کشورها امیال و خواسته های متنوعی را در پهنه های آبی جهان جستجو میکنند. لذا توجه جهانیان به این واقعیت هم که ممکن است روزی شاهد باشیم که به طور کلی اکوسیستم حیاتی در مناطق آبی نابود گردد ضرورت پرداختن به این بحث را متبلور میسازد. لذا با توجه به اینکه علی رغم اهمیت بسیار بالای موضوع تعهد به همکاری زیست محیطی در سطح بینالمللی، در هیچ کدام از منابع مهم به شکل مستقل و جداگانه موضوع مورد بررسی قرار نگرفته است؛ لذا با خلأ موجود در این زمینه و نیاز شدید به تبیین ملاکها و معیارهای تعهد به همکاری بر حسب ضرورت و نیاز تصمیم گرفته شد تا پژوهشی در این زمینه صورت پذیرد.
-
- ادبیات و سوابق مربوطه
۱- طلایی، فرهاد، بررسی ابعاد حقوقی آلودگی دریایی در چارچوب حقوق بین الملل با نگرش بر منطقه خلیج فارس، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق دانشگاه شیراز ۱۳۸۰٫
محقق نتیجه میگیرد هرچند که حجم وسیعی از اسناد بینالمللی در زمینه کنترل آلودگی دریایی وجود دارد، آلودگی همچنان ادامه دارد و این نشان از عدم حمایت کافی دولت ها از این گونه اسناد و عدم اجرای کامل مقررات آن ها میباشد.
۲- رمضانی روزی طلب، سعیده، بررسی مسئولیت های ناشی از آلودگی غیر نفتی دریاها، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق دانشگاه مفید قم ۱۳۸۴
محقق نتیجه میگیرد که اگر در آلودگی های غیر نفتی دولتی دخیل باشد هیچ گاه خود را مسئول نمی داند تا از عهده جبران خسارت برآید. در واقع دولتها تلاش می نمایند که مسئولیت را به متصدی فعالیت منتقل کنند این شیوه برخورد با مسئولیت در کنوانسیون HNS مد نظر قرار گرفته است.
۳- حبیب زاده، توکل، بررسی علل سیاسی عدم ایفای مسئولیت بینالمللی دولت ها در چارچوب کنوانسیون کویت، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق دانشگاه امام صادق (ع)
محقق نتیجه میگیرد یکی از دلایل بی توجهی به مقررات کنوانسیون کویت، عدم کفایت ضمانت اجرایی منابعی از حقوق بین الملل است که به موضوع حفاظت از محیط زیست پرداخته است. مجهز کردن کنوانسیون و کنوانسیون حقوق دریا ها به ضمانت اجرای قوی مانند مسئولیت کیفری میتواند بر قدرت عملکرد آن ها بیافزاید.
۴- شید، بابک، مسئولیت مدنی ناشی از حمل ونقل دریایی مواد خطرناک، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه تهران ۱۳۸۹
محقق نتیجه گیری میکند که به طور سطح مسئولیت اشخاص که با کالاهای غیر عادی در ارتباط هستند متفاوت از موردی است که حسب مورد کالاهای خطرناک را برای خرید و فروش یا کسب درآمد جابجا می نمایند.
۵- شعبانی سرخنی، زینب، مسئولیت بینالمللی دولت ها و اقدامات بینالمللی برای دفن زباله های رادیو اکتیو، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران ۱۳۸۶
محقق ابتدا کلیات مربوط به انرژی هسته ای و زباله های هسته ای و روش های منع کنوانسیون های مربوط به حمل و نقل، ایمنی و دفن زباله های هسته ای و سازمان های فعال در عرصه مسایل مربوط به حمل و نقل و دفن زباله های رادیو اکتیو را بررسی کرده، پس ازتبیین مبانی مسئولیت های بینالمللی دولت ها برای آلودگی زیست محیطی، مسئولیت بینالمللی دولت ها، برای آلودگی های ناشی از مواد رادیو اکتیو را با تأکید بر آلودگی های ناشی از زباله های رادیو اکتیو بررسی میکند.
-
- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
در تحقیق حاضر با توجه به اینکه تعهد دولت ها به همکاری جهت مقابله با آلودگی محیط زیست دریایی را مورد بررسی قرار میدهد بسیار حائز اهمیت است و چشم اندازی نو را ارائه میکند.
-
- اهداف تحقیق
۱٫۵٫۱- هدف اصلی:
۱- دست یابی به راه حل کاربردی و قابل اجرا جهت جلوگیری و کاهش آلودگی محیط زیست دریایی و مبارزه با آلودگی در مناطق دریایی بین الملل.
۱٫۵٫۲- اهداف فرعی:
۱- همکاری در زمینهی حمایت از محیط زیست دریایی در برابر آلاینده های مواد نفتی و غیر نفتی.
۲- حصول اطمینان از اینکه جریانات توسعه صنعتی به هیچ وجه به محیط زیست دریایی منطقه آسیب نرسانند و منابع زنده آن و سلامت انسانی را به خطر نیاندازد.
۳- لزوم اتخاذ یک روش مدیریت جامع در مورد استفاده از محیط زیست دریایی و نواحی ساحلی.
۴- پذیرش تعهد به همکاری توسط دولت ها، به عنوان یک تعهد عام الزام آور
-
- سؤالات تحقیق
۱- تعهدات دولت ها به همکاری در قبال محیط زیست دریایی دارای چه جایگاهی در حقوق بین الملل میباشد؟
۲- قواعد و مقررات حقوق بین الملل محیط زیست کدامند؟
۳- تعهدات به همکاری توسط دولت ها چه آثاری بر صلح بینالمللی دارد؟
۴- راه کارهای توسعه همکاری دولت ها در جهت مبارزه با آلودگی محیط زیست دریایی کدامند؟
-
- فرضیه های تحقیق
۱- بر اساس مفاد کنوانسیون ها ی زیست محیطی، تعهدات زیست محیطی دولت ها در حقوق بین الملل دارای جایگاه رفیعی میباشد.
۲- حقوق بین الملل دارای قواعد و مقررات مدنی در خصوص محیط زیست دریایی میباشد.
۳- این تعهدات باعث مرتفع شدن موانع حقوقی موجود و هموار شدن مسیر همکاری دولت ها خواهد شد.
۴- توسعه همکاری های بینالمللی موجب تحکیم نظام حقوقی بینالمللی خواهد شد.
-
- تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی:
۱٫۸٫۱- محیط زیست
محیط زیست به تمامی محیطی اطلاق می شود که نسل انسان به طور مستقیم و غیر مستقیم به آن وابسته است و زندگی و فعالیت های او در ارتباط با آن قرار دارد.
۱٫۸٫۲- آلودگی محیط زیست: عبارت است از هر گونه تغییر در ویژگیهای اجزای متشکل محیط به طوری که استفاده پیش از آن ها ناممکن گردد و به طور مستقیم یا غیر مستقیم منابع و حیاط موجودات زنده را به خطر اندازد.
۱٫۸٫۳- محیط زیست دریایی: مجموعه محیط آبی که به طور مستقیم و غیر مستقیم با عوامل جاندار و بی جان در ارتباط میباشد.
۱٫۸٫۴- حقوق بین الملل محیط زیست (Envioronmental law): عبارت است از مجموعه قواعدی که در ارتباط با حفظ محیط زیست و روابط انسان و محیط باشد[۱].
۱٫۸٫۵- حقوق دریا:
حقوق دریا به مجموعه قواعد و اصولی اطلاق می شود که بر روابط میان تابعان حقوق بین الملل در مناطق مختلف دریایی و آب راه های بینالمللی حاکم است.
-
- روش شناسی تحقیق