تحقیق حاضر به دنبال ارزیابی رابطه بین ناکارآیی سرمایه گذاری و کارایی عملیاتی با محافظه کاری حسابداری تحت شرایط محدودیت مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران میباشد. بر این اساس، ارتباط بین متغیرهای اساسی تحقیق، هدف اساسی و مبنای تصمیم گیری در خصوص فرضیات میباشد. بنابرین آزمونهای همبستگی بیشترین نقش را در تجزیه و تحلیل اطلاعات این تحقیق ایفا میکنند. هدف اصلی فصل حاضر تبیین روش تحقیق و چگونگی محاسبه متغیرها و آزمون فرضیات است. بنابرین در این فصل، در ارتباط با روش تحقیق، فرضیههای تحقیق، متغیرهای تحقیق و نحوه محاسبه آن ها ، جامعه و نمونه آماری، قلمرو زمان و مکانی تحقیق، روش جمع آوری اطلاعات و داده ها، و روشهای آزمون فرضیهها و معرفی مدل تحقیق بحث می شود.
۳-۲) روش تحقیق
در هر تحقیق ابتدا باید ماهیت، اهداف و دامنه آن مشخص شود تا بتوان با بهره گرفتن از قواعد و ابزار و از راه های معتبر به واقعیت ها دست یافت.
فرایند تحقیق، فرآیندی است که طی آن محقق می کوشد با پردازش علمی و منظم درون داده ها، فرضیه های خود را به بوته آزمایش بگذارد.
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش استنتاج،تحلیلی _ توصیفی میباشد و از نظر تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع همبستگی است. تحقیق حاضر به بررسی روابط بین متغیرها پرداخته و در پی اثبات وجود این رابطه در شرایط کنونی بر اساس داده های تاریخی میباشد. بنابرین میتوان از لحاظ طرح تحقیق آن را از نوع پس رویدادی طبقه بندی نمود. در اینگونه تحقیقات، محقق به بررسی علت و معلول (متغیر وابسته و متغیر مستقل) پس از وقوع می پردازد.در این تحقیقات بین متغیرها یک رابطه آماری وجود دارد که هدف بررسی این رابطه میباشد. روش مورد نظر برای بررسی همبستگی بین متغیرها، رگرسیون میباشد. در این نوع تحقیق رابطه میان متغیرها بر اساس هدف تحقیق تحلیل میگردد. این تحقیقات دارای یک متغیر وابسته و یک یا چند متغیر مستقل هستند که میزان اثر متغیرهای مستقل در متغیر وابسته از طریق آزمونهای رگرسیون برازش می شود. .
۳-۳)تعریف جامعه آماری
جامعه بزرگترین مجموعه از عناصر است که در یک زمان معین مطلوب ما قرار میگیرد و تعریف جامعه آماری عبارت است از تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. صفت مشخصه صفتی است که بین همۀ عناصر جامعه آماری مشترک و متمایزکننده جامعه آماری از سایر جوامع باشد (عادل آذر، ۱۳۸۳).
جامعه آماری تحقیق را شرکتهای منتخب پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران که حائز شرایط زیر باشند تشکیل میدهند: .
-
- شرکت جزء شرکتهای سرمایه گذاری، بانکها، شرکتهای بیمه و واسطه گری مالی نباشد.
-
- پایان سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند باشد.
-
- در طول سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ در بازار بورس حضور داشته باشد.
-
- شرکت در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداده باشد.
- اطلاعات مالی شرکت در دوره مورد مطالعه در دسترس باشد.
پس از اعمال شرایط و ضوابط فوق، تعداد ۱۵۴ شرکت به عنوان جامعه آماری تحقیق، جهت انجام نمونه گیری مورد نظر قرار گرفت.
در این تحقیق از داده های مالی طبقه بندی شده و حسابرسی شده شرکتهای فعال پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. دلایل انتخاب جامعه آماری مذکور این است که سازمان بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات نسبتاً جامعی درخصوص وضعیت شرکتها و روند عملکردهای مالی و اقتصادی آن ها دارد و می توان گفت تنها منبع اطلاعاتی است که با بهره گرفتن از آن می توان به منابع اطلاعاتی مالی شرکتها دسترسی یافته و مدلهای تحقیق را مورد آزمون قرار داد.
۳-۴) حجم نمونه آماری و کفایت آن
نمونه تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری است که بیان کننده ویژگیهای اصلی جامعه باشد. بنابرین نمونه گروه کوچکی از جامعه است که برای مشاهده و تجزیه و تحلیل انتخاب میشود. معمولاً در مسائل مختلف تحقیق، مطالعه دربارۀ تمام جزئیات جامعه از توان محقق خارج است و در صورتی که بتوان با مطالعه تعداد محدودی از افراد یک جامعه، اطلاعات مورد نیاز کافی راجع به همۀ افراد و جامعه به دست آورد، ضرورتی ندارد که همۀ افراد جامعه مورد مطالعه قرار گیرند. (عادل آذر، ۱۳۸۳).
در علم آمار جهت تعمیم نتایج حاصل از تحقیق به کل جامعه بگونه ای که هم هزینه و زمان انجام مراحل مختلف تحقیق معقول باشد و هم تعمیم نتایج قابل اتکا باشد، روش های مختلفی برای نمونه گیری پیشنهاد شده است. آنچه که مهم بنظر میرسد این است که محققین در رشتههای مختلف و در تحقیقات با موضوعات مختلف سعی نمایند بهترین روش نمونه گیری که بیشترین کارایی را در نیل به اهداف مذکور دارد؛ انتخاب نمایند.
برای تعیین کفایت حجم نمونه آماری از طریق معادله کوکران بررسی می شود. معادله کوکران برای تعیین حجم نمونه در شرایطی که تعداد جامعه آماری نامعلوم است؛ بشرح ذیل میباشد.
Z: متغیر استاندارد توزیع t استیودنت و برابر با ۹۶/۱ میباشد.
P = q : میزان خطای آزمون در سطح اطمینان ۹۵% و برابر با ۰۵/۰ است.
d: خطای برآوردی که به طور معمول در تحقیقات معادل ۱۰ درصد در نظر گرفته می شود.
حجم نمونه آماری مطلوب برآمده از محاسبه به روش فوق، تعداد ۹۶ مشاهده میباشد. همان طور که ذکر شد، در تحقیق حاضر، پس از اعمال شرایط و ملاحظات در نمونه گیری حذفی سیستماتیک تعداد ۱۵۴ شرکت از جامعه آماری حائز شرایط موردنظر بوده اند. از این میان، تعداد ۱۰۹ شرکت به صورت تصادفی، جهت آزمون فرضیات انتخاب شدند که بالاتر از حجم نمونه محاسبه شده توسط معادله کوکران است. دوره تحقیق ۵ سال متوالی میباشد بنابرین حجم نهایی نمونه برای آزمون فرضیات ۵۴۵ سال- شرکت میباشد
۳-۵)روش نمونه گیری و دلایل استفاده از آن
روش نمونه گیری در تحقیق حاضر، روش تصادفی منظم است به این دلیل که همه افراد جامعه آماری شانس کاملا یکسانی برای انتخاب داشته باشند و بتوانیم نتایج حاصل از آزمون فرضیات را به کل جامعه آماری تعمیم دهیم.
۳-۶) روش گردآوری داده ها و موارد کاربرد
۱)استفاده از مطالعات کتابخانه ای شامل کتابها، مجلات، پایان نامه ها، مقالات تحقیقی ونشریات جهت مطالعات مقدماتی و تدوین فصل ادبیات و چارچوب نظری پژوهش
۲) روش کاوش اینترنی جهت تکمیل به کارگیری بانکهای اطلاعاتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران، سایت اینترنتی این سازمان و نرم افزارهای سهام مانند نرم افزار ره آورد نوین که ارقام صورتهای مالی حسابرسی شده شرکتها در قالب فایل های اکسل در آن موجود میباشد، برای گردآوری داده های مورد نیاز جهت آزمون فرضیات
۳-۷ ) ابزار گردآوری داده ها و موارد استفاده
استفاده از فیش برای ارجاع یا ذکر منبع یا مطلب مورد استفاده در مطالعه کتابخانه ای