در بودجه های سنتی فقط وظیفه کنترلی وجود داشت، در حالی که در بودجه عملیاتی وظیفه مدیریت و برنامه ریزی بدان اضافه شده و به عبارتی به ستانده نیز توجه شده است. در حقیقت بودجه عملیاتی بر دو موضوع تاکید دارد : ۱٫ستانده و ارتباط بین ستانده یا تولید ۲٫نتیجه یا رضایت مردم
هدف نمائی بودجه ریزی عملیاتی، کمک به اتخاذ تصمیمات عقلائی درباره تخصیص و تعهد منابع، بر اساس پیامدهای قابل سنجش می باشد .با این تفسیر، بودجه ریزی عملیاتی مقاصد ویژه زیر را دنبال می کند
نمودار۲-۲ اهداف سیستم بودجه بندی عملیاتی را نشان می دهد
.
نمودار ۲-۲ اهداف سیستم بودجه بندی عملیاتی
-
-
-
- ارائه مبنائی صحیح برای اتخاذ تصمیم در خصوص تخصیص منابع
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
-
-
-
- تعیین نتایج قابل سنجش و مورد انتظار، که از یک تخصیص بودجه خاص قابل حصول است.
-
- تمرکز فرایند تصمیم گیری روی مهمترین مسائل و چالش هائی که دستگاه اجرائی با آن مواجه است.
-
- ایجاد یک فرایند منطقی برای تصمیم گیری درخصوص بودجه، که به طور مستقیم بطور مستقیم با فرایند برنامه ریزی، اجرا، کنترل، ارزسیابی و گزارش عملکرد در ارتباط می باشد.
-
- ارائه اطلاعات قابل سنجش برای نهادهای ناظر شامل : قوه قضائیه، مجریه و مقننه که بتوانند به استناد آنها، میزان پیشرفت و موفقیت برنامه ها را در مقابل تخصیص های بودجه کنترل کنند.
-
- بهره گیری از روش علمی و انعطاف پذیر، به منظور سازگار ساختن فرایند بودجه ریزی با تحولات توسعه.
-
- ایجاد ارتباط بین بودجه و نتایج عملکرد برنامه.
-
- ارائه اطلاعات قابل سنجش برای دستگاه های نظارتی.
-
- ارائه مبنائی برای پاسخگوئی.
-
- شفاف سازی( نمودار ۲-۳).
نمودار ۲-۳ شفاف سازی بودجه ریزی عملیاتی
از نگاه دیگر مهمترین هدف بودجه ریزی عملیاتی اصلاح مدیریت بخش عمومی و افزایش اثر بخش مخارج این بخش است . ویژگی اساسی این اصلاح عبارتند از :
-
- ارزیابی پاسخ گویی مسئولین دستگاه های اجرائی بر اساس معیار دستاوردهای فعالیت های آنان.
-
- ارزیابی پاسخ گویی مدیران دستگاه های اجرائی به مسئولین ذیربط بر اساس محصولاتی که باید تولید کننده و بودجه و سایر امکاناتی که برای تولید این محصولات به کار می گیرند .
-
- تضمین و تحکیم پاسخگوئی از طریق مبادله موافقتنامه بین مدیران و مسئولین دستگاه های اجرایی و بین مسئولیت دستگاه های اجرائی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور( به نمایندگی از طرف دولت)
-
- استقرار نظام بودجه ریزی ستانده محور.
-
- دادن اختیارات لازم به مدیران در انتخاب نهادهای لازم برای تولید محصولات مورد نظر.
-
- ارزیابی مستمر عملکرد مدیران و مبنا قرار دادن نتایج عملکرد به عنوان یکی از معیارهای تخصیص اعتبارات (سعیدی ، ۸۵ ، ص ۷-۴ ).
مزایای بودجه ریزی عملیاتی :
تجربه کشورها نشان می دهد به کارگیری بودجه ریزی عملیاتی به عنوان اقدامی اصلاحی که تنها پیوند فنی میان بودجه و عملکرد را ایجاد می کند ، اشتباه است. با این حال بودجه ریزی عملیاتی با علم به این که پیوندها میان شاخص های عملکرد و تخصیص منابع صرفا” فنی نیستند و از گزینه های سیاسی نیز متاثر می شوند دارای مزیت های فراوانی است که شامل موارد زیر است(نمودار۴-۲) :
مزایای بودجه ریزی عملیاتی
افزایش پاسخگو ئی دستگاه های اجرائی | بهبود نحوه تخصیص منابع | افزایش کارائی و کیفیت خدمات | کاهش کسری بودجه دولت | تضمین تحقیق برنامه | افزایش کارائی و اثربخشی |
نمودار ۲-۴ مزایای بودجه ریزی عملیاتی
-
- افزایش پاسخگویی دستگاه های اجرایی :
در صورت استقرار بودجه ریزی عملیاتی سطح پاسخگویی دستگاه های اجرایی تا حد قابل توجهی افزایش می یابد و آنها را در برابر سهم اعتبارات دریافتی از دولت در برابر فعالیت های جاری و برنامه ای مسئول داشته و در عملکرد و اقدامات سالانه تجدید نظر می کند. بنابراین جهت پاسخگویی باید سیستم حسابداری دولتی و نظام بودجه ریزی طوری ارتباط برقرار کند تا بتواند پاسخ گویی مالی و دولت به ملت را به طور شفاف ارائه نماید .
-
- بهبود نحوه تخصیص منابع :