نمونه و روش نمونهگیری
با بهره گرفتن از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی انجام شد .براساس روش نمونهگیری طبقه ای حجم نمونه براساس حجم جامعه تعیین میشود .یعنی هر اندازه که تعداد در طبقه اصلی جامعه بیشتر باشد، به همان نسبت تعداد درنمونه افزایش مییابد. در این جامعه که تعدادکل ۲۰۰۰ نفرمی باشد.۲۰۰ نفر انتخاب شدند. از ۲۰۰۰ نفر جامعه آماری ۱۲۹۸نفر مجرد و ۷۰۲ نفر متاهل میباشند. که انتخاب نمونه ای ۱۰%از این جامعه، بنابرروش نمونهگیری طبقه ای ۱۲۸ نفر مجرد و ۷۲ نفر متاهل را در برمیگیرد. .از جمله شرایط انتخاب حجم نمونه عبارت بودند از اینکه تحصیلات آنها از ابتدایی تا دیپلم و بالاتر در نظر گرفته شد.(یعنی همه سطوح تحصیلاتی را در برداشته باشد).
ابزار جمع آوری اطلاعات
در این پژوهش از پرسشنامه کیفیت زندگی SF-36 که توسط اصغری مقدم (۱۳۷۷)ترجمه شده است، استفاده شد.
پرسشنامه SF-36
این پرسشنامه دارای ۳۶ سوال می باشد که هشت مقیاس مربوط به سلامت را می سنجد. و به طور وسیعی در پژوهشهای مربوط به سلامت به کار گرفته شده است. این پرسشنامه را میتوان در رابطه با گروه های سنی، بیماریها و شیوه های درمانی مختلف به کارگرفت. با بکارگیری آن و نمرهگذاری پاسخهای میزان شده ای که به سوالات استاندارد داده شده است میتوان سلامت را از دیدگاه فرد به شیوه ای جامع، موثر و از لحاظ روانسنجی صحیح ارزیابی کرد .SF-36 را میتوان در مصاحبه تلفنی و مصاحبه چهره به چهره به کارگرفت. همچنین آزمودنی خود نیز میتواند به تکمیل این پرسشنامه اقدام نماید. پرسشنامه را میتوان در مورد افراد۱۴ سال به بالاتر بکار برد .نخست این پرسشنامه بطور مختصر معرفی میگردد.
۱-عملکردجسمانی[۷۴] (PF): با ۱۰ سوال عملکرد جسمانی فرد که شامل ده قسمت سوال ۳ می باشد،سنجیده می شود. این مفهوم میزانی را که سلامت فرد فعالیتهای جسمانی وی را در اموری مانند مراقبت از خود، راه رفتن، بالا رفتن از پلهها، خم شدن، بلند کردن اشیاء و فعالیتهای شدید و متوسط محدود کرده است اندازه گیری میکند .
۲-کارکرد نقش جسمی[۷۵] (RP ): با ۴ سوال ایفای نقش جسمی فرد که شامل تمام چهار قسمت سوال ۴ می باشد، سنجیده میشود این مفهوم میزان اختلالی را که سلامت جسمانی فرد در کار و یا سایر فعالیتهای روزمره(از جمله اموری مانند به پایان رساندن کارها کمتر از حد دلخواه، محدودیت در نوع فعالیت و یا دشواری در انجام فعالیتها ) ایجاد کرده است را اندازه گیری میکند.
۳-درد بدنی [۷۶](BP): با ۲ سوال درد بدنی فرد که شامل سوالات ۷و۸ می باشد، سنجیده میشود. این مفهوم شدت درد و تاثیر آن را بر فعالیتهای عادی در داخل و خارج از منزل اندازه گیری میکند.
۴-سلامت عمومی[۷۷] (GH): با ۵ سوال سلامت جسمانی فردکه شامل سوال ۱ و تمام چهار قسمت سوال ۱۱می باشد، سنجیده میشود. این مفهوم ارزشیابی فردرا ازسلامت شامل سلامت فعلی، دیدگاه فرد نسبت به سلامت و مقاومت در برابر بیماری را اندازه گیری میکند.
۵-سر زندگی[۷۸] (V): با ۴ سوال که شامل چهار قسمت سوال ۹ میباشد سرزندگی فردسنجیده میشود. این مفهوم احساس سرزندگی و نشاط فرد را که نقطه مقابل خستگی و فرسودگی است را اندازه گیری میکند.
۶-عملکرد اجتماعی[۷۹] (SF): با دو سوال که شامل سوالات ۶ و۱۰ می باشد، عملکرد اجتماعی فرد سنجیده میشود. این مفهوم میزان اختلالی را که مشکلات مربوط به سلامت جسمانی و هیجانی در فعالیتهای طبیعی اجتماعی ایجاد میکند اندازه گیری میکند.
۷- کارکرد نقش-هیجانی[۸۰] (RE): با ۳ سوال که شامل سه قسمت سوال ۵ می باشد، کارکرد نقش هیجانی فرد سنجیده میشود. این مفهوم میزان اختلالی را که مشکلات هیجانی در کار و یا فعالیتهای روزمره بوجود میآورد(از قبیل کاهش زمانی که صرف انجام کار میگردد، به پایان رساندن کارها کمتر از حد معمول و انجام کار بادقتی کمتر از آنچه عادت فرد بوده است ) را اندازه گیری میکند .
۸-سلامت روانی[۸۱] (MH): با ۵ سوال که شامل پنج قسمت سوال۹ میباشد، سلامت روانی فرد سنجیده میشود. این مفهوم بهداشت روانی عمومی شامل افسردگی، اضطراب، کنترل هیجانی، و عاطفه مثبت عمومی را اندازه گیری میکند.
۹-تغییر وضعیت سلامت گزارش شده[۸۲] (HT): با ا سوال تغییر وضعیت سلامت گزارش شده توسط فرد اندازه گیری میشود. این سوال وضعیت سلامت فعلی فرد را نسبت به یکسال قبل میسنجد.
شیوه نمرهگذاری پرسشنامه SF-36
به طور کلی سوالهای SF-36 به گونه ای نمرهگذاری میگردد که نمره بالاتر بیانگر وضعیت سلامت بهتر میباشد. دامنه نمرات بین ۰ تا ۱۰۰ می باشد.نمره گذاری SF-36 دارای سه مرحله میباشد.
۱-کدگذاری مجدد برای ۱۰ سوالی که به کدگذاری مجدد نیازمند است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۲-محاسبه نمره هر مقیاس از طریق جمع کردن نمره های خام همان مقیاس
۳-تبدیل کردن نمره های خام هر مقیاس به یک مقیاس ۱۰۰-۰(نمره های مقیاس تبدیل شده)
در این آزمون که به روش لیکرت نمرهگذاری میشود .نمرهگذاری برخی از ماد ها مثبت و برخی دیگراز ماده ها منفی میباشد. سوالات(۱، ۶، ۷، ۸)و سوال ۹قسمت(الف، د، ی، گ)و نیز سوال ۱۱ قسمت(ب، د)نمرهگذاری معکوس دارند. و بقیه ماده ها نمرهگذاری آنها بدون تغییر میباشد.
نمره گذاری و تبدیل مقیاسها
مقیاس مجموع ارزشهای نهایی بعد از کدگذاری مجدد
عملکرد جسمانی الف+۳ب+۳ ج+۳د+۳ی+۳و+۳ک+۳گ+۳ن+۳م
کارکرد نقش - جسمی ۴الف+۴ب+۴ج+۴د
درد بدنی ۷+۸
سلامت عمومی ۱+۱۱الف+۱۱ب+۱۱ج+۱۱د
سرزندگی ۹الف+۹ی+۹ک+۹د
عملکرد اجتماعی ۶+۱۰
کارکرد نقش - هیجانی ۵الف+۵ب+۵ج
سلامت روانی ۹ب+۹ج+۹د+۹و+۹گ
بررسی پایایی و روایی آزمون ۳۶SF-
پایایی آزمون: ضریب آلفای کرونباخ داده ها بدست آمده از ۴۰۴ نفر بین۷۰/.تا ۸۵/.می باشد، بنابراین پایایی بدست آمده از طریق ارزیابی همسانی درونی بین ۷۰/.تا۸۵/.می باشد که نشان دهنده این است که پرسشنامه SF-36 دارای ضریب همسانی درونی مطلوبی می باشد.
ارزیابی ضریب بازآزمایی
به منظور بررسی ضرایب بازآزمایی آزمون SF-36 آزمون مذکور یک هفته پس از اجرا به ۱۲۰ نفر (۶۰ دختر و ۶۰پسر ) از همان افرادی که در مرحله اول پرسشنامه را تکمیل کرده بودند، داده شد. تعداد ۸ نفر (۲ دختر و ۶ پسر) در مرحله دوم حاضر به تکمیل پرسشنامه نشدند. ضریب باز آزمایی برای ۱۱۲ نفر(کل نمونه)۴۳/.تا ۷۹/. و برای آزمونیهای دختر بین ۳۳/.تا۷۰/.و برای آزمونی های پسر بین ۵۵/.تا ۸۸/.متغیر بوده است.
روایی آزمون
به منظور بررسی اعتبار پرسشنامه SF-36 از روش به کارگیری ملاک خارجی(نظر متخصصین) استفاده شد. جامعه آماری کلیه افراد مراجعه کننده به یکی از درمانگاههای جنوب شهر تهران در بهمن و اسفند ماه سال ۷۸ بودند .با بهره گرفتن از آزمون T برای گروه های مستقل میانگین دو گروه سالم و بیمار در ۸ خرده مقیاس مقایسه شدند. یافتهها نشان میدهد که آزمون SF-36 قادر است افراد سالم و بیمار را به طور معناداری از یکدیگر جدا کند
روش اجرای پژوهش
پس از اخذ مجوز از سازمان بنیاد شهید، تعداد کل همسران بر اساس فرم مشکلات شایع سازمان به دست آمد. که حجم این جامعه آماری به ۲۰۰۰ نفر میرسید. و محقق نمونهای ۱۰% معادل ۲۰۰ نفر را بر اساس سطح تحصیلات و تاهل و تجرد انتخاب نمود.این پژوهش در شهرستانهای استان کرمانشاه و به تناسب(روانسر۱۵ نفر، جوانرود۱۵ نفر، اسلامآباد۳۰نفر، صحنه۱۵نفر، ثلاث ۱۰نفر، کنگاور۳۰نفر، هرسین۳۰ نفر و کرمانشاه ۵۵ نفر) انتخاب گردید.
پس از تعیین حجم در مرحله بعد به طور تصادفی انتخاب شدند. و با توجه به اینکه در اولین مرحله کل افراد دعوت شده مراجعه نکردند، در مرحله بعد با توجه به در دسترس داشتن اسامی آنها به طور تصادفی انتخاب گردیدند. در ابتدای هر جلسه ابتدا هدف از پژوهش بیان شد. و ضمن توجیه آزمودنیها با توجه به اینکه تحصیلات آزمودنیها از ابتدایی تا دیپلم و بالاتر بود، به دلیل تحصیلات پایین و تکمیل پرسشنامه به صورت دقیق، محقق خود به تکمیل پرسشنامه اقدام کرد. و نیزبه علت کثرت آزمودنیها تکمیل پرسشنامه ها به شکل گروهی و همچنین در طی چندین جلسه انجام گرفت.
روش آماری مورد استفاده در تحلیل داده ها
در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی از جمله میانگین، انحراف استاندارد، جداول فراوانی و همچنین در آماراستنباطی از آزمون tتست برای گروه های مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون فیشر و توکی نیز استفاده گردید.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
در این فصل به بررسی یافتهها، فرضیات عنوان شده و تحلیل آنها میپردازیم. ابتدا اطلاعات جمعیتشناختی مربوط به شرکت کنندگان در پژوهش، شاخصهای توصیفی متغیرهای پژوهش بررسی میشود و در پایان فرضهای پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد. این فصل مشتمل بر جداول و تجزیه و تحلیل اطلاعات میباشد که در دو بخش مورد بررسی قرار میگیرد.
بخش توصیفی: در این قسمت اطلاعات به دست آمده مربوط به آزمودنیها از قبیل فراوانی آزمودنیها از نظر سن، تحصیلات، حقوق و طول مدت فقدان با بهره گرفتن از آمار توصیفی طبقهبندی شده و فراوانی و درصد آنها مشخص گردیده است.
بخش استنباطی: در این قسمت با بهره گرفتن از آزمونهای آماری مناسبt تست برای گروه های مستقل،تحلیل واریانس یک راهه و آزمون فیشر و توکی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته و به این ترتیب یافتهها و نتایج مبتنی بر فرضیات پژوهشی رد یا تأیید میشود.
در این بخش اطلاعات جمعیتشناختی شرکت کنندگان پژوهش(سن، تحصیلات ،درآمد و طول مدت فقدان) بصورت توصیفی(فراوانی و درصد، میانگین و انحراف استاندارد)، ارائه میشود و در پایان فرضهای پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد.
الف) نتایج مربوط به مشخصات آماری نمونه مورد پژوهش(آمار توصیفی)