صمیمیت: نمره ای است که فرد از پاسخ‌گویی به پرسشنامه صمیمیت در ازدواج (MIQ[28]) کسب می‌کند. این پرسشنامه شامل پنج خصیصه و شاخص صمیمی بودن، میزان توافق، صادق بودن، علاقه و محبت و پایداری به تعهدات می‌باشد.
تعارضات زناشویی: منظور از تعارضات زناشویی در این پژوهش، نمره ای است که فرد از پرسشنامه تعارضات زناشویی براتی و ثنایی (MCQ) دریافت می‌کند این پرسشنامه یک ابزار (۴۲) سؤالی است که برای سنجیدن تعارض های زن و شوهر ساخته شده است. حداکثر نمره ی کل پرسشنامه (۲۱۰) و حداقل آن (۴۲) است (براتی و ثنایی، ۱۳۸۷).
فصل دوم:
مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق
مقدمه
در این فصل به بررسی تعارضات زناشویی- غنی سازی ازدواج و صمیمیت می پردازیم و نقش غنی سازی ازدواج در تعارضات و صمیمیت را بررسی می‌کنیم. در انتهای پژوهش های انجام شده در داخل و خارج کشور و نتیجه گیری تحقیقات بیان شده است.
صمیمیت
واژه انگلیسی صمیمیت از واژه لاتین به معنی درون مشتق می شود. بنابرین صمیمیت یعنی دو نفر درون خود را به روی یکدیگر باز می‌کنند. صمیمیت یعنی ورود عاطفی، فکری، اجتماعی، فیزیکی و معنوی به زندگی یکدیگر. صمیمیت یعنی ارتباط و اتصال در عمیق ترین سطح ممکن بر همه حوزه های زندگی. وقتی با کشی صمیمی هستیم فکر می‌کنیم او نهایت خیر و صلاح ما را می‌خواهد، بنابرین بدون ترس از اینکه او از گفته هایمان یا آنچه در ما می بیند سوءاستفاده کند وجود خود را و مکنونات قلبیمان را به روی او میگشاییم (چاپمن[۲۹]، ۱۹۳۸، ترجمه موحد، ۱۳۸۴).
تعاریف صمیمیت
– باگاروزی[۳۰] (۲۰۰۱)، صمیمیت را یک نیاز اساسی انسان می‌داند که به عنوان نزدیکی، تشابه و رابطه ای شخصی و دوست داشتنی با شخص دیگر است و مستلزم آگاهی، درک عمیق، پذیرش و بیان افکار و احساسات می‌باشد. وی معتقد است که صمیمیت فرایند تعامل و پویایی است که ابعاد فردی، روان شناختی، عقلانی، جسمانی، معنوی، اجتماعی، تفریحی و زیبا شناختی را شامل می شود (باگاروزی، ترجمه آتش پور و اعتمادی، ۱۳۸۵).
– صمیمیت رابطه ای است که از طریق فرآیندی پویا رشد می‌کند، فرآیندی که در ن یک فرد اطلاعات، افکار و احساسات خود را با دیگری در میان می‌گذارد و از او پاسخی حاکی از احساس درک شدن و پذیرش را دریافت می‌کند (ریزوشاور[۳۱]، ۱۹۹۸).
پیدایش و تحول صمیمیت
باگاروزی صمیمیت را نیاز اساسی برای انسان می‌داند که این نیاز برای برقراری پیوند با انسان های دیگر برای هر فردی ضروری است برای بیشتر افراد ظرفیت برای ایجاد روابط صمیمانه در حدود سن ۷-۶ سالگی آغاز می شود. بیش از این زمان اکثراً کودکان در این حیطه ی شخصیت و رشد شناختی به قدر کافی رشد یافته نیستند (رضازاده و پورنقاش، ۱۳۸۶). افرادی که روابط نزدیک و صمیمی اما غیرجنسی با افراد جنس مخالف در خلال نوجوانی داشتند، مشکلات کمتری در ایجاد روابط صمیمی چندگانه در بزرگسالی داشتند. از طرف دیگر، افرادی که این گونه تجارب را با افراد جنس مخالف در خلال این دوره حساس نداشته اند، کسانی هستند که غالباً بعدها در زمینه صمیمیت در زندگی دچار مشکل می‌شوند. در بسیاری موارد، این افراد وقتی همسرشان از فقدان صمیمیت در ازدواجشان شکایت می ند، واقعاً گیج می‌شوند این افراد اگر با همسرشان رابطه جنسی داشته باشند، رابطه شان را صمیمانه به حساب می آورند. (باگاروزی، ۲۰۰۱، ترجمه رضازاده و پور نقاش، ۱۳۸۶). با توجه به این که یکی از جنبه‌های برونگرایی، صمیمیت است که بیشترین ارتباط را با کیفیت روابط بین فردی دارد، افراد برونگرا با محبت و دوستانه با دیگران مراودت می‌کنند. صادقانه دیگران را دوست دارند و با دیگران احساس همدردی می‌کنند. افزایش این ویژگی باعث افزایش صمیمیت در روابط میان زن و شوهر و افزایش رضایت زناشویی می‌گردد (راستی، ۱۳۸۲).
صمیمیت زوجین
از جمله عواملی که فرض می شود کیفیت زناشویی را تحت تأثیر قرار دهد میزان صمیمیت در ازدواج می‌باشد. برای والدین و فرزندان صمیمیت بین زن و شوهر عامل تعیین کننده ای برای داشتن ارتباطات زناشویی و خانوادگی بسیار محکم است. صمیمیت را باید محصول یک جریان رشد در رابطه دانست فرآیندی که قبل از ازدواج شروع می شود و بعد از آن هم ادامه می‌یابد و حتی جاودان می‌گردد. ارتباطاتی که شامل این فاکتورها باشد زیربنای سلامت جنسی و غیرجنسی در صمیمیت زناشویی است. بنابرین یک ازدواج شاد و رمانتیک ازدواجی است که در آن همسران هم در بعد جنسی و هم در بعد غیرجنسی رشد پیدا کنند.
این ارتباط صمیمانه شامل مشخصه های زیر است:
– اعتماد متقابل[۳۲] باعث به وجود آمدن احساس مثبت در زوجین می شود این که افراد نشان دهند که دوست ندارند به همسرشان آسیبی برسد.
– محبت[۳۳]: شامل اظهار مهربانی همراه با توجه می‌باشد.
– ارتباط باز[۳۴]: دوست داشتن توانایی بحث راجع به هر چیزی با همسر خود، مثل بحث راجع به احساسات، افکار و تجارب.
– مقبولیت[۳۵]: شامل موافقیت قطعی در یک ارتباط می‌باشد.
– عذرخواهی[۳۶]: اصلاح اشتباهاتی که فرد مرتکب می شود.
– بخشش[۳۷]: فرآیندی که مانع از عصبانیت، تلافی کردن و افکار آزاردهنده نسبت به همسرمان می‌گردد. زمانی که او به ما صدمه می زند.
– مراقبت[۳۸]: نگرانی قطعی در مورد بهزیستی همسرمان می‌باشد.
– مرز مناسب: محدودیت هایی که در یک ارتباط وجود دارد. نه به گفتن همسرتان زمانی که از شما می خواهد کاری را انجام دهید که توانایی آن را ندارید و آنچه باعث می‌گردد بعد فردی شخصی محفوظ بماند (استمن[۳۹] و همکاران، ۲۰۰۴).
ابعاد صمیمیت
– هینگ[۴۰] (۲۰۰۵)، صمیمیت را در چهار بعد در نظر می‌گیرد:
۱- عشق و محبت
۲- اعتباردهی به شخص مقابل
۳- اعتماد
۴- بیان خود و خودافشایی
– به نظر اسکانزونی[۴۱]، ۱۹۸۸ به نقل از هنیلن (۲۰۰۶) صمیمیت شامل سه بعد است:
الف: معاشرت و دوستی (شخصی که با ما باشد و کارهایی را با هم انجام دهیم).
ب: همدلی( شخصی که گوش کند، بفهمد و حمایت کند).
ج: محبت فیزیکی- دست گرفتن- لمس کردن و رابطه جنسی
هنلین[۴۲] (۲۰۰۶) صمیمیت را حاصل فن هداست وظایف رشد در هر دوره خاص از زندگی فرد می‌داند.
ابعاد صمیمیت از دیدگاه اولسون
۱- صمیمیت احساسی[۴۳]: نزدیکی از طریق سهیم شدن در احساسات دیگری به وجود می‌آید.
۲- صمیمیت فکری و ذهنی[۴۴]: شامل ی درک متقابل از همه ی مسائل مهم زندگی زناشویی باشد هماهنگی اهداف با یکدیگر بیانگر صمیمیت فکری و ذهنی است.
۳- صمیمیت معنوی[۴۵]: شامل شریک شدن در عقاید دینی و انجام مراسم مذهبی با یکدیگر می‌باشد.
۴- صمیمیت تفریحی[۴۶]: انجام فعالیت های لذت بخش همچون ورزش و مطالعه با یکدیگر.
۵- صمیمیت جنسی[۴۷]: مهم ترین بعد صمیمیت می‌باشد.این که زوجین از فعالیت جنسی لذت ببرند و مسائل جنسی خود را با یکدیگر در میان بگذارند.
