تغییر درسرمایه در گردش : ΔNWC
تغییر در حقوق صاحبان سهام : ΔSE[19]
تغییر در دارایی های بلند مدت : ΔLTA[20]
تغییر در بدهی های بلند مدت : [۲۱] ΔLTL
۲-۱-۹ تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش
در این روش عوامل مؤثردر تغییرات وضعیت مالی شناخته می شود و موجبات افزایش یا کاهش پول مورد نیاز در فعالیتهای جاری واحد تجاری تعیین میگردد. (اکبری ،۱۳۷۹)
متداولترین و رایج ترین روش های تجزیه و تحلیل صورت های مالی،استفاده از نسبت های مالی است .نسبت های مالی در حقیقت ارتباط دو یا چند عنصر مالی نظیردارایی ها ،بدهی ها ،سرمایه ،درآمدها،هزینه هاوسود را با یکدیگر میسنجد تا از نقاط قوت و ضعف مالی یک واحد انتفاعی اگاهی لازم به دست اید . تجزیه و تحلیل صورت های مالی با بهره گرفتن از نسبت ها ، از دیدگاه مختلفی صورت میگیرد :دیدگاه سود اوری ،دیدگاه کارایی ،دیدگاه اهرمی و دیدگاه نقدینگی .با توجه به اینکه دارایی جاری هر واحد انتفاعی به عنوان سرمایه در گردش ان واحد تلقی می شود ،چنانچه بدهی های جاری را از ان کسر نماییم خالص سرمایه در گردش محاسبه میگردد.توجه به دو عنصر مالی یعنی دارایی های جاریو بدهی های جاری در تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش با اهمیت است . به کمک نسبت های نقدینگی ،تحلیل گر مالی دارایی های جاری و بدهی های جاری را به عنوان متغیر های مالی عملیاتی با یکدیگر میسنجد . (رهنمای رودپشتی و همکاران ، ۱۳۸۵)
مهم ترین نسبت های نقدینگی عبارتند از :
-
- نسبت جاری : هر چه این نسبت بیشتر باشد بیانگر وضعیت بیانگر وضعیت مطلوب نقدینگی است .اما اگر بیش از اندازه بزرگ شود بیانگر عدم به کارگیری مناسب دارائیها نیز میباشد.( تهرانی ،۱۳۸۵)
-
-
- نسبت آنی : کیفیت دارایی های جاری از لحاظ سرعت تبدیل به نقد یکسان نیستند ، لذا در سنجش توان پرداخت تعهدات کوتاه مدتاز وزن یکسانی برخوردار نمی باشد بنابرین از نسبت دیگری بنام نسبت سریع (آنی)استفاده می شود
-
- نسبت نقد : با توجه به اهمت وجه نقد در پرداخت تعهدات کوتاه مدت نسبت به دیگری برای سنجش این گونه تعهدات به کارگرفته می شود که سرعت پرداخت تعهدات کوتاه مدت را بهتر از دو نسبت قبلی نشان میدهد
نسبت سرمایه در گردش :اگاهی از سرمایه در گردش به استفاده مطلوب این منابع کمک میکند همچنین سرعت پرداخت تعهدات کوتاه مدت نیز سنجیده می شود .(رهنمای رودپشتی و همکاران،۱۳۸۹)
-
- نسبت دوره وصول مطالبات : بیانگر تعداد روزهائی است که به طور متوسط شرکت بدهی خود را وصول کردهاست .هرچه وصول مطالبات افزایش یابد بیانگر ضعف در فعالیت است . (تهرانی ،۱۳۸۵)
-
- نسبت دوره نگهداری موجودی ها : شناسایی دوره گردش کالا در تحلیل سرعت پرداخت تعهدا کوتاه مدت و نحوه استفاده از این دارایی از نظر مدیر مالی به عنوان تحلیل گر مالی بسیار ضروری است دوره نگهداری کالا مدت زمانی را که به طور متوسط طول می کشد تا موجودی وارد انبار شود و از انبار جهت تولید و فروش خارج شود بر حسب روز محاسبه میکند.
-
- نسبت وجوه نقد عملیاتی :تحلیل توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت از جمله بدهی های ناشی از خریدهاینسیه برای تحلیل گران مالی اهمیت دارد
- نسبت دوره پرداخت بدهیها (رهنمای رودپشتی و همکاران ، ۱۳۸۹ (
نام نسبت
رابطه
هدف
جاری
سنجش توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت
انی
سنجش سرعت توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت
نقد
سنجش سرعت توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت
خالص سرمایه در گردش
سنجش توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت
دوره وصول مطالبات
سنجش مدت زمان وصول مطالبات ناشی از فروش نسیه جهت ارزیابی سرعت توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت
دوره نگهداری موجودی ها
سنجش مدت زمان نگهداری موجودی ها جهت ارزیابی توان پرداخت تعهدان کوتاه مدت
وجوه نقد عملیاتی
سنجش تولید وجه نقد ناشی از عملیات از کل دارایی ها
دوره پرداخت بدهی ها
سنجش مدت زمان پرداخت بدهی ناشی از خرید نسیه
(جدول ۲-۱-۱) : نسبت های نقدینگی (رهنمای رودپشتی و همکاران ، ۱۳۸۵)
نسبتهای مالی مذکور ابزار تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش هستند .استفاده مطلوب از اطلاعات این نسبت ها ،در مدیریت سرمایه در گردش بسیار مفید خواهد بود .علاوه بر نسبت های فوق ،از نسبت های دیگری نظیر نسبتهای زیر برای تحلیل سرمایه در گردش و تبیین مدیریت سرمایه در گردش نیز میتوان استفاده کرد(رهنمای رودپشتی و همکاران ، ۱۳۸۵)
-
- نسبت جاری و نسبت سرمایه در گردش
-
- نسبت دارایی های جاری به کل دارایی ها
-
- نسبت بدهی های جاری به کل دارایی ها
-
- نسبت های نقدینگی
- نسبت جاری و نسبت سرمایه در گردش :
مقدار نسبت جاری یک شرکت با سرمایه در گردش رابطه مستقیم دارد مخصوصا :
۱٫ اگر دارایی های جاری از بدهی های جاری بیشتر شود سرمایه در گردش خالص مثبت خواهد شد و نسبت جاری بزرگتر از عدد یک می شود .
۲٫گر داراییهای جاری با بدهیهای جاری مساوی شود سرمایه در گردش خالص صفر و نسبت جاری برابر یک خواهد شد.
۳٫اگر داراییهای جاری از بدهی های جاری کمتر شود ،سرمایه در گردش خالص منفی و نسبت جاری از عدد یک کمتر می شود . (نوو،۱۳۸۵)
- نسبت دارایی های جاری به کل دارایی ها:
این نسبت ابزاری است که میتوان با بهره گرفتن از ان ،سهم دارایی های جاری از کل دارایی های واحد انتفاعی را محاسبه نمود به این ترتیب مناسب ترین میزان دارایی جاری از کل دارایی ها را پیشبینی کرد. (رهنمای رودپشتی و همکاران ، ۱۳۸۵)
نسبت داراییهای جاری به کل داراییها ابزاری است که میتوان با بهره گرفتن از ان حدود یا میزانی را تعیین کرد که شرکت وجوه خود را در اقلام داراییهای جاری (و نه داراییهای ثابت) سرمایه گذاری کردهاست .مقدار این نسبت در گرو تغییراتی است که در داراییهای جاری رخ میدهد .و در عین حال به میزان داراییهای ثابتی که مورد نیاز شرکت است بستگی دارد .
- نسبت بدهی های جاری به کل دارایی ها :
این نسبت نشان دهنده درجه اتکای واحد انتفاعی به منابع مالی کوتاه مدت برای تحصیل دارایی ها است.مقدار این نسبت تحت تاثیربدهی های جاری و منابع دائمی وجوه (مانند حقوق صاحبان سهام) قرار میگیرد.در عین حال مقدار این نسبت نشان دهنده این است که مدیریت مالی شرکت خواسته است تا چه حد از بدهیهای جاری (مانند وام های بانکی و اوراق تجاری)به عنوان منابع تامین سرمایه استفاده کند . بنابرین، برای ارزیابی و قضاوت در مورد سیاستهایی که شرکت در خصوص مدیریت سرمایه در گردش اتخاذ کردهاست می توان از این نسبت ها استفاده کرد .
- نسبتهای نقدینگی :
برای تجزیه و تحلیل سیاستهای که در مورد مدیریت سرمایه در گردش اتخاذ شده ،میتوان تز دو نسبت دیگر که آن ها را (نسبت نقدینگی) مینامند استفاده کرد . (نوو،۱۳۸۵)
جهت ارزیابی استراتژی مدیریت دارایی های جاری و بدهی های جاری ، می توان از نسبت های نقد استفاده نمود :