• • تعریف اهداف مشتری

• • تعیین اهداف و هدفگذاری مربوط به سهم بازار، هزینه ها، گسترش درآمد و یا حاشیه‌های سود

  

• • ارزیابی پتانسیل مهندسی مجدد

• • تعریف مرزها و محدوده‌های فرایند

• حفظ و استقرار تعهد مدیریت

قابلیت‌های فناوری اطلاعات می‌تواند دید مناسبی را نسبت به وضعیت موجود ارائه نماید. فناوری اطلاعات یکی از چندین توانمندساز موجود در حوزه فعالیت‌های BPR به شمار می‌رود. برای ایجاد تغییر در فرآیندهای کسب و کار تمام این توانمندسازها باید به صورت یکپارچه در نظر گرفته شوند. این توانمند سازها باید از آغاز در فرایند مهندسی مجدد معرفی شوند چرا که فرایند طراحی از ابتدا قابلیت‌های آن ها را در بر خواهد گرفت. بسیاری از سازمان‌ها قابلیت‌های فناوری اطلاعات را قبل از طراحی فرایند نادیده می‌گیرند. آگاهی از قابلیت‌های فناوری اطلاعات می‌تواند و باید طراحی فرایند را تحت تأثیر قرار دهد نه اینکه تنها از فرایند پشتیبانی نماید. مایکل همر به سازمان‌ها هشدار می‌دهد که در دام اتوماسیون گرفتار نشوند. او به سازمان‌ها توصیه می‌کند که نخست فرایند را طراحی نموده و سپس در مرحله دوم برای اتوماسیون فرایند اقدام نماید. (Hammer & Champi, 1993).

نقش‌های با اهمیت فناوری اطلاعات در این مرحله از فعالیت‌های BPR را می‌توان به شرح زیر معرفی نمود:

• • فرصتی که فناوری اطلاعات در اختیار قرار می‌دهد می‌تواند به کارگیری فناوری جدیدتر و بهتر برای توسعه یک چشم‌انداز استراتژیک در جهت بهبود فرآیندهای کسب و کار پیش از طراحی آن ها باشد(Furey, 1994).

• • قابلیت‌های فناوری اطلاعات در ردیابی اطلاعات و حذف مرزهای جغرافیایی و سازمانی می‌تواند در درک ضعف‌ها و قدرت‌های سازمانی و همچنین ساختار بازار و فرصت‌ها، سودمند واقع شود. ابزارهای فناوری اطلاعات به سازمان‌ها اجازه می‌دهد که میزان اثربخشی همکاری را از طریق راه هایی که پیش از این میسر نبوده، افزایش دهد. اینترنت می‌تواند ارتباط داخلی میان واحدهای مختلف، ‌گروه‌های کاری، شاخه‌ها و اشخاص را بهبود بخشد. ارتباطات خارجی مثل ارتباط با مشتریان، فروشندگان، تأمین‌‌کنندگان، آژانسهای دولتی و حتی رقبا نیز از طریق شبکه به شدت تقویت می‌شود. فن‌آوری اطلاعات به از میان برداشتن مرزهای جغرافیایی و در نتیجه پذیرش گسترده‌تر تغییر فرایند، کمک می‌کند.

• • تمرکز اصلی این مرحله بر یافتن رویکردهای قضاوت برای مدیریت فرایند، تنظیم شده است، این رویکردها می‌تواند از فعالیت‌های سازمان‌های بیرون از صنعت، استخراج شود. سازمان باید در مقابل دیگر صنایع دست به ترازیابی زده و آن را با تجربیات و فعالیت‌های اعضای تیم ترکیب نماید تا بتواند فناوری جدید فرایند را تنظیم نماید. قابلیت‌های فناوری اطلاعات می‌تواند برای دستیابی ‌به این مهم مورد استفاده واقع شود.

• • BPR نیازمند یک طراحی منعطف‌ سازمانی است. زیر ساختارهای کنونی سازمان باید در راستای تسهیل همکاری بین بخش‌های مختلف، تغییر کند و در این راه به جای اشخاصی که در بخش‌های جداگانه محصور شده‌‌اند از تیم‌های چند وظیفه‌ای، استفاده گردد. ساختارهای انعطاف‌پذیر آنهایی هستند که با متغیرهای در حال تغییر خارجی هماهنگ می‌شوند.

• • مورد اصلی در فرایند موفقیت‌آمیز طراحی مجدد فرایند کسب و کار ایجاد تیم‌هایی است که بر عملکرد و طراحی سازمان متمرکز شوند. برای دستیابی به یک تیم مؤثر هر کدام از کارمندان باید از صلاحیت‌های متعددی برخوردار باشد. سازمان فناوری اطلاعات نیز از این قاعده مستثنی نیست. نیاز به همکاری نزدیک با دیگر ‌تخصص‌ها، استفاده از فناوری اطلاعات را الزامی می‌کند. به کارگیری اینترنت اجازه می‌دهد تیم‌هایی از سراسر دنیا با یکدیگر همکاری نمایند. این موضوع باعث تولد روش جدیدی در کسب و کار به نام سازمان‌های مجازی شده است.

• هم‌یاری و دیگر روش‌های همکاری بین سازمانی در خلال یافتن جایگاه دائمی خود در محیط کنونی کسب و کار بسیار مؤثر هستند. بسیاری از سازمان‌ها برای دستیابی به سهم بازار با تأمین‌کنندگان و توزیع‌کنندگان دست به تشکیل تیم زده و با آن ها همکاری می‌نمایند. این فعالیت‌های چند وظیفه‌ای سازمان‌ها را قادر می‌سازد که فرآیندهای خود را بهبود بخشیده و اثربخشی را حداکثر نمایند. فناوری اطلاعات با توانمند‌ساختن سازمان‌ها در ایجاد ارتباط بین تأمین‌کنندگان، توزیع‌کنندگان و مشتریان، فعالیت‌های سازمان را تسهیل می‌کند.

مرحله ۲- در خلال طراحی فرایند (به ‌عنوان یک تسهیل کننده)

این مرحله فعالیت‌های مهندسی مجدد را از مفاهیم به طرحهای مشروح تبدیل نموده و دو فعالیت را در آن درگیر می‌کند:‌

• • طراحی فنی

• • طراحی اجتماعی

در خلال مرحله فنی، اطلاعات قوام یافته، جایگزین‌ها دوباره تعریف شده، ارتباط فرآیندها مورد بازبینی مجدد قرار گرفته و کنترلها بر اساس اولویت‌های موجود ‌در مورد فناوری های اجرا شده انجام می‌گردد. در مرحله دوم یعنی مرحله طراحی، بر جنبه‌های انسانی و درگیر شدن کارمندانی که تغییرات سازمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، تأکید می‌شود. مواردی همچون تعریف مشاغل و تیم‌ها، تعریف مهارت‌های مورد نیاز و طراحی انگیزه ها در این بخش با دقت لحاظ می‌شود. در این مرحله، کارمندانی که بیشترین تأثیر از تغییرات متوجه آن ها می‌شود باید تشویق شوند تا با هدف مشارکت در فرایند تجزیه و تحلیل و باز ساختار گزینی عملیات، تیم‌های چند وظیفه‌ای تشکیل دهند. این تیم‌ها باید به دنبال راه هایی برای حذف گام‌های غیر ضروری بوده و کیفیت و سرعت گام‌های فرایند را افزایش دهند. در این مرحله همچنین طرحهای آزمایشی توسعه داده می‌شود. بعد از تعریف اهداف، بررسی فرآیندهای موجود، اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی، این فعالیت‌ها با همدیگر ترکیب می‌شوند تا یک فرایند جدید کسب و کار ایجاد شود. در این مرحله، توسعه افراد، فرآیندها و فناوری ، مورد ادغام واقع می‌شود.

در خلال طراحی فرایند، قابلیت ‌پاسخ‌گویی‌ برای توسعه، آزمون و اجرا باید به طور شفاف تعریف شود. در اینجا می‌توان از قابلیت‌های فن‌آوری اطلاعات برای حفظ سازگاری راه‌ حل ‌های مهندسی مجدد با چشم‌اندازهای سازمان، محدودیت‌های مالی و سود پیش‌‌بینی شده، استفاده نمود.

نقش مهم دیگری که فن‌آوری اطلاعات در BPR ایفا می‌کند، نقش تسهیل کننده است. مایکل همر ‌به این نکته اشاره می‌کند که سیستم‌های اطلاعات (IS)، نمی‌توانند نقش رهبری به خود بگیرند. اما نقشی فعال و بسیار مهم ایفا می‌نمایند که می‌توان آن را نقش تسریع کننده و تسهیل کننده، نماید (Hammer,1993).

نقش‌های اساسی فناوری اطلاعات در این مرحله از فعالیت‌های BPR را می‌توان به شرح زیر بیان نمود:

فصل دوم

مبانی نظری و پیشینه تحقیق

مقدمه

این فصل به مطالعه مبانی نظری و پیشینه تحقیق اختصاص دارد و در آن مطابق موضوع و مسئله پژوهش که به مؤلفه های زیبایی شناسی در برنامه درسی می پردازد ابتدا به خود مفهوم زیبایی شناسی و زیبایی می پردازیم اما از آنجا که زیبایی شناسی، زیبایی و انواع آن از منظر مکاتب و صاحب‌نظران مختلف به طور متفاوتی درک و بیان گردیده است زیبایی شناسی را از دیدگاه مکاتب مختلف فلسفی مورد بحث قرار می‌دهیم. سپس رویکردهای ورود زیبایی شناسی به برنامه درسی را بررسی می نماییم. در پایان مبانی نظری، با نگاهی مختصر، برنامه درسی دوره ابتدایی ایران را توصیف می نماییم. پس از مبانی نظری، پژوهش های مهم و مرتبط انجام شده در حوزه زیبایی شناسی و برنامه درسی که خود مشتمل بر تحقیقات داخلی و خارجی می‌باشد ارائه گردیده است. به طور خلاصه مطالب و موضوعات این فصل را می توان به شکل زیر بر شمرد:

الف) مفهوم زیبایی شناسی به عنوان یکی از ابعاد فلسفی

ب) زیبایی شناسی در مکاتب مختلف فلسفه تعلیم و تربیت

ج)زیبایی شناسی در برنامه درسی

د)نگاهی بر برنامه درسی دوره ابتدایی ایران

ه)پژوهش های انجام شده در حوزه زیبایی شناسی و برنامه درسی

زیبایی شناسی^[۲]

زیبایی شناسی اصطلاحی است که توسط بومگارتن برای اولین بار در سال ۱۷۸۰ به عنوان یک علم فلسفی مطرح گردید(احمدی،۱۳۸۴). اما مفهومی است که همانند هنر و اغلب مفاهیم علوم انسانی اگر چه مطالب بسیاری ‌در مورد آن به تحریر در آمده ولی یافتن تعریف دقیق و قابل قبول همگان امکان پذیر نمی باشد. برای مثال زیبایی شناسی سورآلیستها ضد زیبایی شناسی بومگارتن می‌باشد(همان منبع). تولستوی درباره تعریف هنر می‌گوید: علی‌رغم خروارها کتاب که ‌در مورد هنر نوشته شده است تاکنون هیچ تعریف دقیقی از هنر در دست نیست(حسین زاده،۱۳۸۳،ص۴۳). یا ورون نویسنده فرانسوی ‌در مورد زیبایی شناسی می‌گوید: هیچ علمی به اندازه زیبایی شناسی دستخوش خیالبافی نشده است( همان منبع).

اما بحث راجع به هر موضوعی مستلزم ارائه تعریف و روشن نمودن آن موضوع و مفهوم می‌باشد که بدین منظور تعاریفی از مفهوم زیبایی شناسی در زیر آمده است.

در لغت نامه دهخدا عطف به زیبایی شناسی آمده است شناختن زیبایی، و رشته ای است از روانشناسی. هدف زیبایی شناسی شناساندن جمال و هنر است و آن درباره مجموعه انفعالات، احساسات درونی، زیبایی، زشتی، هزل، فکاهت و غیره گفتگو می‌کند علم الجمال(معین، ۱۳۸۷،ص۵۷۸).

مارکوزه(۱۳۶۸،ص۹)می‌گوید زیباشناسی کاوش در معنای جمال و شناخت زیربم های این پدیده است.

زیبایی شناسی ازنظر علمی یکی از رشته‌های پنج گانه کلاسیک فلسفه(در کنار متافیزیک،معرفت شناسی،منطق و اخلاق) می‌باشد و در پی آن است که زیبایی و امر زیبا را خوب بشناسد حقیقت و مشخصات آن را تعیین کند و اگر ممکن باشد اصول و قواعد زیبائی را در اختیار همگان قرار دهد(فرشی،۱۳۹۱).

زیبایی شناسی روش خاصی از درک اشیا و موقعیت هاست که به صورت برانگیختگی در قالب رشته‌های هنری نمود پیدا می‌کند با توجه به اینکه هنر یکی از کانال های شناخت و ادراک انسان از جهان و پدیده‌های هستی است از این رو چیزی را آشکار می‌سازد این رازگشایی و پرده برداری از یک نوع بی نظیر و منحصر به فرد دانستن است که زیباشناسی نام دارد(رضایی،۱۳۸۸).

فورد در مقاله ای زیبایی شناسی را شاخه ای از فلسفه هنر، شاخه ای برای مطالعه و همچنین به عنوان یک مطالعه انتقادی مطرح می‌کند و می‌گوید به عنوان شاخه ای از فلسفه هنر به روش های دیدن و درک جهان مربوط می شود به مثابه شاخه ای برای مطالعه، زیبایی شناسی راه های احساس و دریافت جهان و همچنین تفسیرهای نو و بدیع را شامل می شود و در نهایت به عنوان یک مطالعه انتقادی توانایی قضاوت در سطح حسی[احساسی] همچنین توافق جمعی ‌در مورد ایده آل های زیبایی فرض می شود.

در زمان مدرن اصطلاح زیباشناختی جهت توصیف یک رشته خاصی در فلسفه به کار رفته که به تخیل، ادراک و حس می پردازد و اینکه چگونه آن ها با دانستن، فهمیدن و احساس کردن جهان اطراف ارتباط پیدا می‌کنند را مورد بررسی قرار می‌دهد(گرین^[۳]، به نقل از دناوی^[۴]،۲۰۱۳،ص۱).

نگاهی به تعاریف بالا نشان می‌دهد که شناخت و درک زیبایی را می توان هدف زیبایی شناسی تلقی نمود و زیبایی شناسی خواه به عنوان یکی از ابعاد فلسفی و خواه به عنوان بعدی از هنر به دنبال بررسی زیبایی خواهد بود اما آنچه که زیبایی شناسی های گوناگون را به وجود می آورد برداشت ها و تعریف های متفاوت از زیبایی است و درباره این سوال که زیبایی چیست شاهد پاسخ های گوناگون هستیم. به سخن دیگر اختلاف در زیبایی شناسی مرهون اختلاف در درک خود زیبایی است. (حسین زاده،۱۳۸۳،ص۵۱) می‌گوید وقتی راجع به زیبایی از افراد سوال بپرسیم پاسخ ها یکسان نخواهد بود و برای علم زیبایی نمی توان قواعد عمومی وضع کرد از این رو جهت روشن شدن موضوع بالا، معنا و مفهوم زیبایی را از منظر گوناگون مورد بررسی قرار می‌دهیم.

افلاطون می‌گوید زیبایی عبارت است از هماهنگی اجزا و کل و اگر مجموعه ای دارای اجزا متناسب باشد زیباست(به نقل از تاجدینی،۱۳۶۹،ص۶۸)

فلوطین اشاره می‌کند: بنا به نظر بیش و کم پذیرفته ی همگان زیبایی هر چیزی تناسب درونی اجزاء آن است تناسب درست اجزاء نسبت به یکدیگر و نسبت به کل به اضافه رنگ های زیبا و همه آن ها با هم سبب می‌شوند که آن چیز به چشم ما زیبا بیاید و نظر ما را به خود جلب نماید(به نقل از احمدی،۱۳۸۴).

کانت تعریف خود درباره زیبایی را چنین مطرح می‌کند زیبا چیزی است که بدون نفع شخصی و مفهوم خاصی باشد و خوش آیند بودن آن جنبه عمومی و کلی داشته باشد(به نقل از رضای الهی،۱۳۵۴،ص۹۲). براین اساس اموری زیبا هستند که به خوبی تحت عبارت در نمی آیند بلکه آن ها باید خوش آیند و احساس شوند و فقط می توان گفت انسان مجموعاً آن موضوع را می پسندد(همان منبع).

هربرت رید(۱۳۸۶،ص۳۱) زیبایی را وحدت روابط صوری در مدرکات حسی ما می‌داند و می‌گوید این یک تعریف جسمانی محض از زیبایی است به عقید وی وقتی مدرکات حسی ما این وحدت و هماهنگی صور خلق شده را دریافت نماید حس زیبایی ما ارضاء می شود از این جهت هماهنگی بین اجزاء یک شی سبب زیبایی می‌گردد.

جعفری(۱۳۶۹) می‌گوید زیبایی در مفهوم عام عبارت است از کیفیت نگارین نمودی که موجب انبساط خاص روانی می‌گردد اما با توجه به مفهوم حقیقی آن زیبایی نمودی است نگارین و شفاف بر روی کمال که کمال عبارت است از قرار گرفتن یک موضوع در مجرای بایستگی و شایستگی مر بوط به خود.

طباطبایی( به نقل ازتاجدینی،۱۳۸۹) معتقد است حُسن عبارت است از اینکه شی با غرض و هدفی که از او مطلوب و مقصود است موافق و سازگار باشد و اجزا کاملاً با یکدیگر سازگاری و موافقت داشته باشند و هر چیز که موافق باشد با مقصودی که از نوع آن چیز در نظر گرفته شده است هماهنگی دارد.

هگل معتقد است تابش مطلق یا مثال از پس حجاب جهان محسوسات زیبایی نام دارد(حسین زاده ،۱۳۸۳،ص۴۶).

هیوم می‌گوید زیبایی آن است که دلپذیر و مطبوع باشد از این رو تنها به وسیله ذوق تعیین می‌گردد(همان منبع)

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

۴-۱- مقدمه

در این فصل به بیان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها و یافته ­های آن ها پرداخته خواهد شد. در این فصل ابتدا آمار توصیفی متغیرهای تحقیق بیان می­ شود. سپس فرضیه­‌های تحقیق مورد آزمون قرار ‌می‌گیرد و با بهره گرفتن از آماره­ های کای دو، آماره t و … تفسیر خواهند شد.

۴-۲- آمار توصیفی

در ابتدا آماره­ های توصیفی داده ­های تحت مطالعه محاسبه می­گردد. جدول (۴-۱) آمار توصیفی متغیرهای مدل را نشان می‌دهد که شامل اطلاعات مربوط به میانگین، بیشینه وکمینه و انحراف معیار می‌باشد.

جدول (۴-۱): آمار توصیفی متغیرهای مدل

نوع متغیر

متغیرها

تعریف عملیاتی متغیرها

مشاهدات

کمینه

بیشینه

میانگین

انحراف معیار

وابسته

ریسک

ریسک سیستماتیک

۵۰۵

۰۸۳۱/۰

۳۴۲/۲

۹۸۲۴/۰

۵۳۴۶/۰

ریسک غیر سیستماتیک

۵۰۵

۰۰۷/۲-

۲۸۴/۲

۱۸۶۴/۰-

۷۶۳۵/۰

مستقل

تامین مالی

جریان‌های نقد عملیاتی

۵۰۵

۲۷/۴۶۵۲

۳۶۰۰۴۸۵

۱۷۶۱۴۵۳

۷۸/۵۲۲۹۴۱

رشد فروش

۵۰۵

۸۰۵/۹-

۷۱/۱۵۶۶۵

۱۲۳۶۱/۳۰

۲۵۴۱/۶۴۴

سود انباشته

۵۰۵

۱۶۴۷۷۳-

۱۴۰۶۳۳۸۶۲

۱/۲۳۷۴۱۷

۱۲۱۹۹۲۴

دریافت تسهیلات اعطایی بلند مدت

۵۰۵

۵

۱۰۰۰۰۰

۴۵۰

۳۶۴/۳۸۱

کنترلی

شاخص ها

اندازه شرکت

۵۰۵

۶۲۳/۰

۱۱۶/۶

۲۸/۸

۴۷۱/۴

بازده دارایی ها

(ROA)

۵۰۵

۱۶۳/۰

۵۷۲/۰

۹۲۴/۰

۰۴۰۵۴۸/۰

اهرم مالی

(LEV )

۵۰۵

۲۱۱/۹

۵۱۳/۰

۰۷/۲۰۷

۲۱۰۹۱/۰

درصد سود تقسیمی

(DIV)

۵۰۵

۰۰۳۴۶/۰

۸۴۵/۰

۶۴۲۵/۰

۸۰۹۲/۰

اصلی‌ترین شاخص مرکزی، میانگین است که نشان دهنده نقطه تعادل و مرکز ثقل توزیع است و شاخص خوبی برای نشان دادن مرکزیت داده‌هاست. برای مثال مقدار میانگین برای متغیر ریسک سیستماتیک برابر با ۹۸۲۴/۰ می‌باشد که نشان می‌دهد بیشتر داده ها حول این نقطه تمرکز یافته‌اند. همچنین پارامترهای پراکندگی، معیاری برای تعیین میزان پراکندگی از یکدیگر یا میزان پراکندگی آن ها نسبت به میانگین است. از مهم ترین پارامترهای پراکندگی، انحراف معیار است. در بین متغیرهای تحقیق بازده دارایی‌ها دارای کمترین و سود انباشته بیشترین میزان پراکندگی را دارا می‌باشند.

۴-۳- تحلیل ماهیت و ویژگی­های متغیرهای تحقیق

با توجه اینکه در تحقیق حاضر اطلاعات مربوط به ۱۰۹ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران گردآوری شده است و اطلاعات استخراج شده مشتمل بر متغیر وابسته، مستقل ‌و کنترلی می‌باشد، که هدف تحقیق، بررسی تأثیر متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته است، ‌بنابرین‏ تحلیل رگرسیون مناسب ‎ترین روش برای آزمون فرضیه‎های تحقیق است.

برای انجام رگرسیون خطی، ‌مفروضه‌هایی وجود دارد. حداقل فاصله‎ای بودن مقیاس اندازه‎گیری، نرمال بودن توزیع متغیرها، وجود رابطه خطی بین متغیرهای مستقل و وابسته، یکسان بودن پراکندگی باقی مانده‌آموزش‌ها، یکسانی واریانس متغیرهای مورد مطالعه، نبود خود همبستگی و نبود رابطه هم‎خطی، از مفروضه‎های استفاده از تحلیل رگرسیون می­باشند.

۴-۴- آزمون فرضیه‌ها

در مدل­های رگرسیونی با توجه به مقادیر p – value نسبت به رد یا تأیید فرضیه صفر تصمیم ­گرفته می­ شود. اگر p – value کمتر از سطح معنی داری ۰۵/۰ باشد فرض صفر رد، در غیر این صورت فرض صفر پذیرفته می­ شود.

فرضیه های تحقیق به شرح زیر می‌باشند:

فرضیه اصلی ۱ – بین روش‌های مختلف تامین مالی و ریسک سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

SR i,t = B₀ + B₁ CFO i,t + B₂ SGR i,t + B₃ RE i,t + B₄ LE i,t + B₅ SIZE i,t + B₆ LEV i,t+ B₇ ROA i,t+ B₈ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۱- بین جریان‌های نقد عملیاتی و ریسک سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

SR i,t = B₀ + B₁ CFO i,t + + B₂ SIZE i,t + B₃LEV i,t+ B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t + £ i,t

فرضیه فرعی ۲- بین رشد فروش و ریسک سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

SR i,t = B₀ + B₁ SGR i,t + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,t+ B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۳ – بین سود انباشته و ریسک سیستمایک رابطه معنا داری وجود دارد.

SR i,t = B₀ + B₁ RE i,t + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,t+ B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی۴ – بین دریافت تسهیلات اعطایی بلند مدت و ریسک سیستماتیک رابطه معناداری وجود دارد.

SR i,t = B0 + B₁ LE i,t + B₂ SIZE i,t + B₃LEV i,t + B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه اصلی ۲- بین روش‌های مختلف تامین مالی و ریسک غیر سیستماتیک رابطه‌ معنا داری وجود دارد.

USR i,t = B₀ + B₁ CFO i,t + B₂ SGR i,t + B₃ RE i,t + B₄ LE i,t + B₅ SIZE i,t + B₆ LEV i,t+ B₇ ROAi,t+ B₈ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۱ – بین جریان‌های نقد عملیاتی و ریسک غیر سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

USR i,t = B₀ + B₁ CFO i,t + + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,_t + B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۲ – بین رشد فروش و ریسک غیر سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

USR i,t = B₀ + B₁ SGR i,t + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,t + B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۳ – بین سود انباشته و ریسک غیر سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

USR i,t = B₀ + B₁ RE i,t + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,_t + B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

فرضیه فرعی ۴ – بین دریافت تسهیلات اعطایی بلند مدت و ریسک غیر سیستماتیک رابطه معنا داری وجود دارد.

USR i,t = B₀ + B₁ LE i,t + B₂ SIZE i,t + B₃ LEV i,t + B₄ ROA i,t+ B₅ DIV i,t +£ i,t

۴-۵- مفروضات مدل رگرسیون

آزمون عدم خود همبستگی باقیمانده ها

جهت آزمون خود همبستگی بین باقیمانده‌ها از آزمون دوربین واتسون استفاده می­گردد. آماره دوربین واتسون محدود به دامنه ۴ ≥DW≥ ۰ می‌باشد. که اگر مقدار آماره صفر شود، خود همبستگی کامل مثبت و اگر ۴ شود، خود همبستگی کامل منفی بین پسماندها وجود دارد. اگر این مقدار حدود ۲ باشد، خود همبستگی وجود ندارد. در پژوهش حاضر از این آزمون برای تشخیص وجود و یا عدم وجود خودهمبستگی استفاده شده و در صورت وجود، خود همبستگی به وسیله جزء AR یا با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات تعمیم یافته(GLS) برطرف می‌شود.

بررسی ناهمسانی واریانس

در این آزمون فرضیه‌ها به صورت زیر تعریف می‌شوند:

: H0 همسانی واریانس

H1: ناهمسانی واریانس

تسبیب عبارت است از هر فعلى که تلف به سبب آن حاصل گردد، مانند : کندن چاه و افتادن کسی در آن . از این تعریف استفاده مى شود که مقصود از سبب در این بحث سبب فلسفى نیست که از وجودش وجود مسبب لازم آید بلکه سبب در اینجا بدین معنا است که تنها از نبود آن نبود مسبب لازم مى آید^[۴۳].(موضوع ماده ۳۱۸ ق.م.ا )^[۴۴]

بند سوم :فرق مباشر معنوی و سبب

فرق مباشر و سبب عوامل تشکیل دهنده یک حادثه چنان گوناگون و پیچیده است که به دشوارى مى توان همه را با یک قاعده بررسى کرد.

از این رو در هر حادثه اى باید ویژگیهاى آن مورد دقت قرار گیرد. از باب نمونه جهت بازشناسى مباشر معنوی از سبب باید توجه شود:

آیا رابطه کار زیانبار و تلف مال رابطه مستقیم و بى واسطه است؟ آیا میان کار زیانبار و تلف مال حوادث دیگرى نیز رخ داده است یا نه؟ اگر رخ داده آیا این حوادث رابطه میان این دو را قطع ‌کرده‌است یا نه؟ آیا این تلف به حسب عادت از این کار انجام مى گرفته است یا نه و…؟

در هر صورت بهترین ملاک و معیار براى تشخیص اینکه فعل تلف، به مباشر معنوی نسبت داده مى شود در نتیجه او ضامن است و یا به سبب نسبت داده مى شود و تنها او ضامن است، عرف است. و فقها نیز اگر در این رابطه چیزى گفته اند به عنوان علامت و نشانه این حقیقت بوده است. با این وصف، آنچه که به عنوان وجه افتراق این دو مى توان گفت، عبارت است از:

۱-در صدق عنوان مباشر فعل همیشه مثبت است و با فعل منفى (ترک کار) عنوان مباشر صادق نیست ولى عنوان سبب گاهى با فعل مثبت تحقق پیدا مى کند و گاهى با فعل منفى.

و این در جایى است که انجام کارى وظیفه شرعى و قانونى باشد و شخص موظف آن را ترک کند، مانند اینکه وکیل و یا ولى موظف است مال موکل و مولى علیه را حفظ کند و آن را در مکان امنى قرار دهد با این حال این فعل را ترک کند. در این صورت تلف مال به سبب این فعل منفى محقق است و در نتیجه وکیل یا ولى ضامن است.

۲- در تحقق عنوان مباشر معنوی میان فعل مباشر معنوی و تلف عاملى دیگر فاصله نمى شود، بر خلاف عنوان سبب که میان فعل مباشر معنوی و تلف عاملى دیگر واسطه مى شود.

۳- در تحقق عنوان مباشر معنوی عنصر تقصیر (رعایت نکردن احتیاطات لازم) شرط نیست، ولى در تحقق عنوان سبب تقصیر شرط است. ‌بنابرین‏ اگر کارى سبب تلف شده باشد، ولیکن هیچ گونه بى احتیاطى در آن صورت نگرفته باشد، این تلف به سبب، منتسب نخواهد بود، مانند اینکه چاهى حفر شود و به مقدار کافى علایم باز دارنده در اطراف آن، جاسازى شود با این حال شخصى در آن بیفتد.

بند چهارم :انواع سبب

۱- سبب قانونی: سبب قانونی، «سببی» است که قانون آن را می‌پذیرد و به سخن دیگر، «سبب پذیرفته شده در قانون» می‌باشد؛^[۴۵] از این رو این مسئله اقتضا دارد از مقصودی پژوهش شود که قانون از پذیرش فعل به عنوان سبب قانونی داشته است: تعیین این هدف، روشن‌کننده‌ معیاری خواهد بود که فعل را «سبب قانونی» دانسته است. قانون فعل متهم را سبب می‌داند تا بدین وسیله، در برابر نتیجه‌ مجرمانه، برای او مسئویت کیفری قرار دهد؛ یعنی ضابطه‌ی «سبب قانونی» شایستی فعل برای این است که یکی از عناصر مسئولیت کیفری باشد. پس مفهوم سبب قانونی به دامنه‌ای کشیده می‌شود که مسئولیت بر پایه آن ‌استوار است؛ ‌بنابرین‏ نمی‌تواند بی‌آن باشد و به فراتر از آن کشیده شود. به سخن دیگر، ضابطه‌ی مفهوم سبب قانونی، برگرفته از همه‌ عناصر مسئولیت است.^[۴۶]

۲- سبب یگانه: فعل متهم، آن گاه «سبب یگانه ی»^[۴۷] نتیجه‌ مجرمانه است که در میان عوامل نتیجه که می‌توانند سبب به مفهوم قانونی باشند، واحد باشد؛ یعنی عواملی قانونی که می‌تواند با نتیجه رابطه داشته باشد. بدین گونه، مفهوم «سبب یگانه» با اصل گوناگونی عوامل نتیجه رویارویی نمی‌یابد، بلکه فرض پذیرش آن اصل و گزینش فعل متهم است، چون عاملی است که می‌تواند پایه مسئولیت کیفری قرار گیرد.

پی‌آمدهای ذیل بر مفهوم «سبب یگانه» بار می‌شود.^[۴۸] اگر فعل متهم «سبب یگانه» باشد نتیجه این است که ضرورتاً سبب نزدیک یا سبب قانونی می‌باشد. اگر پس از این که متهم، کاری را مرتکب شود، عاملی در سلسله اسباب وارد شود که سبب یگانه باشد، ضرورتاً بدین معنا است که رابطه‌ سببی را میان فعل متهم نخست و نتیجه از میان برده است. عامل دوم در این مورد، «سبب جانشین»^[۴۹] نامیده می‌شود و به تنهایی بار مسئولیت نتیجه‌ مجرمانه را به دوش می‌کشد؛ مانند این که متهم با اسلحه‌ی خود به سوی مجنی علیه شلیک کند و جراحت خطرناکی در وی ایجاد کند که می‌تواند در دو یا سه روز، مجنی علیه را بکشد؛ ولی کسی دیگر ـ که با متهمِ نخست، رابطه‌ مشارکت در جرم ندارد ـ به دنبال کار متهم نخستین، مستقیماً با شمشیر خود سر همان مجنی علیه را جدا کند. در این نمونه، فعل متهم دوم «سبب جانشین» است که می‌تواند رابطه‌ سببیت را میان فعل متهم نخست و مرگ مجنی علیه از میان ببرد.^{[۵۰]و[۵۱]}

اگر در هنگامی که متهم، فعل خود را مرتکب می‌شود یا پس از آن، عاملی در سلسله اسباب وارد گردد که با آن در ایجاد نتیجه سهیم باشد؛ یعنی پی‌آمد آن، نفی نقش فعل متهم نخست نباشد، به گونه‌ای که ثابت شود نتیجه بر اثر هر دو فعل رخ داده است، فعل هریک از متهمان «سبب شریک» شمرده می‌شود؛^[۵۲] مانند این که متهم به سوی نظامی‌ای شلیک کند که از پیش به وی تیراندازی شده و دچار جراحت‌های کشنده می‌باشد و فعل این شخص، موجب تسریع در ایجاد مرگ باشد. در این نمونه، فعل متهم در ایجاد قتل «سبب شریک» نامیده می‌شود.^[۵۳]

رویه قضایی از ایده «سبب شریک»، دو قاعده بیرون کشیده است:^[۵۴]

قاعده نخست: نیاز نیست که فعل متهم، سبب یگانه‌ی نتیجه باشد. پی‌آمد این قاعده، آن است که «این مسئله که این فعل به تنهایی برای ایجاد نتیجه کافی نیست، بلکه عامل دیگری با آن همکاری داشته است و اگر این فعل به تنهایی ارتکاب می‌یافت، نتیجه رخ نمی‌داد، مانعی در نپذیرفتن سببیت این فعل ایجاد نکند.

همچنین این که عامل دیگری در سلسله اسباب وارد شده که به تنهایی برای ایجاد نتیجه کافی است تا هنگامی که نقش سببی کار متهم را از میان نبرده، مانع پذیرش سببیت این فعل نمی‌شود.

قاعده دوم: تسریع در رخ دادن نتیجه، تسبیب قانونی شمرده می‌شود، هرچند گذشته از فعل متهم دوم، رخ دادن نتیجه، حتمی باشد.^[۵۵]

۳- سبب طاری: این سبب، هر عاملی است که در سلسله اسباب میان فعل متهم و نتیجه مجرمانه واقع می‌شود. شرط اساسی برای این که عاملی سبب طاری باشد، این است که پس از ارتکاب کار متهم، وارد شود؛ اما اگر ورودش هم‌زمان با فعل ارتکابی متهم باشد، عامل طاری شمرده نمی‌شود؛ ‌بنابرین‏، بر پایه قاعده کلی نمی‌تواند رابطه‌ سببیت فعل و نتیجه را از میان ببرد.

-صرفه جویی در انتقال نفت خزر و گاز طبیعی از طریق لوله از جنوب کشور به شمال آن.

-شکوفایی اقتصادی مناطق محل عبور خطوط لوله که امکانات زیادی برای آن مناطق فراهم می‌کند.

-تامین منافع سیاسی- امنیتی از طریق توسعه نفوذ در کشورهای صادر کننده نفت و گاز از مسیر ایران.

-گسترش روابط اقتصادی و دستیابی به بازار مصرف آن کشورها برای فروش تولیدات داخلی.

علاوه بر موارد ذکر شده در چهار مورد بالا، نتایجی مثل جایگاه اقتصادی بهتر، امنیت بیشتر، همگرایی و همکاری منطقه ای مناسب تر، از پیامدهای عبور نفت و گاز از ایران است که می‌تواند ایران را که از مشکلات اقتصادی زیادی رنج می‌برد، در پیش رفتن به وضعیت مناسب تری یاری رساند، و اطمینان و امید بیشتری را در جهت حل معضلات اقتصادی و امنیتی خویش فراهم آورد.

به طور کلی مسیر جنوبی از ایران با توجه به سه عامل امنیت، طول مسیر و هزینه سرمایه گذاری احداث خط لوله و حق ترانزیت نسبت به مسیرهای چهارگانه شرقی، جنوب شرقی، شمالی و غربی جذاب تر و با صرفه تر است، زیرا مسیر چین و ژاپن (مسیر شرقی) به خاطر طولانی بودن و پرهزینه بودن عملا امکان پذیر نیست، مسیر جنوب شرقی نیز دارای معایبی است، از جمله اینکه افغانستان دارای عوامل بحران زای داخلی زیاد هست و زیر ساخت های انرژی آن در طول جنگ داخلی ویران شده است به علاوه این کشور به آبهای آزاد دسترسی ندارد، خط لوله باید از پاکستان بگذرد تا به آبهای آزاد یا هندوستان برسد و در مسیر شمالی روسیه کشور صادر کننده نفت و گازمی باشد و علاوه بر آن اینکه کشورهای حوزه خزر را به عنوان رقیب خود می نگرد، لذا محدودیت هایی برای آن ها به وجود می آورد حتی خود این کشور نیز در قسمت جنوب غربی که مسیر عبور لوله های نفت و گاز خزر است به آبهای آزاد دسترسی ندارد. مسیر غربی هم نا امن است و هم طولانی، زیرا از یک طرف از منطقه متشنج قره باغ و مناطق کرد نشین ترکیه عبور می‌کند از طرف دیگر، منطقه زلزله خیزی است که سرمایه گذاری را به خطر می اندازد.^[۴۷]

نقش ایران هم به عنوان بازار نهایی نفت آسیای مرکزی و هم مکانی برای ترانزیت آن، با توجه به ثبات و امنیت موجود در ایران، سوژه جذابی برای سرمایه گذاری های خارجی نفتی بالقوه فراهم آورده که البته در شرایط تحریم اقتصادی آمریکا فعلا جامه عمل نپوشیده است.

مهمترین عامل قدرت و فرصت تجاری برای ایران در خزر سوآپ نفت و گاز است٬ از آن رو که با توجه به اینکه کاوش های اخیر در سواحل و مناطق نزدیک به ایران در خزر، موفق نبوده اند و استحصال نفت خزر نیز ارزان نخواهد بود، ایران می‌تواند مهمترین مرجع سوآپ نفت و گاز کشورهای حاشیه خزر باشد.

اما نکته ای که توجه به آن لازم است٬ این که برای موفقیت بیشتر در نیل به هدف یادشده٬ مطلوب این است که زمینه‌های واگذاری فرایند معاوضه (سوآپ) نفت به بخش خصوصی فراهم شود.

در حال حاضر٬ قوانین و مصوبات کنونی به شکلی هستند که فرایند معاوضه نفت را در حیطه دولت تعریف می‌کند و برای واگذاری آن به بخش خصوصی باید ساز و کار قانونی مناسب در نظر گرفته شود.

در واقع انحصار معاوضه نفت در بخش دولتی، برای دولت هم از صرفه اقتصادی چندانی برخوردار نیست و از آنجا که بخش خصوصی هم در حال حاضر توان و امکانات معاوضه نفت را ندارد و با توجه به استقبال این بخش از در اختیار گرفتن سوآپ باید زمینه‌های لازم در این مورد فراهم شود.

دریای خزر دارای مقادیر بسیار زیادی نفت و گاز است و به دریای آزاد راه ندارد،‌بنابرین‏ انرژی خزر باید از طریق لوله به ‌به نادری که به دریا راه دارند، منتقل شود. در این زمینه، جمهوری اسلامی ایران دارای مزیتهایی است که در صورت بهره برداری از آن ها می‌تواند منافع فراوانی را به دست آورد. برای آنکه این مزیتها را بررسی کنیم٬ ابتدا لازم است مسیرهای کلی که برای انتقال نفت و گاز خزر وجود دارد را مرور کرده و پس از آن ‌به این مهم بپردازیم؛

۱- مسیر شمالی که نفت و گاز قزاقستان و آذربایجان را از طریق دریای سیاه منتقل می‌کند و مورد حمایت روسیه است.

۲-مسیر جنوبی منابع انرژی سه کشور را به خلیج فارس جهت صدور با کشتی های نفت کش منتقل می‌کند که مورد حمایت ایران است.

۳-مسیر غربی نفت و گاز سه کشور حاشیه خزر را از طریق ترکیه و گرجستان (دریای سیاه) به اروپا منتقل می‌کند و مورد حمایت ایالات متحده، ترکیه، آذربایجان و گرجستان است.

۴-مسیر جنوب شرقی منابع نفت و گاز ایران را به بنادر پاکستان، دریای عمان و هندوستان می رساند، افغانستان و پاکستان از این مسیر حمایت می‌کنند.

۵-مسیر شرقی نفت و گاز قزاقستان و ترکمنستان را به شرق چین منتقل می‌کند که چین از آن حمایت می‌کند. مسیر قزاقستان-ترکمنستان- ایران یا مسیر جنوبی که از این مسیر می توان نفت قزاقستان و ترکمنستان را به جزیره خارگ در خلیج فارس با طی مسافت ۹۳۰ مایل و ظرفیت روزانه یک میلیون بشکه منتقل کرد، این خط لوله ۵/۱ میلیارد دلار هزینه در برخواهد داشت و حق ترانزیت از آن نیز حدود ۲ الی۳ دلار در هر بشکه خواهد بود، با توجه به اینکه در بیشتر قسمت های این مسیر، شبکه خط لوله نفت ایران وجود دارد، با تکمیل و توسعه آن ها با هزینه کمتری می توان خط لوله مذکور را راه اندازی کرد.

بسیاری از شرکت‌های اروپایی فعال در حوزه نفت همانند بسیاری از مقامات کشورهای منطقه آسیای مرکزی، معتقدند مسیر جنوبی از ایران مسیری کاملا معقول است اما صرفا به دلیل فشارهای سیاسی که بیشتر از جانب آمریکا و نیز روسیه اعمال می شود٬ چندان به احداث خط لوله از این مسیر امیدواری ندارند.

ایران با توجه به اینکه یکی از پنج کشور حوزه خزر است، همچنین با نگاه به مرزهای دریایی که در دریای عمان ‌و خلیج فارس دارد و نیز وضعیت مناسب مسیرهای انتقال نفت که از ایران می‌توانند عبور نمایند، می‌تواند به عنوان یک مسیر ترانزیت مؤثر و باصرفه از حوزه دریای خزر به بازارهای جهانی مطرح شود. برای مثال ترکمنستان علاقه مند است که گاز خود را به پاکستان و ترکیه صادر نماید و برای این کار ایران بهترین مسیر به لحاظ جغرافیایی است.

راه های جایگزین که به لحاظ اقتصادی با صرفه هستند به جهت مشکلات پیچیده سیاسی با موانعی برخورد می‌کنند، جهت فروش گاز ترکمنستان به غیر از پاکستان، راه جایگزین از آذربایجان و گرجستان یا آذربایجان و ارمنستان مطرح است، اما عبور خط لوله از دو کشور همراه با یک مشکل است، زیرا مذاکرات پیچیده ‌در مورد هزینه آن را به دنبال دارد،عبور خط لوله از گرجستان با موانع طبیعی بسیاری روبرو است، همچنین مسیر عبور خط لوله از ارمنستان با مخالفت ترکیه روبرو است.