکانیزم های مختلف Hypervisor، که بر روی هر یک از سرورهای فیزیکی نصب شده اند، شامل ساختار شبکه، ساختار ذخیره سازی و غیره می باشد.
بخش اعظم این تحقیق به بررسی رفتار و نحوه گردش کنترل در ماژول های سیستم مجازی سازی دیتا سنتر اختصاص دارد. به این ترتیب که این انتقال کنترل و تغییر وضعیت سیستم را از جنبه های مختلفی می توان بررسی نمود. اگر خصوصیات یک سیستم دینامیک و موازی مانند سرویس های مذکور را بدون در نظر گرفتن وضعیت شروع سیستم بررسی کنیم، به آن خصوصیات ساختاری گفته می شود. در مقابل، اگر خصوصیات سیستم را با توجه به وضعیت شروع آن تحلیل نمائیم، در حال بررسی خصوصیات رفتاری هستیم.
در این پایان نامه، پس از طراحی مدل پتری برای هر یک از سرویس ها و ماژول های سیستم، خصوصیات رفتاری آن بررسی و تحلیل شد. خصوصیات بررسی شده برای هر یک از بخش ها عبارتند از: Liveness، Safeness (و یا حداقل Boundedness) و Reversibility. در صورتی که سیستم یا زیر سیستمی هر سه خصوصیت مذکور را داشته باشد، یک سیستم خوش رفتار است. این بدان معنی است که ماژول مذکور در حین کار هرگز دچار بن بست و سرریز نخواهد شد و نیز همیشه امکان بازگشت به نقطه شروع را خواهد داشت.
جدول ۵٫۱ نتیجه حاصل از تحلیل رفتار ماژول های بررسی شده در فصل چهار را نشان می دهد.
جدول ۵٫۱٫ خلاصه نتایج به دست آمده از تحلیل رفتار زیر سیستم ها و سرویس های VMware ESX