رشد به یک سری تغییرات کمی و کیفی که در ساختار شخصیت و رفتار انسان در طول زمان ایجاد می­ شود، گفته می­ شود. این تغییرات در دوره های مختلف سنی توأم با ویژگی­ها، توانایی­ها، نیازها و دشوارهایی است که اطلاع از آنها به معلمین تربیت بدنی و برنامه ریزان ورزشی کمک می­ کند که با توجه به این توانایی­ها، اقدامات مثبتی در آموزش و پرورش دانش آموزان معمول دارند (شفیعی، ۱۳۸۷، ۲۴). مطالعه رشد و تکامل و ویژگی­های مرحله­ ای آن نشان می­دهد که در هر مقطع سنی، از دانش آموزان چه انتظاری باید داشت.
امروزه در دنیا، سلامت نوجوانان به عنوان مطلب مستقلی مطرح شده است و این امر، به خصوص بعد از کنفرانس بین المللی جمعیت و توسعه (ICPD) در سال ۱۹۹۴ قاهره، مورد تایید ویژه ای قرار گرفته است (شمشیری میلانی، ۱۳۷۶).
گرچه همه ی دوران عمر مهم است ولی دوره نوجوانی مهم­تر از سایرین می­باشد. زیرا تأثیرات ناگهانی بر رفتار و دیدگاه فرد دارد. با در نظر گرفتن این که سایر دوره­ های زندگی، به دلیل تأثیرات درازمدت آن، پرمعنی و قابل توجه هستند، لیکن دوره­ نوجوانی، یکی از دوره­هایی است که از هر دو جنبه­ تأثیرات ناگهانی و درازمدت برخوردار و قابل توجه است. برخی از ادوار زندگی به دلیل تأثیرات فیزیکی و بدنی، با اهمیت و برخی دیگر از لحاظ تأثیرات روانی قابل اعتنا هستند، لیکن نوجوانی از هر دو جهت مهم است.
سنجش ویژگیهای آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژی، روانی و وضعیت قامتی و اسکلتی-عضلانی و ارتباط سنجی درونی این ویژگی­ها و همچنین ارتباط آنها با تغذیه، رشد، ورزش ونحوه زندگی آن­ها می تواند راه گشا در مشکلات و بیماری­ها و باعث بهزیستی این موجود چند بعدی و پیچیده باشد.
باتوجه به موارد فوق لازم است جایگاه ویژه ای را برای تربیت بدنی و ورزش در کشورمان پیش­­بینی نماییم. بنابراین تربیت بدنی وعلوم ورزشی برای داشتن یک برنامه ریزی صحیح در جامعه نیاز به اطلاعات و ارقام دارد تا بتواند برای سلامتی جسمی و روحی اقشار جامعه به خصوص زنان جوان که یکی از مهم­ترین قشرها هستند یک برنامه ریزی اصولی را ارائه دهند. ضروری است که برای تشویق مردم به تحرک بدنی و ورزش کردن برنامه ریزی دقیقی صورت گیرد که خود مستلزم داشتن تصویر روشنی از وضعیت جسمانی افراد مختلف جامعه می باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این تحقیق تلاش خواهد شد شاخص های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی در دختران ۱۵ تا ۱۷سال شهرستان میاندوآب مورد مطالعه قرار گیرد.
۲٫۱٫ بیان مسئله
استواری و دوام یک جامعه سالم و پویا بی­شک در گرو سلامت یکایک اعضاء است و آمادگی جسمانی زنان جوان مسئله بنیادی و حیاتی است که سلامت و تندرستی افراد جامعه را تضمین می­ کند. شناخت ویژگی­های جسمانی و روانی جوانان در بدو ورود به دبیرستان می ­تواند در امر برنامه­ ریزی و نوع فعالیت­های مختلف بدنی و ورزشی مورد نیاز مؤثر واقع شود (شفیعی، ۱۳۸۷، ۲۷).
یکی از نیازهای ضروری انسان که نشان دهنده میزان سلامت و تندرستی اوست، وضعیت مطلوب بدنی می­باشد. وضعیت بدنی اساس تمام حرکات انسان و معیاری برای کارایی فرد در انجام فعالیت­های مختلف می­باشد، به طوری که می­توان بیان کرد که شروع و پایان هر حرکتی به وضعیت و ساختار جسمانی فرد بستگی دارد.
هنگامی که ساختار بدن و ویژگی­های بدنی مطرح می شود واژه آنتروپومتری در ارتباط با آن قرار می­گیرد. آنتروپومتری علمی است که ابعاد مختلف مرتبط با جوانب خارجی آناتومی انسان را اندازه ­گیری، ثبت و آنالیز می­نماید (Deonis & - Habicht, 1996, 64-65). در جوامع آسیایی افراد دارای اندام­های تحتانی نسبتاً کوتاه­تری هستند، بنابراین پیکرشناسی یا آنتروپومتریک سعی می­ کند تا ما بتوانیم خصوصیات جسمانی افراد را در رابطه با فعالیت هایی که انجام می دهند شناسایی نماییم (یا علی، ۱۳۸۴).
اندازه گیری و مقایسه قوای جسمانی شاید سابقه ای به قدمت نژاد بشری داشته باشد، اما تاریخچه اندازه گیری معاصر تقریباً به ۱۵۰ سال قبل که کرامول برای اولین بار در آمریکا به بررسی و تفاوت رشد بین دانش آموزان ۸ تا ۱۸ ساله پرداخت بر می­گردد (بلوم فیلد و دیگران، ۱۳۹۰). هدف اندازه گیری همواره کسب اطلاعات درباره خصیصه های اشیاء، ساختار و یا رویداد ها و نتایج حاصل از آن منجر به توصیف پدیده مورد اندازه گیری و ویژگی های جسمانی آدمی می شود(هادوی، ۱۳۸۷، ۲۳). نتایج اندازه گیری همواره منجر به توصیف پدیده مورد اندازه گیری و ویژگی های جسمانی آدمی و تجزیه و تحلیل این اطلاعات به عنوان پایه و اساس یک سلسله تصمیم- گیری های خاص می شود.
اهمیت داده ­های آنتروپومتریک توسط محققان مختلف مطرح شده است و نتایج حاصل از پژوهش­های مختلف بیانگر این مطلب است که در جمعیت­های مختلف این داده ها بسیار متفاوت هستند. با اندازه گیری، مطالعه، تجزیه و تحلیل ویژگی­های آنتروپومتریک افراد می­توان رابطه یا همبستگی بین آن­ها را سنجید و نورمی مشخص ارائه نمود. هدف علم آنتروپومتری در نهایت تأمین اندازه­ های انسانی است که سطح تعامل فیزیکی انسان را با هر شیء که مورد استفاده قرار می گیرد بهینه سازی نماید (Deonis & - Habicht, 1996, 64-65).
در این حوزه بیومکانیک که ویژگی­های مکانیکی اندام­های بدن انسان را مورد بررسی قرار می­دهد، تمام تلاش خود را برای به کارگیری افراد در جایگاه­های مختلف با توجه به ویژگی­های فیزیکی و متناسب بودن نوع فعالیت­های افراد با توجه به توانایی­های جسمانی، پیشگیری از صدمات در حین انجام فعالیت را می­ کند. منظور از بررسی خصوصیات و ویژگی های جسمانی، مطالعه وضعیت ظاهری و اسکلتی، توانایی های عضلانی، تناسب اندام افراد است (استفن، ۱۳۸۵). در حوزه روانی مهارت­ های عصبی – عضلانی و تجربیات حرکتی اشخاص مدنظر قرار می­گیرد و در حیطه عاطفی، رفتارهایی که به علائق، احساسات، ارزش­ها، اخلاق­ها و عواطف و مواردی همچون احترام به قوانین، نظم و انضباط و غیره را مورد بررسی قرار می­دهیم (نادریان، ۱۳۸۵). باید به این نکته توجه کرد که به تکامل نرسیدن هر یک از مهارت­ های جسمی، روانی - حرکتی و عاطفی باعث بروز مشکلاتی در یادگیری و سیر روند رشد فرد می­ شود. داشتن وضعیت خوب بدنی و بهنجار اسکلتی در گرو عملکرد مؤثر ساختارهای عضلانی، استخوانی و مفصلی است. برخی از عوامل بروز ناهنجاری­های اسکلتی مربوط به خود فرد و برخی دیگر مربوط به محیط و شرایط بیرونی می­باشد (دانشمندی، ۱۳۸۶).
تامین سلامت نوجوانان، زیر بنای اهداف توسعه ملی و توجه به نوجوانان و نیازهای منحصر به فرد آنان از اهداف خدمات بهداشت باروری بوده و شناسایی این نیازها، گامی ضروری برای برنامه­ ریزی­های هدفمند و تخصیص متناسب منابع و امکانات با توجه به اولویت­ها است (سالم، ۱۳۸۸).
با توجه به موقعیت­های جغرافیایی، سن و فرهنگ هر جامعه تدوین نورم استاندارد و بررسی ویژگی­های پیکرسنجی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی در رسیدن به هدف جامعه سالم یاری رسان است.
با توجه به توضیحات برشمرده، در این تحقیق تلاش شد تا به این سؤال پاسخ داده شود که آیا بین شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی در دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوتی وجود دارد؟
۳٫۱٫ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
رشد جسمانی نه تنها تضمین کننده سلامتی افراد جامعه، بلکه زیر بنای رشد حرکتی آن هاست. رشد جسمانی دارای پتانسیل و زمان بندی منحصر به فردی است که تحت تأثیر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی قرار دارد. به همین دلیل آگاهی از ویژگی های جسمی افراد هر جامعه، مبنایی علمی جهت برنامه ریزی های کلان در سطح آن جامعه فراهم می آورد (واعظ موسوی، ۱۳۸۳).
امروزه با گسترش روزافزون تکنولوژی و آپارتمان نشینی پرداختن به فعالیت های جسمانی کاهش یافته که خود عامل تنش­های عصبی و بیماری های جسمانی و روانی بسیاری است. ارتباط بین تندرستی و وضعیت جسمانی و همچنین اثرات نامطلوب ناشی از عدم فعالیت های بدنی و آمادگی جسمانی بر روی سلامتی و وضعیت جسمانی افراد بر کسی پوشیده نیست. انچه زیربنای تمام فعالیت­های انسان را تشکیل می­دهد میزان آمادگی جسمانی بدن است و افزایش ظرفیت کارآیی بدن جز از راه تربیت بدنی و فعالیت های حرکتی از هیچ برنامه تربیتی دیگر حاصل نمی شود. برای حصول هدف های عینی تربیت بدنی، فرایند ارزشیابی امری ضروری تلقی می شود. تلاش برای ایجاد شرایط مطلوب زندگی در سطح جامعه و فراهم آوردن رفاه، مستلزم شناختن نیازهای قشرهای مختلف جامعه می­باشد. نیازهای یک جامعه شامل حوزه های بسیار متنوع اجتماعی، فیزیکی و فیزیولوژیکی می باشد که برای فراهم آوردن هر یک از این نیازها اطلاعات متناسب با هر حوزه موردنیاز است. همچنین نوجوانان آینده سازان جامعه هستند. نوجوانان کنونی، جامعه و دنیای دهه­های آینده را اداره خواهند کرد. پس پرداختن به سلامت نوجوانان سرمایه گذاری برای آینده است.
آگاهی از شاخص­ های پیکرسنجی، ترکیب بدن، آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، روانی، فیزیولوژیکی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی عوامل مهمی در برنامه ریزی و پیشبرد اهداف تربیتی و آموزشی سلامت جامعه و جلوگیری از بیماری­های ناشی از بی­تحرکی می­باشد. پژوهش حاضر بر پایه نیاز جامعه و ضرورت اگاهی از وضعیت موجود، در تلاش است تا شاخص­ های اصلی ویژگی­های آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی – عضلانی دختران ۱۵ تا ۱۷ ساله را مقایسه و نورم مشخصی از شاخص­ های اصلی ویژگی­های مذکور ارائه دهد. با اندازه گیری ابعاد بدن افراد در مقاطع مختلف سنی می­توانیم به چگونگی رشد آن ها پی ببریم و برای هر یک از شاخص­ های رشدی، نمودارهایی تهیه کرده و با توجه به این نمودارها رشد طبیعی و غیر طبیعی را تشخیص دهیم.
در کشور ما تحقیقاتی با هدف ویژگی­های آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک، روانی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی طبقات مختلف انجام شده است اما به دلیل پراکنده بودن پژوهش­های صورت گرفته، کارهای انجام شده جامع و فراگیر نبوده و قابل تعمیم به یک منطقه یا قشر خاص از جامعه نمی ­باشد. بنابراین شناخت و ارزیابی ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی، اسکلتی- عضلانی افراد جامعه یکی از ضروریات امروزی جامعه ایران می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مورد استفاده مربیان تربیت بدنی و محققان بهداشت، علوم حرکتی و فیزیوتراپی قرار گیرد.
۴٫۱٫ سؤال کلی
آیا بین شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟
۱٫۴٫۱٫ سؤال­های اختصاصی تحقیق

• • آیا بین شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی (وزن، قد، طول اندام، محیط اندام، پهنای اندام، چربی های زیر پوستی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟

• • آیا بین شاخص­ های اصلی بیومکانیکی (قدرت، سرعت، توان، چابکی، تعادل، انعطاف پذیری و استقامت عضلانی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟

• • آیا بین شاخص­ های اصلی فیزیولوژی (استقامت قلبی- تنفسی، سلامت فیزیولوژیک) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟

• • آیا بین شاخص­ های اصلی روانی (وضعیت سلامت عمومی و NEO-FFI) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟

• • آیا بین شاخص­ های اصلی وضعیت قامتی و اسکلتی- عضلانی (کج گردنی، کج پشتی، زانوی ضربدری، زانوی پرانتزی، کف پای صاف) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد؟

۵٫۱٫ فرض کلی
بین شاخص­ های اصلی آنتروپومتری، بیومکانیکی، فیزیولوژی، روانی و وضعیت قامتی اسکلتی- عضلانی دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.
۱٫۵٫۱٫ فرضیه ­های اختصاصی

• • بین شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی (وزن، قد، طول اندام، محیط اندام، پهنای اندام، چربی های زیر پوستی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.

• • بین شاخص­ های اصلی بیومکانیکی (قدرت، سرعت، توان، چابکی، تعادل، انعاف پذیری واستقامت عضلانی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.

• • بین شاخص­ های اصلی فیزیولوژی (استقامت قلبی- تنفسی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.

• • بین شاخص­ های اصلی روانی (وضعیت سلامت عمومی و NEO-FFI) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.

• • بین شاخص­ های اصلی وضعیت قامتی و اسکلتی- عضلانی (کج گردنی، کج پشتی، زانوی ضربدری، زانوی پرانتزی، کف پای صاف) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب تفاوت وجود دارد.

۶٫۱٫ هدف کلی
مقایسه شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی-عضلانی دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب
۱٫۶٫۱٫ اهداف اختصاصی

• • مقایسه شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی (وزن، قد، طول اندام، محیط اندام، پهنای اندام، چربی های زیر پوستی) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب

• • مقایسه شاخص­ های اصلی بیومکانیکی (قدرت، سرعت، توان، چابکی، تعادل، انعطاف پذیری واستقامت عضلانی) دختران۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب

• • مقایسه شاخص­ های اصلی فیزیولوژیکی (استقامت قلبی- تنفسی، سلامت فیزیولوژیک) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب

• مقایسه شاخص­ های اصلی روانی (وضعیت سلامت عمومی و NEO-FFI) دختران ۱۵ تا ۱۷ سال شهرستان میاندوآب