در عصر حاضر نیروی کار ، مواد خام یا سرمایه منابع اصلی نیستند ، بلکه دانش ، محوریت دارد . در سازمان ها سرمایه های فیزیکی وذهنی ایجاد ارزش نموده ، ثروت تلقی میشوند . سرمایه ذهنی متشکل از سرمایه انسانی و سرمایه دانش میباشد که تعامل و یکپارچه سازی مؤثر این دو نوع سرمایه ذهنی در بیشینه کردن بهره وری الزامی است لذا استقرار سیستم های مختلف بدون توجه و شناخت مدیریت دانش در سازمان ها منجر می شود که نتایج حاصل شده از استفاده آن در سازمان ها مشهود نبوده و کارایی لازم خود را نداشته باشد ، لذا ترکیب دو مقوله مهم مدیریت زنجیره تأمین و سیستم های اطلاعاتی با میانجیگری مدیریت دانش آن ها را به صورت ابزاری قدرتمند در جهت ایجاد بهبود نواقص موجود در سیستم هدایت میکند و این امر جز با شناخت درست و مناسب مدیریت دانش و بررسی نقش و جایگاه آن در سازمانها امکان پذیر نمی باشد. و با توجه به اینکه شرکت خودروسازی سایپا در ایران جزء شرکت های بزرگ در صنعت ایران به شمار می رود . استفاده از سیستم اطلاعاتی قوی در شرکت سایپا منجر به این می شود که برنامه ریزی و بودجه بندی، گزارشدهی عملکرد/مالی، کنترل هزینه و کنترل یکپارچه به صورت هدفمند صورت گیرد و همچنین داشتن مدیریت زنجیره تأمین در شرکت باعث می شود که زیر ساختهای سازمانی، تکنولوژی اطلاعات،سیستم پشتیبانی تصمیم گیری، روابط بین سازمانی به صورت استاندارد صورت گیرد و همچنین داشتن مدیریت دانش باعث بروز کسب دانش، ثبت دانش، انتقال دانش، خلق دانش و کاربرد دانش در شرکت سایپا میگردد. و همچنین جهت رشد کیفی و کمی در زمینه خودروسازی در منطقه و جهان نیاز مبرم به زنجیره تأمین منظم به همراه سیستم اطلاعاتی قوی دارد. شرکت سایپا جهت رقابت با همکاران خود باید فعالیت های خود را چه در زمینه تولید چه در زمینه فروش و جذب مشتریان با دانش روز پیش ببرد که اگر این دانش به همراه داشتن سیستم اطلاعاتی قوی و همچنین داشتن مدیریت زنجیره تأمین باشد این شرکت می تواند به اهداف خود به نحو احسنت برسد. بنابرین در این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سیستمهای اطلاعات مدیریت بر زنجیره تأمین با میانجیگری مدیریت دانش در شرکت سایپا به این سؤال پاسخ میدهد که آیا سیستمهای اطلاعاتی بر زنجیره تأمین با میانجیگری مدیریت دانش در شرکت سایپا تأثیر معنادار دارد؟
۱-۳) اهمیت و ضرورت پژوهش
توسعه ی سیستم های اطلاعاتی به عنوان ضرورت عصر اطلاعات، چالش های فراوانی را پیش روی سازمان ها قرار داده است . اساساً هدف از توسعه ی سیستم های اطلاعاتی افزایش کارایی در رسیدن به اهداف کسب وکار است(رئیس فر و همکاران،۱۳۹۲).
سیستم اطلاعاتی سیستمی است که داده ها را از واحدهای مختلف دریافت نموده و تولید اطلاعات میکند و اطلاعات مربوط ، به موقع ، دقیق و شکیل را در اختیار سطوح مختلف مدیران جهت تصمیم گیری بهینه قرار میدهد . که در قسمت معرفی مدیریت دانش به شناخت واژهای اطلاعات و داده اقدام می شود(ایرانبان و ادیبی،۱۳۸۶).
نقش سیستم های اطلاعاتی به عنوان ابزار جمع آوری، ذخیره سازی و به اشتراک گذاری اطلاعات حائز اهمیت است؛ نقطه تلاقی سیستم های اطلاعاتی و مدیریت دانش نیز همین است. سیستمهای اطلاعاتی مناسب و منطبق با نیازهای سازمان می توانند فرایند مدیریت دانش را تسهیل و مؤثرتر نمایند(سیدی،۱۳۹۲).
دانش(دانسته مبتنی بر تجربه) یک منبع کلیدی در هر سازمانی است. انسان هرچه بیشتر بداند، بهتر می تواند عمل کند. دیگر دورانی که در آن فقط پول، زمین و نیروی بازو، به عنوان سرمایه شناخته می شدند، به سر آمده است. در دنیای امروز، دانش نه تنها به عنوان یک سرمایه محسوب می شود؛ بلکه به عنوان مهمترین سرمایه نیز برای سازمان ها تلقی می شود. لذا در عصر دانایی که در آن دانش بسان مهمترین سرمایه محسوب میگردد، سازمان ها نیازمند رویکرد مدیریتی متفاوت نسبت به مسائل سازمان و کارکنان هستند.حفظ و نگهداری کارکنان سازمان ها و پرورش ظرفیت یادگیری آنان نقش تعیین کنندهای در موفقیت برای سازمان دارد. لذا همانند مدیریت منابع فیزیکی مانند پول، مدیریت دانش نیز باید بخشی از سیاست های استاندارد سازمان باشد. مدیریت دانش، مربوط به استفاده نظاممند از دانش در سازمان و به کارگیری آن در فعالیت ها، به منظور تحقق اهداف و رسالت سازمان است. هدف مدیریت دانش، جلوگیری از تکرار اشتباهات و اتخاذ تمامی تصمیمات بر اساس دانش سازمان میباشد(برگرون،۱۳۸۶).
هسته اصلی سیستم مدیریت دانش در واقع تفکر و نگرش مدیریت است. یک مدیر آگاه میتواند ترتیب اثری دهد که این فرایند با حداقل امکانات سازمان عملی شود. البته در این بین نباید از نقش حیاتی پرسنل غافل شد. بدون همکاری و مشارکت پرسنل سازمان به هیچ کدام از این موارد دست نمی یابد. مدیریت دانش فرایندی بالاتر و وسیع تر از مدیریت اطلاعات است.نقطه تلاقی سیستم های اطلاعاتی و مدیریت دانش به دانش و اطلاعات مربوط می شود. مدیریت دانش و سیستم های اطلاعاتی هردو به افزایش کارایی و اثربخشی سازمان، حداکثر کردن کارایی سازمان از طریق به کارگیری دانش مشترک، بهبود زنجیره ارزش افزوده توجه می نمایند(درودی،۱۳۹۲).
مدیریت زنجیره تأمین نوین نه تنها به بررسی راه های ترویج هزینه در سراسر کانال ها ی عرضه کالا وخدمات می پردازد، بلکه باید بین تقاضای روز افزون مشتریان برای ارائه خدمات به موقع و کارآمد موازنه ایجاد کرده و از تحولات سریعی که در عرصه فناوری صورت میگیرد نیز، غافل نباشد.امروزه هیچ شرکتی نمی تواند از مدیریت زنجیره تأمین چشم پوشی کرده و انتظار بقا داشته باشد از اینرو ، اندیشه زنجیره تأمین به یک اندیشه رایج در همه شرکت های عمده در سراسر جهان تبدیل شده است و اگر تا چند سال پیش ، دسترسی به بازارهای جهانی فقط در اختیار بزرگترین و موفق ترین شرکت ها بود، امروزه به برکت وجود فناوری های پیشرفته از جمله اینترنت ، حتی کوچک ترین شرکت ها نیز میتوانند به بازارها و نمایشگاه ها ی اینترنتی وارد شده و کالای خود را با بهترین قیمت ها و شرایط عرضه کنند (نیلی پور طباطبایی و همکاران،۱۳۹۱).
گروه خودروسازی سایپا فلسفه و نگرش خود را بر پنج اصل رشد متوازن و مستمر، ایجاد ارزش پایدار برای ذینفعان، رهبری هزینه رقابتی، دستیابی به برند برتر ایرانی و کمینه سازی ریسک در سرمایه گذاری، بنا نموده است. این فلسفه در قالب برنامه راهبر تشریح و اجرا میگردد :
رشد متوازن و مستمر
گروه سایپا از طریق برنامه ریزی جامع و کامل و حذف موانع موجود توسعه ، در جهت رشد متوازن و مستمر خود گام بر میدارد. این گروه رشد متوازن را در دو حوزه زیر مورد توجه قرار داده است:
-
- توسعه کسب و کار
-
- منابع انسانی