تعریف عملیاتی پذیرش: در این پژوهش پذیرش نمره ای است که فرد از ۴ گزینه در پرسشنامه تنظیم هیجان (CERQ) کسب می‌کند ( گزینه های ۳۴،۲۴،۱۴،۷).
تعریف عملیاتی تمرکز مثبت مجدد/برنامه ریزی: در این پژوهش تمرکز مثبت مجدد/برنامه ریزی نمره ای است که فرد از ۱۰ گزینه در پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) کسب می‌کند : (گزینه های ۳۵،۳۳،۳۰،۲۷،۲۵،۱۵،۸،۵).
تعریف عملیاتی ارزیابی مثبت مجدد/دیدگاه وسیع تر (کم اهمیت شماری): در این پژوهش ارزیابی مثبت/دیدگاه وسیع تر نمره ای است که فرد از ۶ گزینه در پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) کسب می‌کند (گزینه های ۳۱،۲۶،۲۰،۱۶،۹،۲).
سرمایه روانشناختی :
سرمایه ی روانشناختی در پژوهش حاضر نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه ی سرمایه ی روانشناختی لوتانز(PCQ) به دست می آورد که از طریق آن ۴ مؤلفه ی سرمایه روانشناختی یعنی امید ،خوش بینی ، تاب آوری و خودکار آمدی سنجیده می‌شوند .
فرسودگی زناشویی :
نمره ای است که فرد در پرسشنامه فرسودگی زناشویی (پاینز(۱۹۹۶) ، کسب می کند و میزان فرسودگی فرد را در رابطه زناشویی اش در سه بعد جسمانی ،روانی و عاطفی می سنجد .
فصل دوم:
ادبیات و پیشینه پژوهش
۱-۲ مقدمه :
در این پژوهش به بررسی پیش‌بینی فرسودگی زناشویی، توسط الگوهای ارتباطی زوجین، سرمایه ی روانشناختی زوج و تنظیم شناختی هیجان زوجین پرداخته می شود.بنابرین، در این فصل از پایان نامه، ابتدا مطالبی پیرامون فرسودگی زناشویی و سپس مطالبی نیز در توضیح الگوهای ارتباطی، سرمایه ی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان و مبنای نظری آن ها بیان می شود.
در انتهای فصل به ذکر پژوهش‌هایی که در داخل و خارج از ایران مرتبط با پژوهش حاضر، انجام شده است پرداخته می شود.
گفتار اول : فرسودگی زناشویی
۱-۲-۲ عشق و ازدواج :
عشق، از نظر روانشناسی انواع گوناگونی دارد. اریک فرام [۱]روانشناس مشهور، عشق را به گونه های مختلف “عشق میان والدین و فرزند، عشق برادرانه، عشق شهوانی، عشق به خویشتن و عشق به خدا” تقسیم بندی کرده‌است و دیگران هم به انواع دیگری چون “عشق به همسر، عشق به دوست، عشق به علوم وهنر، عشق به انسانیت و…” را اضافه کرده‌اند. با آنکه عشق رویایی و عاشقانه [۲]از دیرباز در میان انواع دیگر عشق ممتاز بوده، اما فقط در سال‌های اخیر است که به عنوان ملاکی برای انتخاب همسر، به کار گرفت می شود و امروزه این عقیده ی پوچ و خیالی که عشق همه ی مشکلات را حل می‌کند، در جای جای این کره ی خاکی پهناور ریشه دوانده است.(پاینز،۱۹۹۸؛ ترجمه ی گوهری راد و افشار، ۱۳۸۳). هدف ازدواج در طول زمان تغییر کرده‌است . ازدواج، به طور سنتی شیوه ای بود که جامعه از طریق آن ،رفتار جنسی لازم برای بچه دار شدن را تنظیم می نمود و بقای اقتصاد خانواده را ممکن می ساخت.اما یکی از دلایل اصلی ازدواج امروزه عشق است .(نیازپور،۱۳۸۸)
عشق همیشه با امید فراوان آغاز می شود ،امید به اینکه روزی کاملا شناخته و پذیرفته شوید ،امید به تعلق خاطر ،حمایت کردن و حمایت شدن ،امید به عشقی عمیق و پیوندی ماندگار ،اما این امید در تضاد با واقعیت های زندگی قرار می‌گیرد ، نیازها باهم نمی خوانند ، عصبانیت باعث جدایی و فاصله می شود ،قضاوت ها مانع از پذیرش می شود و تنهایی بر زندگی های موازی اما دور از هم سایه می افکند.(مک کی،۲۰۰۷ ؛ ترجمه ی گذرآبادی ، ۱۳۸۷). اغلب مردم وقتی وارد یک عشق می‌شوند، امید دارند که عشق آن ها برای همیشه ماندگار باشد. این امید قدرت این را دارد که آگاهی و بینش نسبت به خطاها و اشتباهات مشهود را محو کنف احساسات معمولی و متعارف را کاهش می‌دهد و بصیرت را از بین ببرد.(پاینز،۱۹۹۶).
عشق تجربه ای اعجازگونه و قدرتمند است،در ابتدا هر دیدار، هرگفتگو و هرلحظه بسیار بی کم و کاست به نظر می‌رسد،اما به زودی این جاذبه به یک رابطه تبدیل می شود.(غلامی پور،۱۳۹۰). عاشق شدن وعاشق ماندن ممکن است که احساس خوبی باشد ولی پایه واساس ازدواج نیست. در ازدواج مسائل مهم تری از عشق وجود دارد که سبب پیوند دو نفر می شود. پایه واساس ازدواج وحدت معنوی است. اگر شخصی زندگیش را تنها بر اساس عشق پایه ریزی کند، ممکن است بعرها در زندگی فشارهای زیادی را متحمل شود که حتی فرصت فکرکردن به عشق را نداشته باشد. (سیمون،۲۰۰۳ ؛ به نقل از غلامی پور،۱۳۹۰). دانشمندانی چون والستر که در زمینه عشق رویایی تحقیق کرده‌اند آن را به عنوان وضعیتی که شخص به طور کامل جذب دیگری می شود و انگیزش شدید فیزیولوژیک توصیف می‌کنند.(پاینز،۱۹۹۶، ترجمه شاداب،۱۳۸۱) . هاتفیلد[۳] و والستر ( ۱۹۸۷)، در مورد تفاوت‌های اساسی میان عشق رومانتیک و عشق رفاقتی بیان کردند که : عشق رفاقتی و دوست داشتن در سایه تبادل عاطفی متقابل کامل می شود ،در حالی که عشق رومانتیک بر اساس خشنودی و لذت تصوری و تخیلی شکل می‌گیرد .عشق رومانتیک درطول زمان کمرنگ می شود در حالی که عشق رفاقتی و دوست داشتن تمایل به عمیق شدن و قوی شدن دارد .عشق رومانتیک با تازگی پیشرفت می‌کند و پیشرفت آن نامعلوم و غیر قابل پیش‌بینی است . عشق رفاقتی یک هیجان کاملا مثبت است درحالی که عشق رومانتیک هم از هیجانات مثبت و هم از هیجانات منفی شکل گرفته است .وقتی ما درگیر چنین عشقی می‌شویم،مجموعه ای از هیجانات و احساسات مختلف از قبیل لذت و هیجان ،حسادت و اضطراب را تجربه می‌کنیم . وقتی که به ازدواج با جزئیات بیشتر نگاه می‌کنیم ،کاملا مشخص است که کلمه ساده عشق نمی تواند به تنهایی انواع احساساتی را که دوشخص به هم دارند توصیف کند. .(هاتفیلد،۱۹۹۳، به نقل از نیازپور،۱۳۸۸).
