صدای غرش تیری دهد جواب مرا:
به کوه خواهد زد !
به غار خواهد رفت !
بشر دوباره به جنگل پناه خواهد برد ! (همان، ج ۱: ۵۱۴)
۴-۱-۱-۳٫ بازگشت به کودکی
یکی از جنبهِهای تأثیر پذیری مشیری از مکتب رمانتیسم، پناه بردن به دوران کودکی و دوری جستن از زندگی تمدن زده شهری است، دوران کودکی که سراسر خوشی و مهرو محبت است و آرام بخش در عین حال حزن آمیز، چون شاعر با توجه به وضعیت نامناسب موجود با حسرت روزگاران دوران کودکی را در ذهن مرور میِکند. بازگشت به کودکی برای هنرمند رمانتیک مدینه فاضله است که ریشه در سنت پیشین دارد و در دنیای مدرن اثری از آن یافت نمییشود و به همین خاطر مشخصه بارز رمانتیک است البته نه به تنهایی، بلکه همه این عوامل در کنار هم رمانتیک بودن هنرمند را مشخص مییکنند. مشیری نیز متأثر از موازین و اصول رمانتیسم، برای گریز از این جهنم دنیای مدرن و صحنهِهای درد انگیز و نابسامانیِهای عشق به آن پناه میِبرد. جنگ و خونریزیِهای وحشتناک جهان امروز، او را به رؤیاهای کودکی وفضای پاک و پر از ترنم جوانی میِبرد:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
با نفسِهای سحر
با طراوتیهای شبنم، گل، نسیم
شسته میِشد روح هستی
زنده میِشد جام عالم
تازه میِشد تار و پود زندگی
آه مییگفتی که همراه شکفتنیهای مهر
عطر یک صحرا گل از باغ مرادم میِرسید ( متن دست نویس ) (شاکری یکتا،۱۳۸۷ ،ج ۱ : ۳۸۴).
مشیری در بیش تر لحظهِهای ثبت شده زندگیش، شعر خود را گریزگاهی میِسازد، برای ورود به دوران کودکیش این گریز میِتواند، شاعری مثل او یا هر انسانی را که در برابر واقعیتِهای هولناک قرار میِگیرد موقتا به آرامش برساند؛ او در میان موج باروت و غوغای ستیز سرگردان است و به یادها و دوران کودکی میِگریزد.
… چشم میِپوشم ز دیدار جهان
روی برمییتابم از رخسار خونبار جهان
تا نیالاید هستیِام را زنگ این بیدادها
می گریزم در پناه یادها (همان، ج۲: ۳۸۴).
مشیری هم چنین در شعر «سوقات یاد» با رجعت به دوران کودکی دنبال خویشتن خویش میِگردد تا به آن دست یابد.
-این سپیدار کهن سالی که هیچ از قیل و قال ما نمیِآسود،
این حیاط مدرسه،
این کبوترهای معصومی که ما
روزی به آن ها دانه می دادیم،
این همان کوچه، همان بن بست،
این همان خانه، همان درگاه،
این همان ایران، همان در
… آمدم خود را مگر پیدا کنم !
کیف زرد کوچکی بر پشت
نیزه ای از آن قلمِهای نئ درشت
… آمدم –شاید
ناگهان در پیچ یک کوچه
چشم در چشم مادر واکنم (مشیری،۱۳۸۸،ج۱: ۵۲۴).
یکی از گریزگاهِهای مشیری در رویارویی با مشکلات و ناملایمات زندگی و زمانه، پناه بردن به دوران کودکی است که بیشتر در شعرهای چاپ نشدهِاش نمایان است.
همچنین در شعر”مادر و نرگس”، از دوره کودکی با افسوس و دریغ یاد میِکند چون همه خوبی ها را در عالم کودکی میِیابد:
نم نم باران بهار است و خاک
چون دل من، تشنه ی این نم نم است.
از دل خود ظلمت این عهد را
هرچه در این چشمه بشویی کم است.
… در چمن پر سمن کودکی
نرگس و نوروز و نسیم و نوید
شادی و لبخند و سرود و امید
نقل گل و بوسه، هیاهوی عید (همان، ج۲: ۹۵۸)
۴-۱-۲٫ هیجان و احساسات
باید دانست که در کنار عقل و طبیعت، دل و احساس نیز در عالم ضروریت دارد. «شک نیست که در روح آدمی احساس بیش از اندیشه نفوذ دارد و آرزو بیش از حقیقت مؤثر است، از این رو باید احساسات و هوسِهای روح را البته تا حد امکان در قلمرو اخلاق– مورد بحث قرار داد» (سید حسینی،۱۳۸۴، ج۱: ۱۷۹).
نتیجه این وضعیت روی گرداندن از این نظم عقلانی و بیرونی، باعث روی آوردن به مظاهری از جمله درون گرایی شد که می توان این مظاهر را در موضوعات زیر بررسی کرد:
۴-۱-۲-۱٫ درونمایه مرگ و مرگ طلبی و اظهار ملال از زندگی
یکی از درونمایهِهای اصلی شعر رمانتیک، متأثر از رمانتیک اروپا، اندیشیدن شاعران به مرگ و ناامیدی است که به طور عجیبی بر سرودهِهای این دوره سایه افکنده است. یأس و نا امیدی این دوره که زاییده شکست بعد از ۲۸ مرداد بود، مضمون دیگری را برای روشنفکران همچون روی آوردن به افیون و میخانه و مستی به وجود آورده بود.
مشیری نیز با توجه به رمانتیک بودن در دورهِای از شاعریش دارای روحیه مرگ و مرگ طلبی بوده و آن را به شکل های مختلف به تصویر کشیده است.وی در شعر «چرا از مرگ می ترسید؟» آرامشی خوشِتر از مرگ نمیِیابد و با آغوشی باز به سوی مرگ میِرود.
چرا از مرگ میترسید ؟
چرا زین خواب جان آرام شیرین روی گردانید ؟
چرا آغوش گرم مرگ را افسانه می دانید؟
…