رساله دکتری دتلف[۸۳](۲۰۰۵) با عنوان “مدیر مدرسه در گذار:یک مطالعه اتواتنوگرافیک”[۸۴]به شرح تجارب زیسته مدیر مدرسه ای در انتقال از یک مدرسه ابتدایی به مدرسه ابتدایی دیگری در همان منطقه پرداخته است.او می‌گوید:«استفاده از خودم به عنوان پدیده تحت بررسی و پژوهشگر در زمینه اجتماعی یک مدرسه ابتدایی ،انگیزه انجام مطالعه بود و در آن با نگاه درونی به وقایع نگاری و دنبال کردن تجربه های انتقال مدیریتم به روش اتواتنوگرافی پرداختم.این ژانر از پژوهش کیفی خواننده را به خرده فرهنگی که نویسنده با بهره گرفتن از تجارب خود مطالعه کرده‌است ،نزدیک می‌کند.از آنجا که هر فضا یا منطقه ای محیط و فرهنگ خاص خود را دارد،درون نگری و ارزیابی موجود در روش اتواتنوگرافی، درک فرایند گذار را تسهیل می‌کند.تجربه ها و مسائلی که با آن ها روبرو شدم و تفاسیر برگرفته از آن ها ، عمل من به عنوان مدیر مدرسه دولتی را نیرو بخشیدو بینشی را درباره موقعیت همیشه در حال تغییر کادر اجرایی که آن را “ریاست “می‌نامند ،در من پدید آورد.داده ها با بهره گرفتن از یادداشتهای فکورانه،تقویم شخصی خودم،برنامه کارمدرسه،یادداشتهای کارکنان و تحلیل فکورانه جمع آوری شدند.
رساله دکتری هیدی کرزیواکی [۸۵](۲۰۰۹) با عنوان “معلمی:هویت نوپدیدمعلم در تربیت معلم ریاضی” [۸۶]که در دانشگاه هلسینکی فنلاند انجام شده است از روش مطالعه موردی استفاده کرده‌است اما به جهت پرداختن به بحث هویت معلمی در اینجا به آن اشاره می شود. وی در این رساله به بررسی سه بعد معلمی یا شکل گیری هویت معلم در تربیت معلم ریاضی می پردازد:ابعاد شناختی،عاطفی وتصویر معلم ایده آل.
شکل گیری هویت نوپدید معلم در چارچوب روانشناسی اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است و در آن رشد فردی در تعامل اجتماعی با زمینه و بواسطه تجربه های متنوع صورت می‌گیرد.شکل گیری هویت معلم فرایندی پویا و رو به رشد است که در آن فرد آگاهانه و هوشمندانه با رشد قابلیت‌های خود به عنوان معلم ،به دنبال دستیابی به تصویر معلم ایده آل است.در این پژوهش از رویکرد مطالعات موردی کیفی استفاده شده است.دو مورد از دانشجویان “جان” و “مری” و یازده تن از مدرسان به صورت جمعی با ارائه نظرات مشترک اجتماعی درباره معلم ریاضی شدن و معلم ریاضی بودن ،نمونه پژوهش را تشکیل می‌دهد.جمع آوری داده ها در سال تحصیلی ۲۰۰۶-۲۰۰۵ انجام شده است و داده های حاصل از مصاحبه به روش استقرایی تجزیه و تحلیل شده اند.
۲-۵ . اتواتنوگرافی و اثرات درمانی آن
«من(الیس) به اتواتنوگرافی به عنوان نوعی اقدام پژوهی[۸۷] برای فرد فکر می کنم.گرچه ممکن است درمان، هدف اصلی درپژوهش مانباشد،اما اغلب نتیجه ی مفیدی از یک نوشته خوب است. امید آن است که پژوهش فهمی از آنچه برای شما اتفاق افتاده است را فراهم کند و به دیگران که با شرایط مشابهی مواجهند،کمک کند(الیس و بوچنر،۲۰۰۰،ص،۷۵۴)».
هدف از رساله اسمیت- سولیوان[۸۸] (۲۰۰۸) بررسی رویکرد اتواتنوگرافی به چند شیوه متمایز است. سولیوان ابتدا کثرت گرایی در نوشتن شخصی در شمال آمریکا در چند دهه اخیر را مورد بررسی قرار داده است و پس از تاریخچه اجمالی از اتواتنوگرافی و نهضت نوشتن درمانی، به بررسی روایتهای بیماری، پزشکی روایی و ارتباط سالم روایی پرداخته که بخشی از تأکید رساله وی را تشکیل می‌دهد او سپس در سومین کنگره بین‌المللی پژوهش کیفی شرکت کرده‌است که در آن به پژوهش کیفی به طور کلی و بحث های رایج درباره اتواتنوگرافی و آینده های ممکن آن پرداخته شده است. وی با شرکت در این کنگره به مشاهده و مصاحبه با اتواتنوگرافان معاصر (نسل دوم ) مبادرت نموده است. موضوعاتی که در این مصاحبه ها مورد کنکاش قرار گرفته است عبارتند از اینکه: چه چیزی پژوهشگران را به نوشتن اتواتنوگرافیک ترغیب می‌کند، چگونه آن ها اتواتنوگرافی را تعریف و ارزیابی می‌کنند. نظر آن ها درباره کاربرد اتواتنوگرافی به عنوان عملی درمانی و تصورات آن ها درباره آینده رویکرد اتواتنوگرافی چیست. وی در پایان با اشاره به رشد جهانی روش های پژوهش کیفی به گسترش اتواتنوگرافی در سال‌های اخیر بویژه در حوزه ارتباطات سلامت ، مطالعات علمی بین رشته ای و انتشار آثاری در این زمینه پرداخته است. همچنین سولیوان با اشاره به اینکه در کودکی مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته و ازدواج اول او نیز با شکست مواجه شده است، آن ها را عوامل ابتلای خود به افسردگی دانسته است.او اشاره می‌کند که هر چند خواندن لذت بخش و سازنده است، اما نوشتن ،یک تنه و به تنهایی عامل بقای او با وجود این مشکلات بوده است. بخشی های پایانی رساله نیز به توصیف شخصی وی از تاثیر نوشتن رساله بر بهبود سلامت او می پردازد.
۲-۶ . پژوهش های انجام شده در ایران
فاضلی (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان «مدرسه و مدرنیته:مردم نگاری تجارب دانش آموزی مدرسه روستایی» از زاویه دید مردم نگارانه با تکیه بر تجربه های زیسته و خاطراتش از دوران تحصیل مدرسه، تحلیل و توصیفی از مدرسه روستایی در ایران ارائه کرده و ضمن تبیین نقش و کارکردهای فرهنگی مدارس روستایی در زمینه تأثیرگذاری بر شکل گیری و گسترش شیوه زندگی مدرن یا تجدد در روستا ، چالش ها و دستاوردهای این مدارس را بیان کرده‌اند.ایشان در این کار علاوه بر تجربیات زیسته به منابع متعدد و تحقیقات موجود مراجعه و استناد کرده‌اند.
فاضلی (۱۳۹۰)تجربیات و مشاهدات خود را دربار ه فرهنگ معاصر انگلستان ،اسکاتلند و ایتالیا با بهره گرفتن از روش اتو اتنوگرافی درکتابی با عنوان «مردم نگاری سفر:توصیفی انسان شناختی از فرهنگ و جامعه امروز غرب»به رشته تحریر در آورده است.در بخش‌های مختلف این کتاب تکنیک شرح حال نویسی برای توصیف و تبیین مسائل فرهنگی مختلف به کار گرفته شده است.
سراج،عطاران و صفرنواده(۱۳۸۹)در پژوهشی با عنوان «اینترنت و معلم روستا»با بهره گرفتن از رویکرد روایی تغییرات ایجادشده ناشی از اعمال یک معلم جوان در روستایی در جنوب ایران را مورد بررسی قرار داده‌اند.در این پژوهش با بهره گرفتن از وب نوشته های این معلم درباره دانش آموزانش،روش های تربیتی ،محیط و اتفاقاتی که در محیط یادگیری رخ داده است و همچنین مصاحبه با وی نتیجه گرفته اند که استفاده معلم از اینترنت دامنه ارتباطات را گسترش داده و نوشته های او به سرعت در فضای مجازی انتشار یافته به حدی که دامنه ارتباطات فراتر از مرزهای ایران نیز اشاعه پیدا کرده‌است.استفاده از تکنولوژی اینترنت در این روستا موجب پدید آمدن تحولاتی در محیط تربیتی و اجتماعی این روستا شده است.
۲-۷ . تعیین چارچوب مفهومی
