-
-
- استفاده از تحقیق و توسعه داخلی[۵۶]: در این روش، شرکت به منابع انسانی و فنی خود برای طراحی یک تکنولوژی داخل شرکت اتکا میکند. این امر مستلزم وجود یک نیروی کار فنی قوی و حمایت مالی قوی از عملیات تحقیق و توسعه است.
-
- رقابت صنعتی[۵۷]: در این روش دسترسی به اطلاعات فنی و تکنولوژیک از طریق مختلف، بدون اطلاع و رضایت دارنده تکنولوژی انجام میپذیرد. با وجود تردید اخلاقی در این روش، استفاده از آن ممکن است یک تصمیم منطقی برای رسیدن به تکنولوژی باشد. این روش در صنایع با تکنولوژیهای بالا که منجر به پیشرو بودن در تکنولوژی و بازار میشود کاربرد بیشتری دارد (خلیل، ۱۳۸۶).
جدول۲-۲ انواع روش های اکتساب تکنولوژی با توجه به تحقیقات گذشته تعدیل شده از (دعیم و کوک اوغلو، ۲۰۰۸)
کامالا و سوامی (۱۹۸۵)، دیل(۱۹۹۰)، لوپز مارتینز و همکاران (۱۹۹۴)، آلپ و همکاران (۱۹۷۰-الف،ب)، چیزا و همکاران (۲۰۰۰)، انکاترامان (۲۰۰۵)، روبرت و فوکودا (۲۰۰۴)، لیچتنتالار (۲۰۰۴)، ناکامورا و اوداگیری(۲۰۰۵)
حمایت مالی از تحقیقات دانشگاهی کنسرسیوم مشت۰رک تحقیقات صنعت و دانشگاه
ومهی (۱۹۹۳)، آلپ و همکاران(۱۹۹۷- الف،ب،ج)، پون و مک فرسون (۲۰۰۵)
حمایت از تحصیلات تکمیلی کارمندان دانشکده های تخصصی
چونز و همکاران (۲۰۰۱)، همرت (۲۰۰۴)، کوک و سیلان (۲۰۰۷)
مراکز تحقیق و توسعه خارجی
آلپ و همکاران (۱۹۹۷- الف،ب،ج)، پاک (۲۰۰۱)، ناکامورا و اوداگیری (۲۰۰۵)
مشاوران
کلینگ (۱۹۸۰)، روثول (۱۹۹۲)، چیزا و منزینی (۱۹۹۸)، چیزا و همکاران (۲۰۰۰)، پاک (۲۰۰۱)، توشیکاوا (۲۰۰۳)، گرانستراند(۲۰۰۴)، لیچتنتالار (۲۰۰۴)، همرت ( ۲۰۰۴)، ناکامورا و اوداگیری(۲۰۰۵)
توافق نامه های حق امتیاز( اعطای مجوز)
آلپ و همکاران(۱۹۹۷- الف،ب،ج)، چیزا و منزینی (۱۹۹۸)
نشستهای فنی
پون و مک فرسون (۲۰۰۵)، آلپ و همکاران (۱۹۹۷- الف،ب،ج)
ژورنالهای فنی
پون و مک فرسون (۲۰۰۵)
مشارکت در قرارد ادهای علامت تجاری[۵۸]
نارایانا (۱۹۹۸)، آکاراکیری (۱۹۹۸)، جونز و همکاران (۲۰۰۱)، دویسترز و حاگدوم (۲۰۰۰)، کوک و سیلان (۲۰۰۷)، تسای و وانگ (۲۰۰۸)، پاک (۲۰۰۱)، آونی (۲۰۰۵)، آلپ و همکاران (۱۹۹۷- الف،ب،ج)، سووام و آلرد (۲۰۰۳)، گرنستراند (۲۰۰۴)، همرت (۲۰۰۴)
خرید تکنولوژی موجود
سن و روبنستین (۱۹۹۰)، روتول (۱۹۹۲)، آلپ و همکاران (۱۹۹۷- الف،ب،ج)، کروکاوا (۱۹۹۷)، نارایانا (۱۹۹۸)، منزینی(۱۹۹۸)، جونز و همکاران (۲۰۰۱)، کوک و سیلان(۲۰۰۷) روبنز و فوکودا(۲۰۰۴)، گرانستراند(۲۰۰۴)، سوام و عالید(۲۰۰۳)
بهبود و توسعه تکنولوژی داخلی
در پژوهش حاضر کلیه روش های دستیابی به تکنولوژی در قالب سه شیوه کلی مشارکت، خرید و ساخت دسته بندی گردیدهاند. که این امر به علت جلوگیری از پیچیده شدن روند ANP صورت گرفته است. (لی و همکاران، ۲۰۰۹؛ شن و همکاران،۲۰۱۱).
جدول ۲-۳ دسته بندی شیوه های اکتساب تکنولوژی به سه دسته کلی (شن و همکاران)
۲-۷-۳- مدلهای اکتساب تکنولوژی
مدلهای متفاوتی برای انتخاب روش مناسب اکتساب تکنولوژی ارائه شده است. این مدلها از دیدگاه خاصی به این موضوع پرداخته و عواملی را که بر انتخاب روش مناسب مؤثر میباشند، ارائه و در شرایط مختلف روشهایی را پیشنهاد میدهند. در ادامه به مدلهای انتخاب روش مناسب اکتساب تکنولوژی، به طور مختصر اشاره میشود:
- مدل چیزا[۵۹]
در این مدل، از دیدگاه مدیریتی روش های همکاری تکنولوژی مورد بررسی قرار میگیرند. منظور از روشهای همکاری تکنولوژیک، روش های انتقال تکنولوژی است که در آن از طریق همکاری با طرف دیگر به تکنولوژی مورد نظر دسترسی پیدا میشود. به عبارتی طرفین جهت رسیدن به تکنولوژی مورد نظر در یک همکاری تکنولوژیک مشارکت میکنند. هدف از همکاری، قابلیت تعریف مفاد همکاری و آشنایی با تکنولوژی و بازار عواملی هستند که در این مدل مورد بررسی قرار میگیرند. روشهایی که در این مدل پیشنهاد میشود محدود به روش های همکاری تکنولوژیک است و کلیه روشهای اکتساب تکنولوژی را شامل نمیشود. در این مدل روش های اکتساب تکنولوژی بر اساس ویژگیهایی از قبیل یکپارچه سازی، انعطاف پذیری، کنترل و تاثیر بر شرکت گیرنده تکنولوژی طبقه بندی شده و با توجه به این ویژگیها در جدول۲-۴ ارائه شده است (خواجه نصیری، ۱۳۸۷)
جدول ۲-۴مدل چیزا (خواجه نصیری ۱۳۸۷)
عامل
ابعاد (طبقه بندیها )
روش پیشنهادی
هدف از همکاری
وسیع
اخذ مالکیت تحقیق و توسعه مشترک
محدود و مشخص
ائتلافها برونسپاری
حداکثر کردن یادگیری از همکار
ائتلافها
ایجاد شبکه
تحقیق و توسعه مشترک
قابلیت تعریف مفاد همکاری
خوب
—-
ضعیف
ائتلافها و تحقیق و توسعه مشترک
آشنائی با تکنولوژی و بازار
هیچکدام
خرید آموزش
آشنا با بازار یا تکنولوژی
تحقیق و توسعه مشترک ائتلافها
آشنا با بازار و تکنولوژی
اخذ مالکیت یک شرکت
چرخه عمر تکنولوژی
مرحله تکامل
برونسپاری
مرحله اولیه
سهام اقلیت
سطح ریسک
بالا
تحقیق و توسعه مشترک ائتلافها
پایین
—
قابلیت حفاظت از تکنولوژی
ضعیف
ادغام
محکم
—
مرحله فرایند نوآوری
ابتدا
ائتلافها
برونسپاری
انتها
برونسپاری
سطح سرمایه گذاری
بالا
اخذ مالکیت ادغام
پائین
برونسپاری
قابلیت تقسیم سرمایه
بالا
برونسپاری
پائین
همکار مشترک
نحوه ارتباط با شرکت
عمودی
برونسپاری
ائتلافها
افقی
ائتلافها
تحقیق و توسعه مشترک
کشور مرجع (از نظر فرهنگی)
متفاوت
برونسپاری
یکسان
—
زمینه فعالیت منبع تکنولوژی
متفاوت
برونسپاری
یکسان
—
اندازه /قدرت منبع تکنولوژی
متفاوت
اخذ مالکیت ادغام
یکسان
—
به طور مثال هنگامی که سطح سرمایه گذاری برای دسترسی به تکنولوژی مورد نظر بالا باشد روشهای اخذ مالکیت و ادغام پیشنهاد میگردد.
- مدل تید و همکاران
بر اساس این الگو، نگرش هر سازمان به اکتساب تکنولوژی دارای دو بعد اصلی است. ویژگیهای سازمان و ویژگیهای تکنولوژی
ویژگیهای سازمان: استراتژی بنگاه (رهبری، دنباله روی)، تطابق با شایستگیها یا قابلیتها (شدید، ضعیف)، فرهنگ بنگاه (درونگرا، برونگرا)، قابلیت مدیریت (کم، زیاد).
ویژگیهای تکنولوژی: اهمیت رقابتی (نوع فناوری، پایه کلیدی،در حال رشد، در حال ظهور)، پیچیدگی فناوری (کم، زیاد)، کدپذیری (کم، زیاد) (نجفی، ۱۳۸۷).