۸-موجب هیچگونه اخذ مالیات مضاعف از کالا و خدمات نمی‌گردد.
۹- شکل تعیین فهرست کالاها و خدمات مشمول و مصرف کننده نهایی دراین نظام وجود ندارد (احمدی، ۱۳۸۶: ۴).
۲-۱-۱۴- شیوه اجرایی مالیات بر ارزش افزوده
روش اجرایی مالیات بر ارزش افزوده بدین گونه است که هر تولید کننده یا فروشنده در زمان فروش اجناس و خدمات خود مالیات مورد نظر را بر فاکتور خود افزوده و مبلغ مالیات را همراه با قیمت کالا وخدمات ارائه شده از خریدار دریافت مینماید.اولین فروشنده مالیات را به طوریکجا به حساب دولت واریز کرده ودر مراحل بعدی هر فروشنده فقط مابه التفاوت مالیات (مالیات دریافتی پس از کسر مالیاتی که خود قبلاً پرداخت نموده) رابه حساب سازمان امورمالیاتی واریز میکند. درخصوص مالیات برارزش افزوده دوره های مالیاتی سه ماه پیش بینی شده است (احمدی، ۱۳۸۶: ۵).
۲-۱-۱۵- محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
ارزش افزوده در یک بنگاه برابر است با تفاوت بین فروش بنگاه و هزینه های خرید کالاها و خدمات از بنگاه های دیگر. بنابراین ارزش افزوده می تواند از دو دیدگاه تجمعی و تفریقی مورد بررسی قرار گیرد. روش تجمعی بر مبنای تعریف ارزش افزوده، از حاصل جمع عواید نهاده های تولید؛ یعنی دستمزد، اجاره، سود بانکی، سود بنگاه و . . .، محاسبه می شود. حال آنکه در روش تفریقی ارزش افزوده از کسر کردن ارزش معاملات واسطه ای از ارزش کل معاملات بدست می آید، یا بطور خلاصه"ورودی – خروجی” مبنای محاسبه قرار می گیرد. (نادران، ۱۳۸۰: ۶۲ و ۶۳)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

به این ترتیب:
ورودی – خروجی = سود + اجاره + سود بانکی + دستمزد = ارزش افزوده
براساس دیدگاه های تجمعی و تفریقی، چهار روش مختلف برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده متصور است. نحوه محاسبه در این روش ها به شرح زیر می باشد:
الف) روش تجمعی مستقیم:
(اجاره + سود بنگاه + سود بانکی + دستمزد) × نرخ مالیاتی = مالیات بر ارزش افزوده
ب) روش تجمعی غیر مستقیم:
(سود بنگاه) ×نرخ مالیاتی + (اجاره + سود بانکی+دستمزد) × نرخ مالیاتی= مالیات برارزش افزوده
ج) روش تفریقی مستقیم:
(ورودی – خروجی) × نرخ مالیاتی = مالیات بر ارزش افزوده
د) روش تفریقی غیر مستقیم:
(ورودی) × نرخ مالیاتی (خروجی) × نرخ مالیاتی = مالیات بر ارزش افزوده
تفاوت شیوه های مستقیم و غیر مستقیم، از روابط بالا قابل مشاهده است. در روش مستقیم، کل ارزش افزوده در هر مرحله محاسبه و مبنای مالیات قرار می گیرد، حال آنکه در روش غیر مستقیم؛ اجزای تولید کننده ارزش افزوده به طور مجزا مشمول مالیات می شوند (روش تجمعی غیر مستقیم) و یا مالیات کل فروش در هر مرحله محاسبه و مالیات پرداختی به فعالیت های بالا دست، از آن کم می گردد (روش تفریقی غیر مستقیم).
روش غیر مستقیم، بدلیل آنکه فروشنده در هر مرحله ملزم است فاکتور صادر نماید و در آن مبلغ مالیات بر ارزش افزوده اخذ شده از خریدار را مشخص کند، به روش فاکتور نویسی شهرت دارد. از آنجا که امکان محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در روش فاکتور نویسی آسان تر از دیگر روشها می باشد، این روش در کشورهای مجری مالیات بر ارزش افزوده بیش از سایر روش ها بکار گرفته شده است. امروزه در جامعه اروپا و اکثر کشورهای بکار گیرنده مالیات بر ارزش افزوده این روش مورد استفاده قرار می گیرد(نادران، ۱۳۸۰: ۶۲ و ۶۳و۶۴)
مقایسه روش مستقیم در مقابل روش غیر مستقیم
دلایل مختلفی برای کاربرد بیشتر روش فاکتورنویسی از طرف صاحب نظران مالیاتی ارائه شده که مهمترین آن ها به شرح زیر می باشد:

1. 1. در روش فاکتورنویسی، بدهی مالیاتی به معاملات تعلق می گیرد و همین مساله این روش را از دیدگاه قانونی و نیز از لحاظ سادگی انجام عمل محاسبه نسبت به سایر روش ها برتر می سازد. به عبارت دیگر، دلیل این برتری منعکس شدن میزان مالیات در صورتحساب های فروش و محاسبه و اعمال آن در هر بار معامله است. این مزیت در روش های دیگر وصول مالیات بر ارزش افزوده موجود نیست.

1. 1. چون در روش فاکتورنویسی بنگاه ها برای کسب اعتبار مالیاتی نیازمند نگهداری کلیه صورتحساب ها و مدارک معاملات هستند، لذا یک سیستم اطلاعاتی واحد و جامع برای حسابرسی ایجاد می شود.

1. 1. نگهداری کلیه صورتحساب ها و مدارک معاملات توسط اشخاص و موسسات، عمل کنترل و حسابرسی را برای دستگاه مالیاتی تسهیل می نماید.

1. 1. در روش فاکتورنویسی، نوعی مکانیزم ضد فرار مالیاتی وجود دارد که به خود کنترلی بودن شهرت یافته است. بدین معنی که اگر بنگاهی در یک مرحله از زنجیره تولید مالیات را نپردازد، بدهی مالیاتی این بنگاه در مرحله ی بعدی تولید باید پرداخت شود. لذا این بدهی به فروشنده مرحله ی بعد تعلق می گیرد. بنابراین، هر خریدار تمایل دارد کالایی را خریداری کند که مالیات آن در مراحل قبل پرداخت شده باشد و بتواند از اعتبار مالیات پرداخت شده روی خریدهایش استفاده کند.

1. 1. هنگامی که در سیستم مالیات بر ارزش افزوده نرخ های چندگانه مالیاتی وجود دارد، روش فاکتورنویسی نسبت به روش های دیگر وصول مالیات بر ارزش افزوده ارجح تر است.

1. 1. هر چند ساده ترین روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده، روش تفریقی مستقیم (روش ج) است، اما به دلیل این که محاسبه ی مالیات بر ارزش افزوده در این روش منوط به مشخص شدن حساب سود و زیان است، و حساب سود و زیان سالانه تعیین می شود، امکان اجرای این روش برای دوره های مالیاتی کوتاه تر از یک سال وجود ندارد. در حالی که روش فاکتورنویسی را به راحتی می توان برای دوره های مختلف (یک ماهه، دو ماهه و . . .) بکار برد.(نادران،۶۶:۱۳۸۰)

۲-۱-۱۶- وظایف و تکالیف مودیان
تعریف مودی:فعالان اقتصادی اعم از حقیقی یا حقوقی که اقدام به عرضه کالاها و یا ارائه خدمات ،همچنین واردات و صادرات می نمایند، عاملان به عنوان مودی مطرح می باشند .بنابراین کله فعالان اقتصادی در سراسر کشور به عنوان مودی مالیات بر ارزش افزوده معرفی می شوند(پناهی،۱۶:۱۳۸۹).
ثبت نام: مودیان مکلفند به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می شود نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور و تکمیل فرمهای مربوطه اقدام و ثبت نام نمایند(قانون مالیات برارزش افزوده،ماده ۱۸)
صدور صورتحساب:مودیان مکلفند در قبال عرضه کالا یا خدمات موضوع این قانون صورتحسابی با رعایت قانون نظام صنفی و حاوی مشخصات متعاملین و مورد معامله به ترتیبی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می شود صادر و مالیات متعلق را در ستون مخصوص درج و وصول نمایند در مواردی که از ماشین های فروش استفاده می شود نوار ماشین جایگزین صورتحساب خواهد شد.کالاهای مشمول مالیات که بدون رعایت مقررات و ضوابط این قانون عرضه گردد علاوه بر جرائم متعلق و سایر مقررات مربوط موضوع این قانون کالای قاچاق محسوب و مشمول قوانین و مقررات مربوط می شود. (قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۱۹).
وصول مالیات توسط مودیان:مودیان مکلفند مالیات موضوع این قانون را درتاریخ تعلق مالیات محاسبه و از طرف دیگر معامله وصول نمایند(قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۲۰).
ثبت و نگهداری اسناد و مدارک:مودیان مشمول مالیات موضوع این قانون مکلفند از دفاتر ،صورتحسابها و سایر فرمهای مربوط ،ماشینهای صندوق و یا سایر وسایل و روش های نگهداری حساب که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می کند استفاده نمایند.مدارک مذکور باید به مدت ده سال بعد از سال مالی مربوط توسط مودیان نگهداری و در صورت مراجعه ماموران مالیاتی به آنان ارائه شود(قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۳۴).
تسلیم اظهارنامه:مودیان مکلفند اظهارنامه هر دوره مالیاتی را طبق نمونه و دستوالعملی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می شود حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ انقضاءهر دوره مالیاتی سه ماه،اظهارنامه ای را طبق نمونه و دستورالعملی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام شده است را به ترتیب مقرر،تکمیل ،تسلیم و مالیات و عوارض متعلق به دوره را محاسبه ودر مهلت تعیین شده مذکور به حسابی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام گردیده واریز نمایند(قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۲۱).
۲-۱-۱۷- تخلفات و جرائم مالیاتی
با توجه به وظایف و تکالیف قانونی فعالان اقتصادی مطابق با قانون مالیات بر ارزش افزوده و عهده دار بودن وصول مالیات توسط آنان از طریق ثبت نام در این نظام مالیاتی و همچنین وجود رویه خود اظهاری توسط مودیان از طریق تسویه حساب های فصلی،بیانگر اصل صحت اظهارات مودیان در ساختار مالیاتی کشور می باشد مگر اینکه خلاف آن ثابت گردد(پناهی، ۲۴:۱۳۸۹).
در این راستا در مواد ۲۲ و ۲۳قانون قانونگذار برای برخورد با مودیانی که از انجام وظایف قانونی خود تخطی می نمایند جرایمی به شرح ذیل در نظر گرفته شده:
۱-عدم ثبت نام مودیان درمهلت مقررمعادل(۷۵%)مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد.
۲-عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق
۳عدم درج قیمت در صورتحساب معادل یک برابر مابه التفاوت مالیات متعلق
۴-عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل (۲۵%)مالیات متعلق
۵-عدم تسلیم اظهارنامه ازتاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب موردمعادل (۵۰%)مالیات متعلق
۶-عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل (۲۵%)مالیات متعلق(قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۲۲).
۷-تاخیر در پرداخت مالیاتهای موضوع این قانون در مواعد مقرر موجب تعلق جریمه ای به میزان (۲%)در ماه،نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تاخیر خواهد بود(قانون مالیات بر ارزش افزوده،ماده ۲۳).
لازم به ذکر است با توجه به اینکه بند ۲و ۳ و ۴ مربوط به صورتحساب می باشد فقط یک مورد در مدل مفهومی و تنظیم پرسشنامه استفاده می شود.
۲-۱-۱۸- مشمولین ثبت‌نام در قانون مالیات بر ارزش افزوده
اشخاص حقیقی یا حقوقی که به عرضه کالا و یا ارائه خدمت و همچنین واردات و یا صادرات کالا و یا خدمت مشمول مالیات می‌پردازند طبق ضوابط مندرج در فراخوان‌های سازمان امور مالیاتی مکلف به ثبت نام در مالیات بر ارزش افزوده می‌باشند.
۱-مشمولین مرحله اول ثبت نام