۲-۸-۲-۳-۱۲- جمهوری سیرالئون
مساحت آن به ۷۴۰/۷۱ کیلومتر مربع بالغ می گردد. دین رسمی اسلام است و ۷۰% سکنه ی پنج میلیونی آن مسلمان هستند. روستانشینان که ۶۵% سکنه را تشکیل می دهند به کشاورزی و دام داری اشتغال دارند.
شکل ۳-۴۷- نقشه کشور جمهوری سیرالئون
مهم ترین محصول زراعی آن برنج است که تولید سالانه آن به نیم میلیون تن در سال می رسد، ولی پایه ی اقتصاد آن بر استخراج منابع معدنی استوار است. این کشور دومین تولید کننده ی الماس صنعتی و هشتمین تولید کننده ی الماس زینتی در دنیا می باشد. طلا و سنگ آهن هم در آن تولید می شود(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۶۴).
۲-۸-۲-۳-۱۳- جمهوری فدرال نیجریه
نیجریه پر جمعیت ترین کشور آفریقا و سومین کشور مسلمان در جهان اسلام می باشد. جمهوری فدرال نیجریه با ۷۶۸/۹۲۳ کیلومتر مربع وسعت در شمال با نیجر، در غرب با بنین و در جنوب با کامرون مرز مشترک دارد. نیجریه ۱۳۴ میلیون نفر سکنه دارد(طالشی صالحانی، ۱۳۷۴، ص۱).
از ذخایر غنی نفت برخوردار است و از این لحاظ هشتمین کشور تولید کننده در دنیا به شمار می رود. گرچه کاوش نفت در این کشور از سال ۱۹۰۸ م آغاز شد، اما منابع جدید نفت آن در ۱۹۷۰ م در سواحل کشف گردید. افزایش ارزش نفت و فرآورده های گوناگون آن در سال ۱۹۷۳ م اقتصاد نیجریه را از شکوفایی ویژه ای برخوردار نمود، اما این کشور به دلیل آن که تحت تبلیغات کشورهای غربی به مصرف زدگی روی آورد و در این زمینه افراط نمود، وارداتش افزایش فوق العاده ای یافت که منجر با بالا رفتن میزان بدهی های آن شد و قروض خارجی آن به پنج میلیارد دلار رسید که تنها ۳۰% آن را به انگلستان مقروض است. افزایش بدهی های خارجی و فساد اداری باعث سقوط رژیم قبلی شد. نیجریه عضو کشورهای صادر کننده ی نفت (OPEC) می باشد.
شکل ۳-۴۸- نقشه کشور جمهوری فدرال نیجریه
با وجود آن که چهار برنامه ی توسعه ی اقتصادی در آن به اجرا گذاشته شده، ولی رونق اقتصادی آن چشم گیر نبوده است و این کشور از نظر تأمین مواد غذایی برای جمعیت انبوه خود به خارج وابسته است. ثروت نیجریه تنها نفت نیست ۹۵% کلمبیت جهان در این سرزمین به دست می آید و از این لحاظ در جهان رتبه ی اول را داراست. زغال سنگ و سنگ آهن از منابع معدنی دیگر آن می باشد. مجتمع ذوب آهن و فولاد آن در ناحیه ی «آژائوکوتا» تأسیس شده است. صنایع آلومینیوم، نساجی، سیمان سازی و تولید سیگار از مهم ترین مراکز صنعتی آن است. در بخش صنایع، هدف، جایگزینی واردات با تولیدات داخلی بوده است، ولی سهولت وارد نمودن کالاهای خارجی و رقابت آن با محصولات داخلی باعث رکود و تعطیلی برخی از کارگاه های نیجریه شد. ۷۰۵ نیروی کار در بخش کشاورزی مشغولند و زومین های حاصل خیزی در نیجریه وجود دارد، ولی بحران های اقتصادی و استفاده ی نابه جا از درآمدهای نفتی، بخش کشاورزی را تخریب نموده و متأسفانه محصولات کشاورزی آن توسط پول دارانی که با نفت ثروتمند شده اند وارد می گردد. از نظر دام پروری وضع نیجریه بهتر است و صادر کننده ی پوست و روده می باشد، ولی اوضاع ماهی گیری اسف انگیز است؛ زیرا ژاپنی ها در سواحل آن بهترین ماهی ها را صید نمده و به بهای گزافی در اختیار مردم می گذارند. صنعت جهان گردی نیجریه به دلیل برخورداری از مناظر با طراوت ساحلی، جنگل های انبوه، هنرهای دستی زیبا و برپایی جشنواره های هنری – فرهنگی نیجریه که همه ساله در یکی از استان های آن برگزار می شود شکوفایی چشم گیری دارد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۷۶).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۸-۲-۳-۱۴- جمهوری توگو
توگو کشوری است در غرب آفریقا. نام رسمی آن جمهوری توگو است و یکی از کوچک‌ترین کشورهای آفریقا به‌شمار می‌آید. پایتخت توگو، شهر لومه با ۷۵۰ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت توگو ۵۶،۷۸۵ کیلومتر مربع است توگو از سوی غرب با غنا، از سوی شرق با بنین و از سوی شمال با بورکینا فاسو هم‌مرز است. در جنوب، توگو ساحل کم‌مسافتی در کنار خلیج گینه دارد.جمعیت این کشور ۷ میلیون نفر و پایتخت آن شهر لومه است.
شکل ۳-۴۹- نقشه کشور جمهوری توگو
زبان رسمی این کشور فرانسوی و واحد پول آن فرانک سی‌اف‌ای نام دارد. در کنار فرانسوی زبان‌های بومی رایج عبارتند از زبان‌های گبه، زبان کوتوکولی، و کابیه. توگو در سال ۱۹۶۰ از فرانسه استقلال یافت.۵۱ درصد از مردم توگو به اعتقادات بومی آفریقا باور دارند، ۲۹ درصد از جمعیت کشور مسیحی و ۲۰ درصد نیز مسلمان هستند. نژاد ۹۹ % توگویی‌ها، آفریقایی (مهمترین آنها قبایل اوه، مینا و کابره می‌باشند)، کمتر از ۱ % نیز اروپاییان و سوری و لبنانی می‌باشند. توگو آب‌وهوایی گرمسیری دارد و اقتصاد آن وابستگی زیادی به کشاورزی دارد.از مهمترین صادرات توگو می‌توان به صادرات مجدد، پنبه، فسفات، قهوه و کاکائو اشاره کرد. توگو از اعضای کشورهای اتحادیه آفریقا می‌باشد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۶۹).
۲-۸-۲-۴- آفریقای مرکزی
۲-۸-۲-۴-۱- جمهوری اوگاندا
اوگاندا در جنوب سودان قرار دارد، وسعت آن به ۵۳۶/۲۳۶ کیلومتر مربع بالغ می گردد. در اواسط قرن نوزده میلادی مسلمانان ساکن زنگبار در صدد تصرف آن برآمدند و در همین زمان اعراب حکومت اسلامی بوگاندا را در آن تشکیل دادند.
شکل ۳-۵۰- نقشه کشور جمهوری اوگاندا
اوگاندا ۲۲ میلیون سکنه دارد که بخش مهمی از آن را چهل قبیله با چهار زبان اصلی تشکیل می
دهد. ۷۵% مردم به زبان سواحیلی سخن می گویند که این امر نشانه ی نفوذ مسلمانان در این سرزمین است.
۴۰% مردم اوگاندا مسلمان هستند و این کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی می باشد. اوگاندا با عدم ثبات سیاسی و ناامنی روبه رو است. این کشور یکی از عظیم ترین منابع آب شیرین (۱۷% مساحت کشور) را دارد و دریاچه های ویکتوریا، آلبرت و ادوارد بین این کشور و همسایه هایش قرار دارد. رودخانه ی نیل در اوگانداست. این سرزمین پنجمین کشور صادر کننده ی قهوه در دنیاست و ۹۰% جمعیت آن در بخش کشاورزی مشغولند با این حال در سال های اخیر فعالیت های زراعی کاهش یافته و نیمی از تولید ناخالص ملی را در این بخش تشکیل می دهد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۹۸).
۲-۸-۲-۴-۲- جمهوری چاد
جمهوری چاد با وسعتی برابر ۰۰۰/۲۸۴/۱ کیلومتر مربع در آفریقای مرکزی در ناحیه ی صحرای کبیر آفریقا بین سودان (در شرق) و نیجر (در غرب) واقع است. اسلام در قرن چهارم هجری (دهم میلادی) به این سرزمین راه یافت. بیش از ۸۰% مردم مسلمان هستند که اغلب سنی مذهب اند. چاد با وجود وسعت زیاد تنها ۸ میلیون نفر سکنه دارد که تراکم آن شش نفر در کیلومتر مربع و رشد سالانه ی آن ۵/۲% است و ۲۷% در شهرها سکونت دارند.
شکل ۳-۵۱- نقشه کشور جمهوری چاد
چاد مرکز راه های تجارتی و ارتباطی میان آفریقای شمالی و آفریقای استوایی و یکی از کشورهای فقیر جهان و آفریقای سیاه است. به دلیل محصور بودن در خشکی و عدم دسترسی به دریاهای آزاد، وسعت زیاد و گسترش صحرا و بیابان در آن، عدم ثبات سیاسی تاریخی ناشی از اختلافات بخش شمالی و جنوبی، توسعه ی اقتصادی سیاسی و رفاهی این کشور به تأخیر افتاده است. شورش در سال ۱۹۶۶ م، هم چنین خشکسالی سال های ۱۹۶۸-۱۹۷۴ م و وابستگی به کمک های خارجی، این عقب ماندگی را تشدید کرده است. پنبه، ارزن و بادام زمینی از محصولات زراعی چاد است. چاد به لحاظ ارتباطی نیز مشکلات زیادی دارد و مجموع راه های آسفالته ی آن به ۳۳۴۰۰ کیلومتر می رسد. ۴۰% تولید ناخالص ملی چاد به کشاورزی وابسته است(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۹۴).
۲-۸-۲-۴- ۳- جمهوری سودان
سودان از جهت وسعت، بزرگ ترین کشور آفریقایی و حتی جهان اسلام می باشد که ۰۰۰/۵۰۰/۲ کیلومتر مربع وسعت دارد. سودان ۰۰۰/۰۰۰/۳۷ نفر سکنه دارد که ۳۴% آن در شهرها زندگی می کنند. رشد سالانه ی آن ۱/۲% و تراکم نسبی ۵/۱۲ و بعد خانوار ۳/۵ و میانگین سنی ۶/۲۲ سال می باشد. ۸۰% مردم از نژاد سامی (عرب) و ۲۰% بقیه سیاه پوستند، زبان رسمی و خط رایج عربی است. ۷۲% مسلمان و بقیه مسیحی و بت پرستند. مردم سودان با انقلاب اسلامی ایران آشنایی خوبی داشته و از برکات آن بهره مند گشته اند و ایران و سودان با یک دیگر ارتباط تنگاتنگ سیاسی – فرهنگی و اقتصادی دارند.
شکل ۳-۵۲- نقشه کشور جمهوری سودان
سودان با وجود آن که اراضی حاصل خیزی دارد و زمانی انبار مواد غذایی جهان سوم به شمار می آمد در حال حاضر کشوری است عقب مانده و جزء ده کشور فقیر دنیاست. وابستگی این کشور به کمک های خارجی و خرید های نظامی، کودتاهای پی در پی و نبردهای درون مرزی، تورم را در سودان به ۲۰۰% رسانیده است. ۶۰% مردم سودان به کشاورزی و گله داری مشغولند و تولید پنبه ۶۰% صادرات آن را تشکیل می دهد، بزرگ ترین مزارع پنبه جهان در حوالی خارطوم مرکز حکومت سودان واقع است. مس، طلا و آهن از ذخایر معدنی سودان بوده و در سال ۱۹۷۳ م این کشور در سواحل دریای سرخ نفت کشف نمود. متأسفانه بهترین معادن در اختیار شورشیان جنوب قرار دارد. منبع تولید ناخالص ملی سودان عبارت است از: کشاورزی ۲۵/۳۹، صنعت ۲۵/۱۸، خدمات ۶۵/۴۲(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۹۱).
۲-۸-۲-۴-۴- جمهوری نیجر
کشور نیجر با ۰۰۰/۲۶۷/۱ کیلومتر مربع وسعت به دور از دریای آزاد و بین دو کشور چاد و مالی در صحرای مرکزی آفریقا واقع است. با وجود وسعت زیاد، جمعیت نیجر فقط ۰۰۰/۷۰۰/۱۰ نفر است که اکثر آنان در جنوب، جنوب غربی و کنار رود نیجر زندگی می کنند. ۵۵% مردم از اقوام حوصه و ۲۵% نژاد گورما و سونگائی و ۲۰% بقیه فولانی ها و طوارق می باشند. زبان رسمی آن فرانسه است و خط رسمی لاتین می باشد، ولی زبان های عربی، فولانی و حوصه هم رواج دارد. ۹۰% مردم مسلمان هستند که اکثر سنی مذهب اند، اقلیتی مسیحی و آنیمست نیز دارد.
شکل ۳-۵۳- نقشه کشور جمهوری نیجر
اساس اقتصاد آن را محصولات زراعی و دامی تشکیل می دهد. تنها محصول صادراتی آن بادام زمینی است. در زیر خاک ضعیف آن منابع غنی آهن، مس، مرمر، سنگ گچ و فسفات پنهان می باشد. کشف و استخراج اورانیوم در سال ۱۹۷۱ م بر اهمیت این کشور افزود و در ۱۹۷۷ م پنجمین تولید کننده ی اورانیوم بود. با این وجود دشواری های زیادی نیجر را با بحران مواجه ساخته است که از جمله آن ها می توان عدم دسترسی به دریا، مشکلات تهیه مواد غذایی و نیاز به گندم وارداتی، کم کاری، خشک سالی بزرگ سال ۱۹۷۳ م و بی سوادی مردم را نام برد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۴۹۶).
۲-۸-۲-۵- آفریقای جنوبی
۲-۸-۲-۵-۱- جمهوری موزامبیک
جمهوری موزامبیک با ۰۰۰/۸۰۰ کیلومتر مربع در جنوب شرقی آفریقا و در همسایگی تانزانیا، سوازیلند، آفریقای جنوبی، مالاوی، زامبیا و زیمباوه قرار دارد. موزامبیک در حال حاضر ۰۰۰/۷۰۰/۱۹ نفر سکنه دارد که ۳۰% آن مسلمان اند و نیمی از مسلمانان چهارده واحد سیاسی جنوب آفریقا تنها در این کشور ساکن اند، اما متأسفانه در شرایط بسیار سخت و خشنی زندگی می کنند. بزرگ ترین قبیله ی موزامبیک (ماک
وا) با ۵/۴ میلیون نفر بیشتر پیرو دین اسلام هستند ایالت شمالی: زامبزیا، کابودلگار، نامپولا و نیاسا، نیز بیشتر مسلمان اند.
شکل ۳-۵۴- نقشه کشور جمهوری موزامبیک
۸۵% مردم که در روستاها زندگی می کنند، توانایی کشاورزی را دارند، اما وقوع جنگ خونین داخلی و خشک سالی باعث شده که از ۲۰ میلیون نفر سکنه ی موزامبیک، حدود سه میلیون نفر به کمک های غذایی وابسته باشند و خشک سالی سبب خالی شدن روستاها شده است. ۷۵% اقتصاد موزامبیک را یک میلیارد دلاری تشکیل می دهد که هر ساله، به صورت کمک خارجی دریافت می دارد. بازگشایی مرزهای دو کشور موزامبیک و آفریقای جنوبی، رشد اقتصادی موزامبیک را به ۱۱% در ۱۹۹۹ م رسانید اما سیلاب های مخرب سال بعد که آسیب جدی به محصولات زراعی وارد ساخت وضع اقتصادی آن را در وضع نابسامانی قرار داد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۵۰۷).
۲-۸-۲-۵-۲- اتحادیه کومور
مساحت آن به ۲۲۳۶ کیلومتر مربع بالغ می گردد. این سرزمین در قرون قبل به تصرف مسلمانان درآمد و اهالی آن به اسلام گرویدند. ۰۰۰/۶۹۴ نفر سکنه دارد که ۳۲% آن در شهرها (۱۰% در مرکز حکومت) زندگی می کنند. رشد جمعیت ۳% و تراکم نسبی آن ۲۱۵ نفر در کیلومتر مربع می باشد. کومور وارد کننده ی مواد غذایی است. صنایع آن عبارتند از: وانیل سازی، عطرسازی، قایق سازی، زینت آلات و عتیقه جات، واحد پول آن فرانک و برابر صد سانتیم است. اتکای تولید ناخالص ملی کومور به کشاورزی ۴/۰% اما وابستگی آن به صنعت۵/۵۳% و به خدمات ۱/۴۶% بوده است(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۵۰۸).
شکل ۳-۵۵- نقشه کشورکومور
کومور پس از استقلال به خاطر قطع کمک فرانسویان به قحطی تهدید گردید که بر اثر کمکهای بین‌المللی و دولتهای عربی، مردم از گرسنگی نجات یافتند. اقتصاد آن بر کشاورزی متکی است و برنج و سیب زمینی از محصولات مهم آن است. با این حال کومور واردکننده مواد غذایی است. صنایع آن عبارت‌اند از: وانیل سازی، عطر سازی، قایق سازی، زینت آلات و عتیقه‌جات. واحد پول آن فرانک سی اف آ (CfA.f) و برابر صد سانتیم است(ویکی پدیا).
۲-۸-۳- قاره اروپا
۲-۸-۳-۱- جمهوری آلبانی
وسعت آلبانی به ۷۴۸/۲۸ کیلومتر مربع واقع می گردد. در نواحی غربی آب و هوای مدیترانه ای و در نقاط دیگر آب و هوای معتدل کوهستانی حاکم می باشد(ولی اللهی ملکشاه، ۱۳۷۵، ص۷).
شکل ۳-۵۶- نقشه کشور جمهوری آلبانی
رئیس جمهور آلبانی مسلمان است، و اغلب اعضای کابینه ی آن مسلمان اند. نخست وزیر ارتدوکس مذهب و رئیس پارلمان مذهب کاتولیک دارد. آلبانی بر حسب آمار سال ۲۰۰۶ م، ۰۰۰/۲۳۵/۳ نفر سکنه داشته که ۷۵% آن مسلمان و بقیه پیرو مذاهب کاتولیک و ارتدوکس بوده اند. ۳۵% مردم در نقاط شهری و بقیه در روستاها اقامت دارند. رشد سالانه ی جمعیت ۲% و تراکم نسبی آن ۵/۱۱۲ نفر در کیلومتر مربع می باشد. وجود ارتفاعات زیاد و آب و هوای مناسب، رونق دام پروری را در آلبانی سبب شده و اغلب مردم به پرورش گوسفند و گاو اشتغال دارند. کشاورزان نیز گندم، سبزی و میوه های گوناگون تولید می کنند. آلبانی سومین تولید کننده ی کرومیت در دنیاست و به لحاظ ذخایر مس، نفت، زغال سنگ و نیکل غنی است. صنایع تراکتورسازی، نساجی، تولید سیمان، پالایشگاه نفت و هیدروالکتریک در آن تأسیس شده است، صادرات آن را بیشتر محصولات زراعی، دامی و معدنی تشکیل می دهد(ولی اللهی ملکشاه، ۱۳۷۵، ص۴۳).
۲-۸-۴-قاره آمریکا
۲-۸-۴-۱- ونزوئلا
۰۵۰/۹۱۲ کیلومتر مربع وسعت آن است و ۲۷ میلیون نفر سکنه دارد. در وضع فعلی ۰۰۰/۶۰ مسلمان در ونزوئلا سکونت دارند که منشأ آن سوری، فلسطینی و لبنانی است. شغل مسلمانان بازرگانی، کارگری و تعدادی هم به امور فنی و تخصصی مشغولند. با اهتمام و کوشش مسلمانان، اولین مسجد در کاراکاس به سال ۱۹۷۲ م تأسیس شد و به منظور آموزش های لازم در خصوص معارف اسلامی به کودکان و نوجوانان و سایر افراد علاقه مند دو مؤسسه ی اسلامی با عنوان «مرکز مدرسه ی اسلامی» ونزوئلا به وجود آمدند. در ۱۹۹۶ م در کاراکاس اولین مرکز اسلامی به وجود آمد که در ابتدا کانونی عبادی بود امّا بعدها برخی پروژه های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی در این مؤسسه شکل گرفت و مدرسه ای برای آموزش زبان عربی راه اندازی می شد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۷۰۰).
شکل ۳-۵۷- نقشه کشورونزوئلا
این کشور که در شمال آمریکای جنوبی قرار دارد جزو کشورهای غنی از لحاظ معدن و مواد معدنی می‌باشد.حدود ۷۰ درصد درآمد این کشور از نفت حاصل می‌شود. و از بزرگ‌ترین کشورهای صادر کننده بوکسیت می‌باشند. این کشور در دهه ۱۹۹۰ یکی از مهم‌ترین کشورهای تولید کننده زغال‌سنگ، آهن، فولاد، آلومینیوم، طلا و دیگر مواد معدنی گردید. در اواخر دهه ۱۹۸۰ صنایع کمتر از ۱ درصد نیروی کار را در اختیار خود داشتند که این مقدار کمتر از یک درصد تولید ناخالص ملی بوده‌است. به طور کلی اقتصاد این کشور متکی به نفت و گاز است. این کشور پنجمین صادر کننده نفت خام، سومین تولید کننده اوپک و از نظر میزان ذخایر گاز رتبه هشتم را در جهان داراست. به طور کلی ذخائر معدنی غنی از آهن، بوکسیت، طلا و الماس را دارا می‌باشد و همچنین از مهم‌ترین صادر کنندگان سیمان در منطقه (۱۱۵ میلیون دلار) هستند. تولید ناخالص ملی این کشوردر سال ۲۰۰۳ معادل ۲۰۸٫۳ میلیارد دلاراست(ویکی پدیا).
۲-۸-۴-۲- اکوادور
این کشور ۰۰۰/۲۷۲ کیلومتر مربع وسعت دارد، مرکز حکومت آن شهر کیوتو است که در سال ۲۰۰۰ م ۵/۱۲ میلیون نفر سکنه داشت؛ ۵/۹۳% مردم کاتولیک مذهبند. اسلام از اواخر قرن نوزدهم میلادی در پی هجرت مسلمانان به این نواحی به ویژه از مصر و سوریه در اکوادور حضور یافت، نخستین مهاجران در بدو ورود به فعالیت های بازرگانی روی آوردند و با اخلاق و رفتار درست افرادی را جذب آیین خویش نمودند که از تحصیلات عالی برخوردار بودند. اکوادور حدود ۵۰۰۰۰ نفر مسلمان دارد که بیش از ۳% سکنه ی آن را تشکیل می دهد(گلی زواره، ۱۳۸۸، ص۷۰۱).
اکوادور دارای منابع نفتی غنی و زمین‌های کشاورزی پرمحصول است. از آنجا که اکوادور کالاهای اصلی مانند نفت، موز و میگو صادر می‌کند، نوسانات در بازارهای جهانی می‌تواند تأثیر بسیاری بر اوضاع داخلی این کشور داسته باشد. صنعت اکوادور عمدتاً در راستای ارائهٔ خدمات در بازارهای داخلی است. وخیم شدن شرایط اقتصادی اکوادور در سال‌های ۹۸-۱۹۹۷ باعث شد که این کشور دچار بحران‌های مالی و اقتصادی شدیدی در سال ۱۹۹۹ بشود(ویکی پدیا).