برای مثال، پس از کودتای داوود علیه محمدرضا، ایران برای دفاع از او تلاشهایی کرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این جمله مبهم است و معلوم نیست «او» به داوود برمیگردد یا به محمدرضا؛ لذا باید این ابهام را رفع کرد و گفت: پس از کودتای داوود علیه محمدرضا، ایران برای دفاع از داوود / محمدرضا تلاشهایی کرد.

4. 4. هرگاه در کنار وابستۀ پیش از هستۀ گروه صفتی، دستهای از قیدهای شدّت قرار گیرد، نباید از وابستههای عددی از نوع ترتیبی استفاده کرد. برای مثال: نمیتوان گفت: کاملاً دوم.

نکتۀ مهم: یکی دیگر از نشانه های مهم اسم، پذیرفتن پسوندهای مختلفی چون جمع، نکره و ی نسبت و … است. این پسوندها قواعد خاصی دارند که به طور مفصل در بخشهای بعد به آن پرداخته میشود؛ اما یکی از مباحث مهم که در بخش اسم وجود دارد؛ الحاق پسوندها و پیشوندهای عربی و خارجی است. فرشیدورد استعمال پسوندها و پیشوندهای عربی و خارجی را غلط نمیداند و معتقد است؛ چندان مطلوب نیست که این پسوندها به اسامی فارسی بچسبند؛ برای مثال: بهتر است به جای جاناً، تلفناً، پیشنهادات، بازرسین بگوییم: جانی، تلفنی، پیشنهادها، بازرسان (فرشیدورد، ۱۳۸۷: ۴۴۵).
۲ـ ۲ـ ۱. اقسام اسم و نکات ویرایشی آن
اسم عام و خاص
اسم را از نظر اختصاص بر فرد یا افرادی مخصوص و شامل شدن به همۀ افراد همجنس به دو قسم عام و خاص تقسیم میکنند؛ شناخت این دو قسم در رعایت قواعد دستوری؛ چون مطابقت فعل با نهاد، جمع بستن اسامی کمک بسیاری به مؤلفان، ویراستاران و … میکند.
برای مثال:
ـ اگر نهاد جمله اسم عام باشد، لازم است فعل با آن مطابقت کند:
شتر راه بیابان را پیمود / شترها راه بیابان را پیمودند.
اسم عام
این قاعده همواره جاری است؛ حتی اگر دربارۀ اسم عام حکم کلی صادر شود که نهاد واقع شده است؛
برای مثال: انسان باید فداکار باشد / انسانها باید فداکار باشند.
ـ اسامی خاص تنها در مواقعی جمع بسته میشوند که مقصود از آنها مانند و نوع باشد؛
برای مثال: ایران در دل خود سعدیها پرورده است.
ـ اگر اسم خاصی برای نامیدن چند شخص یا چیز به کار میرود و منظور مؤلف شخص یا چیز معینی است، باید به کمک صفت یا وابستۀ اضافی یا جملۀ صله ابهام را از گروه اسمی بزداید؛
برای مثال، داریوش بخش اعظمی از تاریخ را به خود اختصاص داده است.
این جمله، اگر با عهد ذهنی همراه نباشد، مبهم است که برای رفع ابهام آن میتوان داریوش را به کمک صفت، وابستۀ اضافی یا جملۀ صله وصف کرد و گفت داریوش بزرگ بخش اعظمی از تاریخ را به خود اختصاص داده است یا داریوش هخامنشی بخش اعظمی از تاریخ را به خود اختصاص داده است.
اسم ذات و معنی
آنچه میتوان در تعریف اسم ذات و معنی گفت، این است که اسم ذات بر چیز محسوسی دلالت میکند و وجودش به چیز دیگری وابسته نیست. در مقابل، اسم معنی، اسمی است که مصداق آن به خودی خود در خارج از ذهن وجود ندارد؛ بلکه وجود آنها وابسته به وجود دیگری است.
نکتهای که در ویرایش اسمهای ذات و معنی باید مورد توجه قرار داد، این است که بیشتر اسمهای معنی با «ها» جمع بسته میشوند که زندهترین و فعالترین نشانۀ جمع فارسی است. بنابراین، برای جمع بستن اسامی، لازم است به این ویژگی اسم توجه داشت.
اسم معرفه و نکره
اسم معرفه اسم شناختهشدهای است که به طور واضح و معین موضوعله خود را بیان میکند. در مقابل آن اسم نکره است که در نزد مخاطب مبهم و ناشناخته است و موضوعله خود را به طور غیر محدودی افاده میکند. این نوع اسمها، نشانه ها و علامتهای مختلفی دارند که آنها را از هم متمایز میکند.
نشانه های اسم نکره عبارتند از:

1. 1. آوردن پسوند «ی» پس از اسم؛

1. 1. آوردن «یک» پیش از اسم، در صورتی که برای شمارش نباشد؛

1. 1. آمدن «یکی» پیش از اسم؛

1. 1. به کار رفتن «یکی» به تنهایی که اسم یا ضمیر مبهم میسازد.

برای اسمهای معرفه در فارسی نشانۀ خاصی وجود ندارد؛ اما این نوع اسمها اقسام مختلفی دارند که در فصل دوم به آنها اشاره شده است. افزون بر این، در آنجا نکاتی پیرامون اسمهای معرفه و نکره ذکر شده است که باید به آنها توجه داشت. اولین نکته در این بخش، این است که گاهی برای تأکید و تقویت معنی، «ی» و نشانه های دیگر نکره با هم جمع میشوند. این نکته بسیار مهم است؛ چرا که اگر آوردن دو نشانۀ نکره بی هدف در کنار اسم قرار گیرد، زائد است. پس به گفتۀ فرشیدورد گاهی به منظور تأکید و تقویت معنی، میتوان نشانه های نکره را کنار هم ذکر کرد. نکتۀ بعدی این است که امروزه کلمۀ «یک» غالباً به عنوان «عدد» و «صفت شمارشی» به کار میرود؛ لذا به گفتۀ نیکوبخت، شایسته نیست از کلمۀ «یک» به جای «ی» برای نکره کردن اسامی استفاده کرد.
برای مثال: یک روز به دیدار شما خواهم آمد.
روزی به دیدار شما خواهم آمد.
گاهی هم کاربرد «یک» در جمله زاید است.
برای مثال: او میخواهد یک معلم شود (نیکوبخت، ۱۳۸۹: ۸۵).
به عبارت دیگر، اگر هدف از آوردن «یک» قبل از اسم جنس تصریح به واحد بودن امر نباشد ذکر آن اشتباه است. بنابراین، برای این که بدانیم علامت «یک» برای شمارش به کار رفته است یا خیر، میتوانیم پس از آن بگوییم «نه بیش». برای مثال، در جملۀ یک مرد در خانه است نه بیش؛ نشان میدهد که «یک» نشانۀ نکره نیست؛ اما در جملۀ «ابوعلی سینا یک فیلسوف است» آوردن «یک» ضرورتی ندارد و اشتباه است.
این نکته را هم نباید فراموش کرد که الحاق «ی» نکره یا وحدت به مصادر فارسی و عربی صحیح است. برای مثال، الحاق «ی» به «حضور» در بیت زیر از حافظ غلط محسوب نمیشود (همان: ۷۷).
حضوری گر همی خواهی از او غافل مشو حافظ متی ما تلقی من تهوی دع الدنیا و اهملها
نکته: یکی از نکاتی که مؤلفان و ویراستاران باید به آن توجه کنند، این است که در ترکیبهای وصفی، «ی» نکره را به موصوف بچسبانند نه صفت؛ زیرا الحاق «ی» نکره به صفت موجب ابهام در مفهوم جمله میشود. این مسئله از جمله نکاتی است که نیکوبخت ذیل مبحث الحاق «ی» نکره به صفت به آن اشاره کرده است. او با ذکر مثالی اهمیت این مسئله را نشان میدهد.
ـ روزی پسری عاشق دخترِ گلفروشی شد؛ در این مثال مشخص نیست، دختر، خود گلفروش است یا پدرش؛ اما اگر «ی» به موصوف بچسبد، مفهوم جمله روشن میشود.
ـ روزی پسری عاشق دختری گلفروش شد.
در این مثال، با الحاق «ی» نکره به موصوف، ابهام کاملاً رفع شده و مشخص شده است که دختر گلفروش بوده نه پدرش (نیکوبخت، ۱۳۸۹: ۷۸).
۳ـ ۲ـ۱. عربی در فارسی
کلمات عربی مانند واژه های فارسی در جمله نقشهای مختلفی؛ مانند فاعل، مفعول، مضافالیه و قید را میپذیرند. البته از اقسام کلمات عربی بیشتر اسمها و صفات این زبان در فارســی به کار میروند.
به گفتۀ فرشیدورد، اسمهای عربی در فارسی بیشتر به صورت اسم به کار میروند؛ ولی به ندرت قید و صفت و پیوند و صوت هم میشوند.
الف: اسم = مانند خرقه در این مصرع حافظ: خیز تا خرقۀ صوفی به خرابات بریم.
ب: صفت = مانند سلامت در جملۀ او سلامت است؛ یعنی او سالم است.
ج: پیوند = خصوصاً و مثلاً از اسمهای تنوینداری هستند که در فارسی دو کلمه را به هم عطف میکنند: «من همۀ آنها، خصوصاً حسین را دوست دارم» که خصوصاً اینجا «حسین» را به «همه» عطف کرده است.
د: صوت = اسمهای عربی مانند اسمهای فارسی گاه کار صوت را میکنند؛ مانند حیف از شما.
ه: جزء ترکیب مرکب = اسمهای عربی، مانند اسمهای فارسی با کلمات، پسوندها و پیشوندهای فارسی ترکیب میشوند و کلمۀ مرکب میسازند، مانند: عشوهگر (صفت مشتق) (فرشیدورد، ۱۳۷۳: ۱۲۳- ۱۲۵).

چنین به نظر میرسد که آغازین قدم والدین در جهت تربیت دینی با ید ،«دین با وری»باشد .خرد سالان و نوجوانان درهر سن و مو قعیت با ید با عمق جان دریا بند که زندگی فقط روز را به شب رساندن نیست بلکه درپس این تلاشها همتی والاترباید داشت وبه راه پرارج ترقدم نهاد.
« پرفسوریونگ»^[۸] روانشناس آمریکایی می گوید:دو سوم بیمارانی که از سراسر دنیا به من مراجعه می کنند افراد مرفه و تحصیل کرده ای هستند که درد بی دینی و پوچی آنها را رنج می دهد . از این رو برای قدم نخست باید اهمیت دینی و پایبندی به اصول اخلاقی انسانی برای فرزندان ما روشن شود باید بدانند که همه نابسامانی های عصر حاضر که مورد ناخرسندی آنان است از انجا ناشی می شود که دین همه ابعادش در زندگی مردم وارد شده است . دزدی ، تجاوز به حقوق دیگران ، قتل وجنایت ونامردی همه از آثار بی دینی است کسی که در شبانه روز پنج وقت خوشیتن را در محضر پروردگار آسمان و زمین می بیند دست به جنایت وخیانت نمی زند وبه دزدی رو نمیکند از این رو است که خداوند متعال می فرماید : « وَامُر اَهلِکَ بِالصَلوهِ وَاصَطبر عَلَیها» ( طه :۱۳۲) خانواده ات را به نماز سفارش کن و بر انجام آن شکیبایی بورزند. البته نباید از یاد برد که تا نوجوان به سن بلوغ نرسیده است وی بر همه تکالیف دینی اجبار کرد بلکه باید با مهربانی و برانگیختن اشتیاق در وی او را به تمرین واداشت . اینکه پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : ما پیامبران از سوی پروردگار مامور شده ایم تا با مردم به اندازه فهم و درکشان سخن گوییم، ناظر بر همین معنا است چه این که لازمه هدایت دیگران آن است که آنها سخن ما را درک کنند وبپذیرند . (دست داده ،۱۳۷۹: ۲۵۸)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فرزندان را به گونه ای باید رشد داد که عزت والدین باشند .امام سجاد در فرازی از حق فرزندان چنین فرمودند :« فَاعمَل فی اَمرِهِ عَمَلَ المُتَزّینِ بِحُسن اَثَرِهِ عَلیه فِی عاجِلِ الدُنیا» با فرزندت آنچنان رفتار کن که اثر نیکویی تربیت تو ، مایه زیبایی و جمال اجتماعی او شود . زیاده روی در محبت موجب خود پسندی می گردد و یکی دیگر از آثار شوم آن طفیلی بار آمدن کودک است که نمی تواند به خود متکی باشد دارای عزت نفس گردد . پدران باید در دوران کودکی احساس استقلال و اعتماد به نفس را در کودکان خود بپرورند تا در مقابل مشکلات استوار ومقاوم باشند این موضوع را در سخنان لقمان حکیم به فرزند ش مشاهده می کنیم که امام صادق (ع) می فر مایند :
عن الصادق(ع) قال: قَالَ لُقمانُ یا بُنَّیَ أن تَادَّبتَ صَغیراً اِنتَفَعَت بِهِ کَبیراً وَ مَن عَنّی الَادَبُ اِهتَمَّ بِهِ وَ مَن اِهتَمَّ بِهِ تَکَلَّفَ عَمَلُهُ وَ مَن تَکَلَفَ عَمَلُهُ اِشَتَدَّهَ لَهُ طَلَبَهُ اِدرَکَ بِهِ مَنفَعَهَ :
امام صادق (ع) فرموده است که لقمان به پسر خود چنین گفت : ای فرزند اگر در کودکی ادب آموختی در بزرگی از آن بهره‌مند خواهی شد کسی که ، قصد ادب آموزی دارد بر آن همت می گمارد وآن کس در آموختن ادب همت کند و به زحمت فرا گرفتن علوم تربیتی تن می دهد و آنکه جداً در راه طلب قدم بردارد سر انجام به مقصود می رسد و منافع آن عائدش خواهد شد «یا بُنَی الزِم نَفسَکَ التَؤده فِی اُمورِکَ وَ صَبّرِ عَلی مَؤناتِ الاَخوانِ نَفسِکَ فَإنَ اَرَدَت أن تَجَمعَ اَعَزَّ الدُنیا فَاقطَع طَمَعکَ مما فِی اَیدِی النّاس فَاِنَّما بَلَغَ الاَنبیاءُ وَ الصدیقُونَ مابَلَغُوا بِقَطعِ طَمَعِهِم» : فرزند عزیزم همواره نفس خود رابه ادا وظایف شخصی وانجام کارهای خویش الزام کن و جان خود را در مقابل شدائدی که از ناحیه مردم می رسد به صبر و بردباری وادار نما. اگر مایلید در دنیا به بزرگترین عزت و بزرگواری نائل شوی از مردم قطع طمع کن و به آنان امیدوارمباش پیامبران ومردان الهی با قطع امید از مردم به مدارج عالیه خود نائل شدند .
در این دستورات لقمان حکیم به فرزندش ، روح اعتماد به نفس و قطع طمع از آن چه که در دست مردم است برای مستقل بار آمدن فرزندان را به عنوان کمال تربیتی فرزندان بیان می کند .
« وَاَما حَقّ وَلَدِکَ فَتَعَلَّم اِنّهُ مِنکَ وَ مُضافُ اِلَیکَ فِی عاجِلِ الدُنیا بِخَیرِهِ وَ شَرِّهِ وَ إنَّکَ مَسئولُ عَما وَلَیتَهُ مِنَ الاَدبِ وَ والدَلالَهِ عَلی رَبِهّ وَ المَعونَهِ لَهُ عَلی طاعَتِهِ فِیکَ وَفِی نَفِسِهِ فَمُثابٌ عَلی ذلِکَ وَ مُعاقِبٌ فَاَعمَل فِی أمِرِهِ عَلی المُتَزَینِ بِحُسنِ أثَرِهِ عَلَیهِ فِی عاجِلِ الدُّنیا المُعَذِرِ اِلی رَبِّه فِیما بَینَکَ وَبَینَهُ بِحُسنِ القَیامِ عَلَیهِ وَ الاخذ لَه مِنه وَ لا قُوَهَ اِلّا بِالله»
و اما حق فرزندت این است که بدانی او از تو ووابسته به تو است .در زندگی دنیا خیر وشرش با تو است و تـومسئولیت سرپرستی او را از حسن تربیت و راهنـمایی او بر خـدای عـزوجـل و کمک او بر طاعـت وفـرمان بـرداری خدا در مورد تو و درمورد خودش به عهده داری .سپس در صورت انجام این مسئولیت ثواب می بری و در صورت کوتاهی کیفر می شوی سپس درباره او گونه ای نیک عمل کن که خوبی اثر او بر دنیا مشهود ودر پیشگاه پروردگار عذری بین تو و او باشد به سبب سرپرستی خوبی که از او کردی ونتیجه ای که از او گرفتی و کمکی جز از ناحیه او نیست نکاتی که حضرت سجاد (ع) در این قسمت حقوق درباره فرزندان تذکر می فرمایند عبارتند از:
-۱پدر فراموش نکند که فرزند از او و وابسته به او است و درد نیا خیر وشرش نیز مربوط به پدر است .
۲- مسئولیت ادب و حسن تعلیم وتربیت و راهنمایی او به سوی اطاعت خداوند نیز مربوط به پدر است.
۳-نسبت و به آثار عمل درباره فرزند نباید غفلت ورزد که در مقابل خوبی ، ثواب ودر مقابل بدی کیفر خواهد دید .
۴-به گونه ای دررشد و کمال او بکوشد هم در مقابل فرزند و هم در پیشگاه خداوند دارای عذر موجه باشند .( مشایخی ،۱۳۸۳: ۳۵۵-۳۶۵)
۲-۱-۲۴-تعریف خود شکوفایی :
خود شکوفایی در مفهوم عمده و کلاسیک خود نخستین بار توسط گلد اشتاین روانپزشک آلمانی مورد بحث وبررسی قرار گرفت او خود شکوفایی را به صورت توانایی ذاتی نیرومند موجود در هر فرد تعریف نمود که موجب شکوفا شدن استعدادهای مثبت او می گردد . گلداشتاین معتقد بود برای آن که انسان به موفقیتهای بزرگ دست یابد باید با محیط اطراف و زندگی خود به بهترین نحو ممکن کنار بیاید و چنانچه محیط وزندگی هر روز ضربه سنگین تری بر پیکره انسان وارد کنند مثلاً موجب بیماری انسان شوند ، انسان باید در بهبود این قبیل مشکلات سعی بنماید تابدین ترتیب به مرزهای خود شکوفایی درک وفعال نمودن همه استعداد های خود نزدیک شود .
در این مورد روانشناس دیگری به نام راجرز^[۹] نشان داده است انسانهایی که توانایی پیدا کنند و در حقیقت بتوانند به طور کامل افکار و اعمال خود را کنترل نمایند به خود شکوفایی که والاترین درجه انسانیت است نائل خواهند شد . از دیگر معتقدان به نظر خود شکوفایی که آن را با مفاهیم عالی عجین کرده و به اوج قدرت رسانید آبراهام مزلو^[۱۰] روانشناس آمریکایی است تحقیقات گسترده و مطالعات عمیق مزلو پیرامون این قبیل مقولات سبب تکوین شاخه ای قدرتمند و پویا در روانشناسی امروز موسوم به انسان گرا گردید. او خود شکوفا یی را بالاترین و برترین نیاز انسان می دانست . (آذربایجانی)
لفرانسوا^[۱۱] (۱۹۹۷): در توصیف خود شکوفایی گفته است: خود شکوفایی یک فرایند است نه یک حالت، فرایند رشد یعنی رشد وبالیدن . انواع نیازهای مزلو به صورت سلسله مراتب دردنبال هم قرارمی گیرند یعنی اینکه نیازهای رده پایین باید حداقل تا حدودی ارضاء شوند تا اینکه فرصت برای ارضای نیازهای سطح بالا تر فراهم آید. ازآنجا که مهمترین وآشکارترین نیازهای انسان نیازهای فیزیولوژیکی یا جسمی هستند توجه به این دسته ازنیازهای کودکان نخستین وظیفه معلمان ووالدین است . دانش آموز گرسنه را با هیچ تدبیری نمی توان وادارکرد تا به درس وبحث معلم گوش فرا دهد وهمین قیاس ازمعلم گرسنه نیز نمی توان انتظارداشت که وظیفه آموزشی خود را به درستی انجام دهد.پس ازارضای نیازهای جسمانی، نیازهای مربوط به احساس امنیت، عدم نگرانی خاطرو محیطی امن بدور از تهدید و خطرجای نیازهای قبلی را می گیرد .کودکان باید در محیط آموزشگاه احساس آرامش کنند وازعوامل تهدید آمیز به درو باشند تا بتوانند به یادگیری بپردازند.
وقتی که دانش‌آموز وآموزگار از نگرانی مسائل فوق فارغ شدند، آنگاه به محبت دوستی وتعلق خاطر نیاز خواهند داشت.
مردم به محبت کردن ومورد محبت قرارگرفتن نیازمندند . به اعتقاد مزلو زندگی جدید درشهرهای بزرگ انسان را ازارضای این دسته از نیازهای خود محروم ساخته است . قطع رشته های خانوادگی درشهرهای بزرگ ، نبودن تماس رودر رو و روابط متقابل میان افراد که در جوامع کوچک روستایی امری متداول است وهمچنین وجود عوامل شخصیت زدای جوامع صنعتی مانع ازبرآوردن نیازهای دسته اخیرمی شوند. پس ازآنکه نیازهای سطح سوم ارضاءشدند نوبت به نیازهای مربوط به عزت نفس یعنی نیازبه قدرشناسی خود ومورد قدرشناسی دیگران واقع شدن می رسد. منظورازاین نیازها آن است که فرد احتیاج دارد تا درخانه ، اجتماع ومحل کارمورد احترام و قدردانی دیگران واقع شود وخود نیزتصور مثبتی از خویشتن داشته باشد. وبالاخره وقتی که همه این نیازها برآورده شدند ، انسان به فکر خودشکوفایی می افتد یعنی می کوشد تا توانایی‌ها واستعدادهای خودش را کشف کند وآرمانهایش را محقق سازد ومزلو معتقد است که این دسته ازنیازها تنها درانسانهایی که دارای شخصیت سالم هستند یافت می شود وتنها یک درصد مردم به آن دست می یابند وعلت آن را اینگونه توضیح می دهد که اکثر مردم قدرت شناسایی توانایی های بالقوه خود را ندارند زیرا بیش ازحد مطیع الگوهای قالبی فرهنگ خود هستند ولذا نیازهای فردی خویش را نادیده می گیرند همچنین او متذکرمی شود که نیازهای مربوط به امنیت مردم را ازخطرکردن برحذرمی دارند و راه های درگیر شدن با تجربه های تازه را درآنها می بندند. مزلو ویژگیهای افراد خود شکوفا را به شرح زیرتوصیف کرده است :
- توانایی پذیرش خود ودیگران
- داشتن درک دوستی ازواقعیت
- طبیعی بودن
- مشکل محور بودن به عوض خود محوربودن
- علاقمند به تنهایی وخلوت
- مقاومت دربرابرهم شکل شدن با دیگران
- همدلی نسبت به دیگران
مزلو می گوید :انسان کامل کسی است که به بالاترین سطح نیازها ، دست بیابد یعنی اگرفرد نیازهای چهارگانه پیش ازنیازبه خود شکوفایی را برآورده سازد اما به مرحله خود شکوفایی نرسیده باشد انسان کاملی نیست .نیازبه خود شکوفایی درافراد مختلف متفاوت است. دریک شخص ممکن است به صورت نیازبه رویاندن گیاهان جلوه کند ، دردیگری به صورت مادرخوبی شدن ، ودرشخص دیگربه صورت شاعریا نویسنده شدن .(سیف:۱۳۸۳: ۳۵۰-۳۵۴)
۲-۱-۲۵- انتظار والدین ازفرزندان :
بدیهی است که هرچه پدرومادردوست دارد که فرزندش بهترین باشد اما باید به استعدادها وتواناییهای بچه ها نیز توجه کرد بهترین تنها یک نفراست وما نباید بقیه را به دلیل آنکه آن یک نفرنیستند مورد اعتراض وفشارقراردهیم . آیا اگرکاری را نتوان عالی انجام داد اصلاٌ نباید به دنبال آن هم رفت؟
این درست نیست که موفقیت معادل بی نقصی وکمال بدانیم . شاید موفقیت آن است که کاری را بهتراز گذشته انجام دهیم زیرا تا زمانی که برای انجام کاری تلاش می کنیم درحال رشد وارتقای خویشتن هستیم. اگرپدرومادرهدف معقول وقابل دسترسی برای فرزند خود تعیین کنند وآنها را کمتردچار کمال طلبی وبهترین بودن کنند بچه ها طعم شادی ولذت را درسراسرزندگیشان بیشترمی چشند. کودکانی که بتوانند بخندد، شاد باشند وکنجکاوانه همه چیزرا مورد بررسی وتأمل قراردهند درمقابل فشارهای آینده نیزبهترازخود مقاومت وپایداری نشان خواهند داد. آموختن روش حل مسأله به فرزندان، از بستن بند کفش گرفته تا عبوربی خطرازعرض خیابان ازغذا خوردن گرفته تا یافتن جواب مسأله ریاضی، همگی ازجمله آموزشهایی است که هرپدرومادری برای رسیدن به استقلال فردی به فرزندش می آموزد ، علاوه برآن زمانی که کودک بتواند مشکلی را به تنهایی حل کند احساس خوبی درمورد تنهایی هایش پیدا خواهد کرد وقتی که کودک به مانعی برمی خورد خواه رنجیدن ازدست دوستش وخواه حل یک معمای مشکل می تواند با استفاده ازروش حل مسأله درصدد رفع آن نیز برآید. روش حل مسأله عبارتنداز:
۱-شناسایی مشکل
۲-شرح حل مسأله
۳-سنجش راه های مختلف
۴-تشخیص اینکه به تنهایی می توان مشکل را حل کند یا به کمک احتیاج دارد .
۵- در صورت احتیاج به کمک می تواند ازبزرگسالان کمک بگیرد.
امکان درخشیدن به کودک داده شودهرکودکی توانایی واستعداد خاصی دارد چرا نباید این امکان را به اوداد که خودی نشان دهد.
وقتی شورواستقبال فرزند را برای کمک وهمکاری بپذیرد ونشان دهید که تحت محبت‌های او قرار گرفته اید بدون شک موجب شادی ومسرت والبته اعتماد به نفس اوخواهید شد.
(نیک خو،۱۳۸۷: ۶۷)
۲-۱-۲۶- سلسله مراتب نیازهای انسان :
آبراهام مزلو روانشناس آمریکایی که در دهه ۱۹۵۰ درباره نظریه انگیزش تحقیق می کرد معتقد بود اشخاص تحت تأثیرنیازهای مشترک برانگیخته می شوند دراین نیازها یا هدفها اگرچه با تغییرشرایط شخصی دچارتغییروتحول شوند اما با مجموعه ازالگوها سازش پیدا می کنند وبعضی ازنیازها اساسی‌تر از بقیه هستند واگربرآورده نشوند غالب وبارز می شوند. اوهفت نیازمتفاوت را شناسایی کرد که از نظر او به لحاظ اهمیت دارای ارجحیت هایی بودند.
ازاین رو واژه سلسله مراتب را مطرح ساخت . او براین باوربود که فقط زمانی که نیازهای اساسی ما تحقق می یابد ما را به حرکت به پیش وادارمی سازد تا به برآوردن مهمترین نیازبعدی خود برآییم. مزلو استدلال می کرد که نیازاولیه ما بقاء است ، غذا ، لذات جنسی وخواب نیازهای بیولوژیکی ما هستند. این نیازها ما ونوع ما را زنده نگاه می دارند . وقتی به قدرکافی بخوانیم وبخوریم وبنوشیم ، زمان ونیروی لازم را برای برطرف کردن مهمترین نیازبعدی امنیت واطمینان خاطربدست می آوریم . وقتی احساس امنیت واطمینان خاطرکنیم ، می توانیم نیازبه تعلق داشتن ومورد مهرومحبت قرارگرفتن پیدا کنیم و در این زمینه نیاز را درمکانی میانی سلسله مراتب خود جای دارد . به نظرمزلو شوروشوق ما برای کسب دانش تقریباً درآخرین مرحله جای دارد یعنی تنها زمانی که همه نیازهای دیگرمان برآورده می شود کنجکاو می شویم وبه جستجوی پاسخهایی برای سئوالات خود برمی آییم.طرح «سلسله مراتب» نیازهای مزلو گاهی به شکل مثلثی طبقه بندی شده ارائه می شود که درآن مهمترین نیازهای انسان روی قاعده مثلث نوشته می شود ونیازهای بعدی به همین ترتیب به طرف رأس مثلث ، درآن ثبت می شوند نظریه سلسله مراتب نیازهای مزلو علی رغم سادگی بسیارسودمند ومفید است این طبقه بندی نیازها به همه ما از جمله کودکان ، کمک می کند تا اهمیت قرارگرفتن درچارچوب ذهنی درست یا وضعیت آمادگی عاطفی را درک کنیم تکالیف خاصی ازقبیل اجتماعی بودن ویادگیری وپیشرفت را برعهده بگیریم . بیشتر اوقات ، همه ما نسبت به کودکان بینشی فاقد احساس ومحدود داریم وتصورمی کنیم که آنان می توانند وباید بتوانند تمام خواسته های ما را به همان دقتی که خودمان می خواهیم تأمین کنند . ( هارتلی ، بروئر، ترجمه ناهیدی،۱۳۸۸: ۶۰)
آبراهام مزلو (۱۹۷۰) نیازهای انسان را به صورت سلسله مراتبی تقسیم کرده است نیازها ابتدا به دو دسته کلی تقسیم شده اند : نیازهای کمبود یا کاستی ونیازهای رشد یا بالندگی .
مزلو نیازهای دسته اول را نیازهای اساسی ونیازهای دسته دوم را فرا نیازها نام گذاری کرده است . هریک از این دو دسته نیازشامل تعداد طبقه به شرح زیراست :
نیازهای اساسی:
نام دیگرمزلوبرای نیازهای اساسی نیازهای کمبود یا کاستی است علت این نام گذاری آن است که نیازهای کاستی زمانی که ارگانیزم دررابطه با یک نیازکمبودی دارد مثلاً (غذا یا آب) برانگیخته می‌شود این نیازها به چهار دسته تقسیم شده اند:
۱-نیازهای فیزیولوژیکی یا جسمی ، شامل آب ، غذا ، خواب ، حرارت مناسب و…
۲-نیازبه عشق وتعلق ، شامل نیازبه ایجاد روابط متقاقل با دیگران ومحبت کردن ومورد محبت واقع شدن.

۳-۲- ۲- توپوگرافی

از نظر توپوگرافی شهرستان فومن از سه واحد توپوگرافیک تشکیل شده است:
جلگه ای: این ناحیه تا ارتفاع کمتر ۱۰۰ از متر را در برگرفته و به صورت شیبی ملایم از سمت شرق و شمال به طرف جنوب غربی ناحیه مورد مطالعه کشیده شده است.از ویژگیهای عمده این ناحیه شیب بسیار کم، تراکم زیاد جمعیت، توسعه اراضی زراعی و خاک مناسب ومرغوب می باشد. این ناحیه به علت قابلیت‌های عالی برای زراعت محل سکونت بیش از ۷۰ درصد از ساکنان شهرستان فومن بوده که در طی سالیان جنگل ها تراشیده شده و به مزارع مختلف به خصوص شالیزار تبدیل شده است.۷/۷۸ در صد روستاها و۹/۷۸ جمعیت روستایی شدن در بخش جلگه ای استقرار یافته اند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کوهپایه ای: این ناحیه دارای ۱۰۰ تا ۵۰۰ متر را تشکیل می دهد و در واقع دامنه های کوهپایه ای این شهرستان را در بخش غربی می پوشاند. این ناحیه در قسمت میانی منطقه مورد مطالعه ودر بخش جنوبی ناحیه جلگه ای قرار گرفته است. از ویژگیهای این ناحیه دامنه های کم شیب، ارتفاعات و مخروطه افکنه ای رودخانه های کوچک و عمده منطقه مانند قلعه رودخان، ماسوله رودخان، پلنگ ور، سیاه رود، گشت رود خان را در این قسمت قرار دارد. محله های کرد محله، ماکلوان، کمادول، حیدرآلات، شولم، کیش دره در این ناحیه قرار گرفته اند. از ناهمواریهای عمده در این ناحیه می توان کوه سرکش در غرب، کوه قلعه رنه در جنوب رودخانه قلعه رودخان، کوه تیمور در جنوب رودخانه تطف رود و کوه پلنگ دره در شمال رودخانه سیاه رود را نام برد از نظر پوشش گیاهی این منطقه پوشیده از جنگل می باشد. ناحیه کوهپایه ای ۱۹ روستا با ۹۵۶۲ نفر جمعیت(۵/۱۱ درصد و ۹/۱۳درصد جمعیت) را در خود جای داده است متوسط جمعیت روستاها در این قسمت ۵۰۳ نفر است.(سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان،۱۳۸۵ص ۱۵۹۲)
کوهستانی: این ناحیه از نقطه نظر ارتفاعات عمده منطقه در شمال تا ارتفاع ۲۳۰۰ متری قرار دارد. و از نظر توپوگرافیک این ناحیه فاقد دشتهای کوهستانی وسیع بوده و در مناطق محدود دشتهای کوهستانی وسیع بوده و در مناطق محدود دشتهای کوچکی را در خود جای داده است. ناحیه کوهستانی ۱۶ روستا با ۴۹۳۳ نفر جمعیت( ۶۹/۹ در صد روستا و ۱۷/۷ درصد جمعیت) در بخش کوهستانی استقرار یافته اند.
بررسی وضعیت فعالیت براساس عامل توپوگرافی بیانگر واقعیت است که در بخش جلگه ای عمده ترین فعالیت کشاورزی و در بخش کوهستانی نیز معیشت غالب دامی دارد و عامل توپوگرافی در توزیع و پراکندگی سکونتگاه های شهرستان بیانگر فعالیت بیشتر که به صورت فصلی که تابعی از جریانات جوی است می باشد. (نقشه شماره یک)

نقشه شماره دو- توپوگرافی شهرستان فومن

۳-۲-۳- آب و هوا

بررسی وضعیت آب و هوایی بر اساس اطلاعات مربوط به ایستگاه تبخیر سنجی قلعه رودخان در شهرستان فومن انجام شده است.
بارش: مجموع بارش سالانه ایستگاه قلعه رودخان ۱۶۸۶ میلی متر است از نظر توزیع بارندگی ماهیانه، شهریور ماه با متوسط ۲۶۴ میلیمتر دارای بیشترین میزان بارش و ماه خرداد با ۸۴ میلیمتر دارای کمترین میزان
بارش است. همانطور که مشاهده می شود روند بارندگی به این صورت است که کمترین ریزش در فصل بهار و بیشترین بارندگی در فصل پاییز می باشد، البته فصل تابستان با ۷۳/۴۹ میلیمتر بارندگی بعد از فصل پاییز دارای بارندگی زیادی می باشد (جدول شماره ۳-۱ و نمودار شماره ۳-۱)

جدول شماره ۳-۱- بارندگی در ایستگاه قلعه رودخان

ماه

سالانه

شهریور

مرداد

تیر

خرداد

اردیبهشت

فروردین

اسفند

بهمن

دی

آذر

آبان

مهر

بارش به
میلی متر

۲/۱۶۸۶

یعنی شامل یک فرایند خود رگرسیون مرتبه اول و یک فرایند میانگین متحرک مرتبه اول می باشد. C در معادله بالا بیانگر عبارت ثابت می باشد. بطور کلی فرایندی را ARIMA(P,q) گویند که شامل P مرتبه جمله خود رگرسیون q مرتبه جمله میانگین متحرک باشد .

فرایند خودرگرسیون میانگین متحرک انباشته (ARIMA)

مدل های سری زمانی که مورد بحث قرار دادیم براین فرض استوار است که سری زمانی ساکن است بطور خلاصه میانگین و واریانس سریهای زمانی ساکن ضعیف ، ثابت می باشند و کوواریانس آنها در طی زمان بدون تغییر است. اما اگر سری زمانی ساکن نباشد چگونه باید عمل کرد ؟

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اگر یک سری زمانی ساکن نبوده و انباشته از مرتبه یک (۱)I باشد تفاضل گیری مرتبه اول آن سری (۰)I بدست می آید. به طور خلاصه اگر سری زمانی I(d) باشد پس از d مرتبه تفاضل گیری مرتبه اول سری I(0) بدست می آید. بنابراین اگر یک سری زمانی پس از d مرتبه تفاضل گیری مرتبه اول ساکن شود و سپس آن را توسط فرایند ARIMA(P,q) مدلسازی کنیم ،در این صورت سری زمانی اصلی ، سری زمانی خود رگرسیونی میانگین متحرک انباشته ARIMA(P,q) می باشد که در آن p تعداد جملات خود رگرسیونی وd تعداد دفعات تفاضل گیری مرتبه اول برای ساکن شدن سری زمانی وq تعداد جملات میانگین متحرک می باشد . اگر d=0 باشد ( یعنی سری زمانی در ابتدا ساکن باشد ) آنگاه فرایند ( p,d=o) ARIMA با فرایند ARIMA(P,q) یکسان می باشد . همچنین یک فرایند(p,p,o) ARIMA یک فرایند ساکن (p)AR خالص و یک فرایند (۰,۰,q) ARIMA یک فرایند ساکن(q)MA خالص می باشد . بنابراین با مشخص شدن q,d,p می توان گفت کدام فرایند می بایست مدلسازی شود .

نحوه مدلسازی ARIMA

مدلسازی ARIMA براساس آنچه که گفته شد شامل چهار مرحله می باشد که این مراحل به طور خلاصه بیان می گردد :
مرحله اول: تشخیص^[۱۱]
در این مرحله به دنبال تعیین مقادیر واقعی q,d,p هستیم . برای این منظور معمولاً از ابزار نمودار همبستگی و همبستگی جزیی استفاده می شود .
مرحله دوم : تخمین
بعد از تشخیص به تخمین پارامترهای مدل می پردازیم . گاهی اوقات می توان برای تخمین پارامترها از روش حداقل مربعات استفاده کرد ، اما زمانی که مدل نسبت به پارامترها غیر خطی باشد به روش های غیر خطی متوسل می شویم . از آنجایی که اکنون این کار به طور معمول با بهره گرفتن از برخی نرم افزاری کامپیوتر انجام می شود، نباید درباره دشواری معادلات ریاضی مورد نیاز برای تخمین پارامترها نگران بود.
مرحله سوم : کنترل تشخیص
پس از انتخاب یک مدل خاص ARIMA وتخمین پارامترهای آن بدنبال این هستیم که آیا مدل انتخابی داده ها را به خوبی برازش می کنند؟ به عبارت دیگر آیا مدل انتخابی مناسب ترین مدل برای توصیف داده ها می باشد؟ زیرا ممکن است یک مدل ARIMAدیگر، برازش بهتری از داده ها ارائه نماید . به همین دلیل مدلسازی ARIMA به روش باکس _ جنکینز بیشتر یک هنر است تا علم .برای انتخاب یک مدل ARIMA مناسب ، نیاز به مهارتهای زیای وجود دارد . یک آزمون ساده برای بررسی این نکته آن است که می بایست باقیمانده های حاصل از این مدل اخلال سفید باشند . در صورتی که باقیمانده ها اخلال سفید باشند می توان مدل انتخابی را به عنوان یک برازش مناسب پذیرفت ، در غیر این صورت می بایست آن را رد و از ابتدا (مرحله اول ) شروع کرد ، بدین ترتیب متدولوژی باکس جنکیز فرایند تکراری می نامند.
مرحله چهارم : پیش بینی
یکی از دلایل محبوبیت و گستردگی مدلسازی ARIMA، توانایی و موفقیت آن در پیش بینی است . در بسیاری از این موارد ، پیش بینی های حاصل از این مدل به ویژه برای پیش بینی کوتاه مدت است و بیش از روش های مدلسازی سنتی اقتصاد سنجی قابل اعتماد و اتکا می باشد . البته هر مورد خاص را باید به طور جداگانه بررسی و قضاوت نمود .

بورس اوراق بهادار وتاریخچه آن

بورس اوراق بهادار به معنی بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق مشارکت دولتی و موسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط و مقررات خاصی انجام می شود. مشخصه مهم بورس اوراق بهادار ، حمایت قانون از صاحبان پس اندازها و سرمایه های راکد و الزامات قانونی برای متقاضیان سرمایه است (دوانی،۱۳۸۲) . پیدایش بورس با پیدایش شرکتهای سهامی با مسوؤلیت محدود و شرکتهای سهامی عام ارتباط دارد. به موازات پیشرفت واحدهای تجاری و نیاز به سرمایه های عظیم برای انجام عملیات این شرکتها ، بازار سرمایه نیز توسعه یافته است .
اولین شرکت سهامی عام در سال ۱۶۰۲ میلادی به نام کمپانی هند شرقی ثبت گردید . در حقیقت این کمپانی استعماری برای انجام مقاصد سیاسی و نظامی خود نه تنها ریسک را تفهیم کرده بود بلکه با جمع آوری نقدینگی از مردم ، این عملیات را با سرمایه آنها انجام می داد . سپس با گسترش مبادلات تجاری در اروپا و لزوم ارتباط هر چه بیشتر صاحبان سهام ، مراکزی به وجود آمد که در آن دارندگان سرمایه متقاضای استفاده از آن ، با یکدیگر تماس یافته و نیازهای یکدیگر را برطرف می کردند.
واژه بورس ، از نام فردی به نام « واندرس بورس » گرفته شده که در اوایل قرن پانزدهم در شهر بروژ بلژیک می زیسته و صرافان در مقابل خانه او به داد و ستد اوراق بهادار می پرداختند . بعدها این نام به اماکنی که محل داد وستد پول و اسناد مالی بود ، اطلاق گردید . اولین بورس اوراق بهادار به طور رسمی در اوایل قرن هفدهم تشکیل گردید ، بورس آمستردام بود که در آن سهام کمپانی هند شرقی برای اولین بار در آن عرضه گردید . بورس آمستردام امروزه نیز یکی از بورسهای معتبر بین المللی می باشد . سپس بورس لندن معروفترین بورسی بود که در سال ۱۸۰۱ میلادی تاسیس گردد . امروزه معروفترین بازارهای سرمایه در کشورهای پیشرفته صنعتی قرار دارند که می توان بورس نیویورک ، بورس لندن ، بورس آمریکا ، بورس توکیو و… نام برد . در حال حاضر در اکثر کشورهای دنیا ، تشکیلات بورس وجود دارد و فدراسیون بورسهای جهان به عنوان یک سازمان هماهنگ کننده بین المللی نسبت به همکاری وتشریک مساعی بین بورسها، تهیه و ابلاغ ضوابط عملیاتی ، حفاظت از منافع و حقوق صاحبان سهام و توسعه بازار سرمایه ، فعالیت می نماید .

سابقه تاریخی بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران به عنوان بخشی از نظام اقتصادی سرمایه داری در اواخر دهه ۱۳۴۰ در ایران شکل گرفت . اما عامل مهم تقویت بازار اوراق بهادار که همانا، جلب سرمایه های کوچک بود کمتر مورد توجه قرار گرفت . در نتیجه به این بازار به عنوان محلی برای تامین مالی شرکتهای خدماتی وتولیدی نگاه نشد .
فکر اصلی ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران ، به سال ۱۳۱۵ برمی گردد . در آن سال یک کارشناس هلندی ویک کارشناس بلژیکی به منظور بررسی و اقدام در مورد تهیه وتنظیم مقررات قانونی ناظر بر فعالیت بورس اوراق بهادار به ایران آمدند، اما مطالعات آنها با آغاز جنگ دوم جهانی متوقف شد . پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ، مجدداً در سال ۱۳۳۳ ، ماموریت تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی وزارت صنایع و معادن ، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول گردید . این گروه پس از ۱۲ سال تحقیق و بررسی در سال ۱۳۴۵ لایحه مربوط را تهیه و به مجلس شورای ملی ارسال داشتند . این لایحه در اردبیهشت ماه همان سال تصویب گردید. بورس تهران عملاً در بهمن ماه سال ۱۳۴۶ با ورود سهام بانک صنعت و معدن و شرکت نفت پارس فعالیت خود را آغاز نمود .
در طول حدود یازده سال فعالیت اولیه بورس، تعداد شرکتهای پذیرفته شده ، از شش شرکت با سرمایه ۶/۲ میلیارد ریال که در بدو تاسیس بورس، سهام خود را عرضه کرده بودند، به ۱۰۲ شرکت با سرمایه ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۶ افزایش یافت و حجم معاملات آن که از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ ، شروع شده به حدود ۱۵۰ میلیارد ریال در کل دوره بالغ گردید. در این سالها دولت برای جلب نظر شرکتهای پذیرفته شده در بورس ، معافیت های مالیاتی خاص در نظر گرفت که برای گسترش بورس کمک ارزنده ای بود . همچنین قانون گسترش مالکیت صنعتی براساس واگذاری اجباری ۴۹ درصد از سهام کارخانه های دولتی به مردم نیز نقش مهمی در احیای معادلات بورس داشت و به همین دلیل بود که بالاترین حجم معاملات در سال ۱۳۵۶ معادل ۵/۴۴ میلیارد ریال، بدست آمد. در سال ۱۳۵۷معادلات بورس به دلایل متعدد از جمله عدم اعتماد مردم به دولت ، وضع نامناسب شرکتها ، اختلال در مدیریت شرکتها و دلایل دیگر مواجه با رکود گردید . در سال ۱۳۵۷ با وقوع دو رویداد مهم دیگر تصویر مبهم وگنگ بورس تهران به خاموشی وتاریکی گرایید .
اولین رویداد ، تصویب لایحه قانونی اداره امور بانکها بود که به موجب آن بانکهای کشور به استثنای بانک مرکزی ، از ۳۶ بانک در پایان سال ۱۳۵۷ به ۹ بانک کاهش یافت و بانکهای تجاری دو یا چند ملیتی، بانک واحدی را تشکیل دادند . رویداد دوم تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه ۱۳۵۸ بود که به موجب آن نیز صنایع کشور به چهار بند ( الف ، ب ، ج ود ) تقسیم و سازمان صنایع ملی ایران با ماموریت حفاظت از آنها ایجاد گردید. به موجب این قانون مجموعاً ۳۱ شرکت از ۱۰۵ شرکت پذیرفته شده در بورس به علاوه ۲۴ بانک و دو شرکت بیمه از لیست بورس تهران حذف شدند و ۴۸ واحد دیگر با حجم معاملات محدودی در بورس باقی ماندند .
کل معاملات بورس در سال ۱۳۶۰ در حدود ۴۹ میلیون ریال و در سال ۱۳۶۱ در حدود ۶۵ میلیون ریال بود . در سال ۱۳۶۳ معاملات محدود روی سهام ۲۳ شرکت و در سال ۱۳۶۴ معادلات بر روی سهام ۵۸ شرکت انجام شد. از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۷ حجم معاملات با اندکی رونق نسبت به سال ۱۳۶۳ دنبال گردید و در سال ۱۳۶۷ رشد تقریبا ً چشم گیری به وجود آمد .
پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل متحد از جانب جمهوری اسلامی ایران و پس از اعلام برنامه اول توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی از نیمه دوم سال ۱۳۶۸ بورس اوراق بهادار تهران حیاتی دوباره یافت. مبلغ کل معادلات در این سال بالغ بر ۱۱ میلیارد ریال گردید که این افزایش عمدتاً ناشی از اهداف برنامه پنج ساله و سیاست تجهیز و مشارکت بخش خصوص در فعالیت های تولید بود . در سال ۱۳۶۹ جمعاًٌ مبلغ ۶۵ میلیارد ریال بروی سهام شرکتها (۷۲ شرکت ) معامله انجام شد که این مبلغ حدود ۶ برابر حجم معادلات سال قبل بود . در سال ۱۳۶۹ شاخص قیمت سهام به طور هفتگی محاسبه گردید و این سال به عنوان سال مبنا در نظر گرفته شد. در بهمن ماه همین سال بود که محاسبه شاخص قیمت به طور روزانه صورت گرفت این شاخص در پایان سال ۶۹ معادل ۲۷/۱۸۴ واحد بوده است .
حجم کل معاملات در سال ۱۳۷۰ بالغ بر ۳/۴۷۸ میلیارد ریال بوده که نسبت به سال قبل از آن رشدی معادل ۵/۷ برابر را نشان می دهد . در این سال شاخص قیمت سهام از عدد ۰۳/۱۸۶ در ابتدای سال به رقم ۵۵/۳۹۲ در پایان سال تغییر یافت که بیش از دو برابر شده است . بورس تهران در سال ۱۳۷۱ به علت رکود اقتصادی در کشورهای صنعتی و رشد منفی تولید ناخالص آنها که براقتصاد کشورهای صادر کننده نفت از جمله ایران نیز تاثیرگذاشت ، دچار رکود نسبی شد . حجم معاملات در سال ۱۳۷۱ بالغ بر ۰۸/۳۵۲ میلیارد ریال گردید که ۳۹/۲۶ درصد کاهش را نسبت به سال ۱۳۷۰ نشان می دهد . همچنین شاخص قیمت سهام نیز رو به کاهش نهاد و در پایین ترین حد به رقم ۱۲/۴۳۵ واحد رسید .

آشنایی با شاخص های قیمت سهام

شاخص از نظر لغوی به معنی وسیله ای جهت تشخیص و یا تمیز بین دو پدیده از یکدیگر می باشد. اما از نظر آماری شاخص کمیتی است که به صورت نسبت برای مقایسه بزرگی اندازه های مختلف یک یا چند متغیر بکار می رود وتغییرات نسبی اندازه صفتی را نسبت به یکی از اندازه های همان صفت به نام «اندازه پایه » نشان می دهد . معمولاً عدد پایه برابر ۱۰۰ می باشد ( اکباتانی ، ۱۳۷۳ )
اعداد شاخص عبارتست از وسایل اندازه گیری، مقایسه و سنجش پدیده هایی که دارای ماهیت مشخص و لااقل یک خاصیت مشخص کننده هستند . این اعداد معمولاً تغییرات زمانی را اندازه گیری می نماید و آنها را بصورت درصد بیان می کنند. به طور کلی اگر بخواهیم پدیده های مختلف اقتصادی و اجتماعی را با هم مقایسه نماییم وتغییرات ایجاد شده را بررسی کنیم از شاخص ها بهره می گیریم .

فواید شاخص ها

محاسبه و بررسی اعداد شاخص فواید زیادی برای تجزیه وتحلیل فرایند مورد بررسی وپیش بینی نتایج احتمالی آن دارد. این تجزیه وتحلیل ها و پیش بینی ها اطلاعاتی را برای تصمیم گیریهای مختلف فراهم می آورد . به طور خلاصه فواید شاخص ها به شرح زیر است ( اکباتانی ، ۱۳۷۳):

• • از اعداد شاخص تغییرات احتمالی در آینده را می توان بررسی کرد .

• • شاخص ها وسایلی هستند برای مقایسه کردن تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت.

• • اعداد شاخص بیانگر اطلاعات عمومی و کلی درباره ترکیب یک سازمان است.

• • با شاخص ها می توان تغییرات گروهی چند پدیده را با هم مقایسه نمود.

• • به وسیله شاخص ها می توان فعالیت های اقتصادی را به طور محرمانه از نظر رقبا دور نگاه داشت .

انواع و اقسام شاخص ها در زمینه های مختلف و مخصوصا ً در زمینه اقتصادی استفاده می شود . به طور مثال می توان از نرخ بیکاری ، درآمد سرانه ملی ، شاخص جمعیت ، شاخص قیمت خرده فروشی و شاخص قیمت سهام و… نام برد .

شاخص قیمت سهام

شاخص قیمت سهام، نشان دهنده وضعیت کلی اقتصاد کشور است. افزایش این شاخص به معنی رونق و بهبودی در اوضاع و احوال اقتصادی و کاهش آن گویای بحران و رکورد است.(دوانی،۱۳۸۲)
اندازه و روند شاخص های قیمت سهام امروزه یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر تصمیمات سرمایه گذاران در بازارهای مالی می باشد . با توجه به اینکه سرمایه گذاران با علایق و سلیقه های خاصی اقدام به سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار می کنند لذا در اکثر بورس های پیشرفته علاوه بر شاخص های کل شاخص های معینی جهت نمایش رفتار بخش خاصی از بازار طراحی و محاسبه می گردند.

عوامل موثر بر شاخص سهام

شاخص بازار سهام یک معیار مفید وخلاصه شده ای از انتظارات جاری در مورد آینده سهام می باشد و میزان الحراره حساسی از آثار پدیده های سیاسی ، اقتصادی و غیره است و همچنین نمایش دهنده تغییرات ساختاری و بلند مدت در اقتصاد می باشد. بنابراین به طور ایده ال ، یک شاخص بازار سهام که خوب فرمول بندی شده است می تواند به عنوان معرف عملکرد اقتصادی کشور باشد .برای تضمین اینکه یک شاخص سهام به طور منطقی نشان دهنده رفتار بازار و شرایط آینده اقتصاد باشد در رابطه با آن باید معیارهای واقعی را در مورد استفاده قرار داد( بت شکن ، ۱۳۸۳).
متداول ترین نقطه شروع برای سرمایه گذاران در هنگام خرید سهام ، بررسی روند تغییرات قیمت سهام می باشد . این قیمت تحت تاثیر دو عامل قرار دارد . نخست عواملی که بر یک سهم بخصوص تاثیر می گذارد و دیگری عواملی که بر کل بازار سهام اثر خواهد گذاشت . در بازار سرمایه عوامل نوع دوم به نام ریسک بازار شناسایی می شود. شاخص های سهام و بهتر از آن ، تغییرات این شاخص ها بیان کننده درجه ریسک بازار می باشند .
تغییرات شاخص قیمت سهام ، به دنبال تغییر در مقدار سهام مورد معامله و تغییرات قیمت آنها پدید می آید . این تغییرات ناشی از عوامل داخلی وخارجی یا عوامل درون سازمانی وعوامل برون سازمانی است. منظور از عوامل داخلی یا عوامل درون سازمانی وضعیت داخلی شرکتها با توجه به سرمایه گذاریهای جدید، سود آوری یا زیان دهی ، تصمیمات مجامع عمومی ومدیریت و… می باشد . مقصود از عوامل خارجی یا عوامل برون سازمانی نیز قوانین مالی ومالیاتی ، بحرانهای سیاسی واقتصادی ، ثبات و یا بی ثباتی حکومت ها ، جنگ ها و… است . عوامل تاثیر گذار بر قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس در شکل ( ۲-۱) دسته بندی شده است . ( حیدری ،۱۳۸۱).
شکل ۲-۱- عوامل موثر بر قیمت سهام
عوامل موثر بر قیمت سهام
عوامل بیرونی
عوامل درونی
فرهنگی و رفتار
اقتصادی
سیاسی و نظامی

شکل ۴-۱ ایده تغییر در مکان افراد در الگوریتم PSO را نشان داده و شکل ۲-۲ ایده جستجو در فضای جواب را نشان می دهد.

شکل ۴-۱: ایده تغییر در مکان افراد در الگوریتم PSO

شکل ۴-۲: ایده جستجو در فضای جواب

فلوچارت PSO به روش وزن های اینرسی را می توان به این صورت تشریح کرد:
مرحله ۱) تولید شرایط اولیه افراد. نقطه جستجوی اولیه (  ) و سرعت (  ) به صورت تصادفی در فضای جواب مجاز تولید میشوند.
برای هر فرد مکان فعلی اش به عنوان مکان فعلیاش به عنوان بهترین مکان در نظر گرفته می شود. بهترین مکان افراد به عنوان بهترین مکان گروه در نظر گرفته می شود. هم چنین شماره بهترین فرد ذخیره می شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مرحله ۲) ارزیابی افراد. مقدار تابع هدف برای هر فرد محاسبه می شود. اگر این مقدار بهتر از بهترین برازش فرد تا به حال باشد، این مقدار به عنوان بهترین برازش فرد در نظر گرفته می شود.
اگر بهترین مکان افراد از بهترین مکان گروه تا به حال بهتر باشد آنگاه این مقدار به عنوان بهترین برازش گروه تا به حال در نظر گرفته می شود.
هم چنین شماره این فرد که بهترین مکان گروه را تصاحب کرده ذخیره می شود.
مرحله ۳) تغییر نقطه جستجوی هر فرد. مکان جستجوی هر فرد به وسیله معادلات [۳۲-۳۰] به روزرسانی میشود.
مرحله ۴) بررسی شرط خروج. اگر شماره تکرار به شماره تکرار بیشینه رسیده بود برنامه خاتمه یافته و در غیر این صورت یک واحد به شمارنده تکرار اضافه شده و به مرحله (۲) می رود.
شکل زیر فلوچارت کلی PSO رانشان می دهد.

شکل ۴-۳: فلوچارت کلی PSO

خصوصیات روش جستجوی PSO را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
الف- همان گونه که در معادلات (۴-۱) و (۴-۲) مشخص است PSO به صورت پایه برای حل مسائل پیوسته به کار می رود،
ب- PSO از نقاط جستجوی فراوانی بهره می برد و این نقاط آرام آرام به بهینه نزدیک می شود،
ج- روش PSO پایه در ابتدا برای حل مسائل در دو بعد تعیین شد. با این وجود به راحتی می توان روش PSO را برای حل مسائل چند بعدی گسترش داد.
شی^[۵۲] و ابرهارت مقادیر مختلفی را برای پارامترهای PSO بررسی کرده اند [۳, ۴]. بر این اساس مقادیر ۲ برای ضرایب وزن دار، ۹/۰ برای وزن اولیه و ۴/۰ برای وزن پایانی پیشنهاد داده شدهاند. بر اساس این بررسی این مقادیر به بعد مسأله وابسته نمی باشند. هم چنین این مقادیر برای مساأل بهینه سازی سیستم قدرت مناسب تشخیص داده شده اند [۳۵و۳۴].

 

۴-۴- PSO گسسته

PSO پایه برای حل مساأل بهینه سازی غیر خطی با متغیرهای پیوسته طراحی شده است. با این وجود، مسائل کاربردی در مهندسی مسائل بهینه سازی ترکیبی می باشند. کندی و ابرهارت نسخه خاصی از PSO را برای حل مسائل باینری گسسته طراحی کرده اند [۳۶]. در مدل ارائه شده تصمیم هر فرد برای آری یا نه به صورت زیر تعیین می شود.

پارامتر  - یا جهت حرکت فرد – بر اساس یک آستانه، تصمیم فرد را تعیین می کند. هر چه قدر  بیشتر باشد احتمال انتخاب ۱ بیشتر شده و هر چه قدر  کمتر باشد احتمال انتخاب ۰ بیشتر می شود. بر این اساس آستانه تعیین شده باید در بازه [۰, ۱] باشد. یکی از توابعی که این قید را ارضا می کند تابع سیگموید می باشد که به صورت گسترده ای در شبکه عصبی به کار گرفته شده است:

مسیر حرکت هر فرد برای موفقیت هر فرد و کل گروه باید تنظیم گردد. برای انجام این کار مسیر حرکت بعدی ذره را می توان بر اساس اختلاف مکان فعلی ذره و بهترین مکانی که تا به حال به آن رسیده و اختلاف مکان ذره که گروه تا به حال به آن رسیده است تنظیم گردد. بر این اساس داریم: